អ.ស.ប.៖ ចំនួនប្រជាជនឥណ្ឌានឹងកើនឡើងលើសចិន នៅត្រឹមពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០២៣
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:៥៨
ថ្ងៃពុធ អង្គការសហប្រជាជាតិ បញ្ជាក់អំពីរបាយការណ៍ប្រជាសាស្ត្រពិភពលោក ថា ចំនួនប្រជាជនឥណ្ឌា នឹងកើនឡើងលើសប្រជាជនចិន នៅត្រឹមពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០២៣នេះ។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ អង្គការសហប្រជាជាតិ ក៏អំពាវនាវដែរ ដល់ចំពោះបណ្តារដ្ឋាភិបាលឲ្យផ្តោតលើការគិតគូរដល់សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ស្ត្រីក្នុងការសម្រេចចិត្តខ្លួនឯង ជាជាងគិតតែបារម្ភរឿងប្រជាជនពិភពលោកកើនឡើងខ្លាំង។
ប្រជាជនទូទាំងពិភពលោក ឡើងលើសពី ៨ពាន់លាននាក់។
នាយិកាមូលនិធិអង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីប្រជាជន អ្នកស្រី Natalia Kanem បញ្ជាក់ថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩០មក អាយុសង្ឃឹមរស់របស់ប្រជាជនពិភពលោក បានកើនឡើងជាលំដាប់ ចន្លោះរវាង ៦ឆ្នាំ។ ជាមធ្យម ប្រុសៗ អាយុសង្ឃឹមរស់ ដល់៧១ឆ្នាំ ហើយស្រី ៧៦ឆ្នាំ ខណៈដែលអត្រាផ្តល់កំណើត យ៉ាងហោច ក្នុងស្រីម្នាក់ អាចបង្កើតកូន ២,៣ នាក់ ជិតជាមធ្យម។
អឺរ៉ុប ជាតំបន់១ដែលនឹងត្រូវស្គាល់កំណើនប្រជាជនទាប តទៅទៀត ចាប់ពីពេលនេះ ដល់២០៥០។ ពីពេលនេះដល់២០៥០ ប្រទេស ចំនួន ៨ ដែលមានអត្រាកំណើតប្រជាជនកើនច្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់ គឺ សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ អេហ្ស៊ីប អេត្យូពី ឥណ្ឌា នីហ្សេរីយ៉ា ប៉ាគីស្ថាន ហ្វីលីពីន និងតង់ហ្សានី។
នៅទ្វីបអាហ្វ្រិក ប្រទេសដែលមានអត្រាកំណើតខ្លាំង គឺ នីហ្សេ ឆាត សូម៉ាលី ម៉ាលី និងអាហ្វ្រិកកណ្តាល។ នៅទ្វីបអាហ្វ្រិក ប្រជាជននឹងសន្ទុះកើនខ្លាំង ពី ១,៤ ទៅ ៣,៩ ពាន់លាននាក់ នៅឆ្នាំ២១០០ ដែលអាចស្មើនឹង ៣៨% នៃប្រជាជនលើផែនដី។
របាយការណ៍អង្គការសហប្រជាជាតិ បញ្ជាក់ទៀតថា ១ភាគ៣នៃប្រជាជនសកលលោក គឺមានអាយុតិចជាង ១៤ឆ្នាំ។ ៦៥% អាយុចន្លោះ ១៥ទៅ ៦៤ឆ្នាំ។ អ្នកដែលអាយុលើសពី ៦៥ឡើងទៅ មាន១០%។
រីឯ ប្រទេសមានអត្រាកំណើតទាប គឺ ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង ហុងកុង សិង្ហបុរី ម៉ាកាវ សាំងម៉ារាំង អារុបា និងចិន។ ជប៉ុន ជួបបញ្ហាកំណើតប្រជាជន ហើយ ប្រជាជនចាស់ៗច្រើន និង ថយចុះប្រជាជនយ៉ាងគំហុក។ រយៈកាល១ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយ ចន្លោះឆ្នាំ២០១១ដល់២០២១ ជប៉ុនថយចុះ ៣លាននាក់។
ឥណ្ឌា នាំមុខដាច់ ចិន ខាងបង្កើតកូន។
តាមរបាយការណ៍ថ្មីនេះ គឺ ប្រជាជនឥណ្ឌា កើនដល់ ១,៤២៨៦ ពាន់លាននាក់ ហើយ ចិន មានប្រជាជន ១,៤២៥៧ ពាន់លាននាក់។ ក្នុងរយៈពេល ២៥ឆ្នាំជាប់ៗគ្នា ចិន ឈរនាំមុខគេខាងមានប្រជាជនច្រើនជាងគេលើពិភពលោក។ នៅក្នុងឆ្នាំនេះ ឥណ្ឌា វ៉ាដាច់ចិន ដោយមានប្រជាជនច្រើនជាងចិន ប្រមាណ ៣លាននាក់ ហើយនិងបន្តច្រើនជាងតទៀត នៅពេលខាងមុខ។
ជាក់ស្តែងទៅ ប្រជាជនចិនធ្លាក់ចុះអត្រាកំណើន ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរការប្រវត្តិសាស្ត្រនិងនយោបាយផង។ នៅទសវត្ស១៩៦០ ចិនជួបអត្រាកំណើតទាប និងស្លាប់ប្រជាជនអស់ច្រើនពាន់លាន ព្រោះតែកំហុសនយោបាយ នៃបដិវត្តន៍ដ៏មហាលោតផ្លោះ នៅឆ្នាំ១៩៥៩។ ក្រោយមកទៀត រដ្ឋអំណាចចិនកំណត់គោលនយោបាយកូនតែ១ ទើបតែលុបចោលនៅឆ្នាំ២០២១ ដែលអនុញ្ញាតឲ្យ ពលរដ្ឋចិន អាចមានកូនលើសពីម្នាក់បាន។ ទាំងនេះពន្យារកំណើនប្រជាជនចិន ហើយស្រីចិនដែលរៀនបានកម្រិតចេះដឹងខ្ពស់ ក៏នាំឲ្យអាក់ខានខ្លះដែរ ដល់ដំណើរការពរពោះមានកូន។
ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ណារិនដ្រា ម៉ូឌី មិនបានប្រកាសទិដ្ឋន័យប្រជាជនផ្លូវការទេ។ មិនប្រកាសជាសាធារណៈ ពីព្រោះតែបារម្ភខ្លាចក្រែងមានគេរិះគន់ពីអត្រាអត់ការងារធ្វើ ចំនួនដ៏ច្រើនក្នុងចំណោមយុវជន។ ដែលចំណុចនេះ មិននាំផលល្អ ហើយថែមទាំងអាចជះផលអាក្រក់ដល់ការបោះឆ្នោតជាតិ នៅឆ្នាំខាងមុខនេះ ផង។
ទោះជាយ៉ាងនេះ បើតាមទិន្នន័យអង្គការសហប្រជជាតិ ដែលផ្សាយពីទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានAFP ប្រជាជនឥណ្ឌា ជិតពាក់កណ្តាល មានអាយុតិចជាង៣០ឆ្នាំ ហើយដែលកំពុងតែស្រេកឃ្លានក្នុងការប្រលូកចូលក្នុងវិស័យការងារ។
បើតាមអ្នកជំនាញបារាំង អំណឹះតទៅ ឥណ្ឌា បង្កើតប្រជាជនថ្មី ក្នុង១ឆ្នាំៗ ប្រមាណ១៤លាននាក់។ ចំពោះប្រទេសឥណ្ឌាផ្ទាល់ កំណើនខ្លាំងខាងប្រជាសាស្ត្រ គឺបង្កបញ្ហាចំណោទប្រឈមខ្លាំង វិបត្តិសង្គម មានទាំងពីការសិក្សា រចនាសម្ព័ន្ធ ទឹក ភ្លើង... ពិសេសទៅទៀត គឺ វិសមភាពអ្នកមានអ្នកក្រ, កង្វះលំនៅដ្ឋានសមរម្យនៅក្នុងទីក្រុង,បញ្ហាកង្វះការងារ...។ល។ នេះបើតាមការវិភាគរបស់សាស្ត្រាចារ្យ Christophe Jaffrelot អ្នកស្រាវជ្រាវនៅ វិទ្យាស្ថានជាតិស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រ CNRS និងជាអ្នកជំនាញពីប្រទេសឥណ្ឌា។ បញ្ហាមួយទៀត ដែលអ្នកជំនាញមើលឃើញ គឺវិបត្តិធនធានមនុស្ស សម្រាប់ប្រទេសឥណ្ឌា ព្រោះតែប្រាក់ខែទាបនៅក្នុងស្រុក ធ្វើឲ្យអ្នកមានសមត្ថភាពនិងអ្នកចេះដឹង រត់ចោលស្រុក ពិសេសពួកអ្នកចេះអង់គ្លេសនិងបច្ចេកវិជ្ជា ដូចដែលយើងឃើញស្រាប់ ក្រុមហ៊ុនព័ត៌មានវិទ្យាអ៊ិនធ័រនែត គឺមានជនជាតិឥណ្ឌា តួយ៉ាង Google ជាដើម។
«បង្កើតកូន ជាសម្រេចចិត្តរបស់ស្ត្រីម្ចាស់ខ្លួន»។
របាយការណ៍ប្រជាសាស្ត្រពិភពលោក មិនគាំទ្រឲ្យរដ្ឋអំណាចឬរដ្ឋាភិបាល ដាក់គោលនយោបាយកំណត់ចំនួនកូន ឬប្រើវិធីសាស្ត្រវិធានការណាមួយដើម្បីបន្ថយឬបង្កើនកំណើតទេ។
ជំនួសឲ្យការដែលគិតថានារីគួរតែមានកូនប៉ុន្មាននិងនៅអាយុប៉ុន្មានតាមសម្ពាធសង្គមនោះ ប៉ុន្តែ គួរសូមទុកដាក់សម្រេចចិត្តថា ត្រូវមានកូនឬគ្មាន ជាសិទ្ធិសម្រេចរបស់នារីជាម្ចាស់រាងកាយរបស់នាង។ នេះបើតាម អ្នកស្រី Natalia Kanem នាយិកាមូលនិធិអង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីប្រជាជន និងដែលបញ្ជាក់ថា « ទិន្នន័យ៤៤% ស្ទើរតែស្មើនឹងស្រីពាក់កណ្តាលពិភពលោក ដែល ពពោះ ផើមមានគភ៌ មិនតាមក្តីប្រាថ្នារបស់ខ្លួន។ នាងមិនអាចជ្រើសរើសប្រើវិធីសាស្ត្រពន្យារកំណើត មិនបានទទួលការព្យាបាយសុខភាពត្រឹមត្រូវ និងមិនអាចសម្រេចរើសដៃគូរួមភេទ ជាមួយនរណាម្នាក់ តាមចំណងរបស់ខ្លួន។ ក្នុងពិភពលោកយើង គឺអត្រាពរពោះមានកូន ដល់ទៅជិតកណ្តាល ដែលមិនចេញពីសេចក្តីប្រាថ្នារបស់នារីម្ចាស់ខ្លួនទេ។»
អ្នកស្រី Natalia Kanem កត់សម្គាល់ថា «ក្នុង១ឆ្នាំៗ យ៉ាងហោចណាស់ កូនក្មេង ទារកកន្លះលាននាក់ ប្រសូត្រចេញពីម្តាយវ័យក្មេង អាយុចន្លោះ ១០ ទៅ១៤ឆ្នាំ។»
អាស្រ័យហេតុនេះ អង្គការសហប្រជាជាតិ អំពាវនាវឲ្យបណ្តារដ្ឋាភិបាលនិងរដ្ឋអំណាច ត្រូវអប់រំណែនាំប្រជាជនទូទៅ ឲ្យយល់ពីការថែទាំសុខភាពផ្លូវភេទ អនាម័យប្រដាប់ភេទ ការបន្តពូជដោយសុវត្ថិភាព ហើយបង្កើតយន្តការនានា ជាមួយសង្គមស៊ីវិល ដើម្បីពន្យល់ណែនាំពីសិទ្ធិសេរីភាពរបស់នារីភេទ។ ដើម្បីឲ្យគ្រប់គ្នាយល់ជាក់ច្បាស់ថា ស្រីមានសិទ្ធពេញទីក្នុងការជ្រើសរើសគូស្រករ និង សិទ្ធិជ្រើសរើសដៃគូរួមភេទតាមសេចក្តីប្រាថ្នារបស់នាង ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ