៥៨ឆ្នាំក្រោយទទួលបានឯករាជ្យពីបារាំង អាល់ហ្សេរីបន្តរង់ចាំការសុំទោសពីបារាំង
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:៥១
នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី៥ កក្កដានេះ ប្រទេសអាល់ហ្សេរីប្រារព្ធបុណ្យឯករាជ្យជាតិគម្រប់ ៥៨ឆ្នាំដែលអាល់ហ្សេរីបានទទួលពីបារាំងក្នុងថ្ងៃទី៥ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៦២។ នាឱកាសនេះ បារាំងក្នុងនាមជាអតីតចៅហ្វាយអាល់ហ្សេរីបានប្រគល់ទៅឲ្យអាល់ហ្សេរីកាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី៣ កក្កដានូវលលាដ៏ក្បាលសពជនជាតិអាល់ហ្សេរីចំនួន ២៤នាក់។ តាមរយៈកាយវិការមួយនេះ ទីក្រុងប៉ារីសសង្ឃឹមកាត់បន្ថយភាពតានតឹងជាមួយអតីតកូនចៅខ្លួន និងអាចចាប់ផ្តើមទំនាក់ទំនងប្រក្រតីឡើងវិញនៅលើគ្រប់វិស័យ ពិសេសក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងវប្បធម៌។ តែចំពោះអាល់ហ្សេរីវិញ រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងអាល់ហ្សេកំពុងបន្តរង់ចាំការសុំទោសពីបារាំងចំពោះរឿងរ៉ាវនៅក្នុងសម័យអាណានិគមនិយមដែលពលរដ្ឋអាល់ហ្សេរីពិបាកបំភ្លេចបាន។
និមិត្តរូបនៃការប្រារព្ធបុណ្យឯករាជ្យនៅអាល់ហ្សេរីថ្ងៃនេះ គឺការបញ្ចុះលលាដ៏ក្បាលសពអាល់ហ្សេរីទាំង ២៤នាក់ដែលបារាំងបានប្រគល់ឲ្យក្នុងថ្ងៃសុក្រ ទី៣ កក្កដា។ លលាដ៏ក្បាលសពជនជាតិអាល់ហ្សេរីទាំង ២៤នាក់សុទ្ធសឹងជាអ្នកតស៊ូនៅក្នុងសង្រ្គាមដណ្តើមឯករាជ្យពីបារាំង។ ពួកគេទាំង ២៤នាក់ត្រូវបានទាហានបារាំងចាប់ជាឈ្លើយសឹក បាញ់ចោល និងកាត់ក្បាលបញ្ជូនទៅរក្សាទុកនៅក្នុងសារៈមន្ទីរក្រុងប៉ារីស។ លលាដ៏ក្បាលសពជនជាតិអាល់ហ្សេរីទាំង ២៤នាក់ត្រូវបានទាហានបារាំងក្នុងសម័យអាណានិគមនៅអាល់ហ្សេរីចាត់ទុកជាពានរង្វាន់សង្រ្គាម។ តាមពិត អាល់ហ្សេរីមិនបានដឹងពីវត្តមានលលាដ៏ក្បាលអ្នកតស៊ូអាល់ហ្សេរីទាំង ២៤នាក់ដែលបារាំងបានរក្សាទុកនៅក្នុងសារៈមន្ទីរក្រុងប៉ារីសទេ។
អ្នកដែលរកឃើញមុនគេ គឺអ្នកប្រវត្តិសាស្រ្តជនជាតិអាល់ហ្សេរីលោកអាលី ហ្វារីដ បែលកាឌីក្នុងឆ្នាំ ២០១១។ តែគេត្រូវរង់ចាំដល់ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៨ ទើបរដ្ឋាភិបាលអាល់ហ្សេរីបានដាក់សំណើជាផ្លូវការឲ្យបារាំងប្រគល់លលាដ៏ក្បាលសពអ្នកតស៊ូអាល់ហ្សេរីទាំង ២៤នាក់ទៅឲ្យខ្លួន។ បន្ទាប់មក គេត្រូវរង់ចាំដល់ថ្ងៃសុក្រ ទី៣ កក្កដា ឆ្នាំ ២០២០ ទើបបារាំងបានបញ្ជូនលលាដ៏ក្បាលសពជនជាតិអាល់ហ្សេរីទាំង ២៤នាក់ទៅឲ្យអាល់ហ្សេរី ពោលនៅ ២ថ្ងៃមុនអាល់ហ្សេរីប្រារព្ធបុណ្យឯករាជ្យជាតិ។ ជម្រើសប្រគល់ឲ្យអាល់ហ្សេរីនាឱកាសនេះមិនមែនជារឿងចៃដន្យទេ ព្រោះបារាំងចង់បង្ហាញចេញនូវកាយវិការបន្ធូរបន្ធយភាពតានតឹងដែលបារាំងកំពុងបន្តមានជាមួយអាល់ហ្សេរី។
ចូរកុំភ្លេចថា ៥៨ឆ្នាំក្រោយទទួលបានឯករាជ្យ រឿងរ៉ាវក្នុងសម័យអាណានិគមមួយនេះកំពុងបន្តធ្វើឲ្យបារាំង និងអាល់ហ្សេរីពិបាកមើលមុខគ្នាចំមកដល់សព្វថ្ងៃ។ ក្នុងថ្ងៃសៅរ៍ ទី៤ កក្កដា ប្រធានាធិបតីអាល់ហ្សេរីលោកអាប់ឌែលម៉ាហ្សីដ ទេពប៊ុនបានថ្លែងថា អាល់ហ្សេរីកំពុងរង់ចាំការសុំទោសពីបារាំងចំពោះការធ្វើអាណានិគមលើអាល់ហ្សេរី និងថា ប្រធានាធិបតីបារាំងលោកម៉ាក្រុងជាមនុស្សស្មោះត្រង់ដែលចង់កាត់បន្ថយភាពតានតឹងរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
រឿងរ៉ាវអតីតកាលកំពុងបន្តចិញ្ចឹមភាពតានតឹងរវាងបារាំង និងអាល់ហ្សេរី
គឺក្នុងឆ្នាំ ១៨៣០ ដែលបារាំងបានផ្តើមធ្វើអាណាព្យាបាលលើអាល់ហ្សេរី ហើយគេត្រូវរង់ចាំដល់ឆ្នាំ ១៩៦២ ទើបអាល់ហ្សេរីអាចរើបម្រះរួចពីនឹមអាណានិគមនិយមបារាំង។ តែទំរាំទទួលបានឯករាជ្យពីបារាំង មានពលរដ្ឋអាល់ហ្សេរីច្រើនណាស់បានបាត់បង់ជីវិតនៅក្នុងការតស៊ូប្រឆាំងនឹងអាណានិគមនិយមបារាំង។ នេះដោយមិនបានរាប់បញ្ចូលក្រុមអ្នកតស៊ូដែលកំពុងមានជីវិត តែមានខ្លះជាជនពិការ និងមានរបួសស្នាមប្រចាំកាយមកដល់សព្វថ្ងៃ។ អ៊ីចឹងហើយបាននៅក្នុងពិធីប្រារព្ធខួបគម្រប់ ៥៨ឆ្នាំថ្ងៃទី៥ កក្កដានេះ រដ្ឋាភិបាលអាល់ហ្សេរីមិនភ្លេចគោរពវិញ្ញាក្ខន្ធចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំ និងវីរៈជនអាល់ហ្សេរីដែលបានបាត់បង់ជីវិតនៅក្នុងសង្រ្គាមទាមទារឯករាជ្យពីបារាំងចន្លោះឆ្នាំ ១៩៥៤ និង ១៩៦២។
ការត្រួតត្រារបស់បារាំងលើអាល់ហ្សេរីរយៈពេល ១៣២ឆ្នាំ គឺយូរខ្លាំងណាស់ និងមានរឿងរ៉ាវជាច្រើនបានកើតឡើង។ អាល់ហ្សេរីមិនបានបន្តទាមទារឆ្កឹះកកាយរឿងរ៉ាវទាំង ១៣២ឆ្នាំដែលបារាំងបានធ្វើទៅលើប្រទេស និងប្រជាជនអាល់ហ្សេរីទេ។ អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងអាល់ហ្សេបន្តទាមទារចង់បាន គឺសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉ារីសចេញមុខទទួលស្គាល់ទង្វើរបស់ខ្លួន និងចងក្រងឡើងនូវការចងចាំប្រវត្តិសាស្រ្តមួយសម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ។ មានសំណុំរឿងសំខាន់ ៣ ដែលអាល់ហ្សេរីចង់បានការពន្យល់បកស្រាយពីបារាំង ទី១ ការសម្លាប់រង្គាលលើពលរដ្ឋអាល់ហ្សេរីនៅតំបន់ Sétif និង Constantinois ដោយទាហានបារាំងក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៥ ទី២ ការបាត់ខ្លួនជនជាតិអាល់ហ្សេរីជាង ២ ០០០នាក់នៅក្នុងសង្រ្គាមដណ្តើមឯករាជ្យចន្លោះឆ្នាំ ១៩៥៤ និង ១៩៦២ និងទី៣ សំណល់ចំហាយនៃការសាកល្បងនុយក្លេអ៊ែរបារាំងនៅតំបន់សាហារ៉ាអាល់ហ្សេរីដែលកំពុងបន្តឲ្យមានពលរដ្ឋអាល់ហ្សេរីរងគ្រោះ។
បារាំងទើបសុំទោសអាល់ហ្សេរីបានពាក់កណ្តាល
នៅក្នុងភាពតានតឹងរវាងបារាំង និងអាល់ហ្សេរីស្តីពីរឿងរ៉ាវអតីតកាលមួយនេះ បារាំងក្នុងជំនាន់ប្រធានាធិបតីម៉ាក្រុងធ្លាប់បានបញ្ចេញកាយវិការបន្ធូរបន្ធយនាពេលកន្លងមក។ នាឱកាសដំណើរទស្សនកិច្ចក្នុងប្រទេសអាល់ហ្សេរីក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៧ លោកម៉ាក្រុងបានសន្យាប្រគល់ឲ្យអាល់ហ្សេរីនូវសំណល់សាកសពអ្នកតស៊ូអាល់ហ្សេរីទាំងអស់ដែលបារាំងបានរក្សាទុកក្នុងប្រទេសបារាំង។ ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង គឺការប្រគល់លលាដ៏ក្បាលសពជនជាតិអាល់ហ្សេរីទាំង ២៤នាក់ទៅឲ្យអាល់ហ្សេរីកាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី៣ កក្កដា ឆ្នាំ ២០២០។ បន្ទាប់មកក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ ដដែល ពោលមុនជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតី លោកម៉ាក្រុងប្រកាសក្នុងទីក្រុងអាល់ហ្សេដោយហ៊ានចាត់ទុកអាណានិគមបារាំងលើអាល់ហ្សេរីជាឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ។
តែការថ្លែងលោកម៉ាក្រុងកាលណោះគឺក្នុងនាមជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតី ព្រោះក្រោយពីបានជាប់ឆ្នោត លោកម៉ាក្រុងហាក់មិនបានរម្លឹកឃ្លានេះឡើងវិញទេ។ ចំណែកប្រធានាធិបតីអាល់ហ្សេរីលោកទេពប៊ុនបានបញ្ជាក់នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយទូរទស្សន៍បារាំង France 24 ក្នុងថ្ងៃសៅរ៍ ទី៤ កក្កដាថា អាល់ហ្សេរីទើបទទួលបានពាក្យសុំទោសពីបារាំងតែពាក់កណ្តាលប៉ុណ្ណោះ និងកំពុងរង់ចាំពាក់កណ្តាលទៀត។ តាមលោកទេពប៊ុន ការសុំទោសពាក់កណ្តាលទៀតនឹងអនុញ្ញាតឲ្យបារាំង និងអាល់ហ្សេរីមានទំនាក់ទំនងប្រក្រតីឡើងវិញនៅក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ និងជាអ្នកជិតខាង។ សរុបមកវិញសម្រាប់អាល់ហ្សេរី បារាំងនៅមិនទាន់បានសម្តែងការសោកស្តាយពេញមាត់ចំពោះទង្វើអាណានិគមនិយមរបស់ខ្លួននៅក្នុងអតីតកាលទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ