បោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីបារាំង៖ជម្រើសរបស់ពលរដ្ឋគាំទ្រលោកម៉ាក្រុងជាជម្រើសប្រឆាំងលោកស្រីឡឺប៉ែន?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:០៤
នៅក្នុងប្រទេសបារាំង លទ្ធផលបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីជុំទី២ នាថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៤ មេសាបានផ្តល់ជោគជ័យឲ្យប្រធានាធិបតីផុតអាណត្តិលោកអេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុងមកពីគណបក្ស « សាធារណរដ្ឋកំពុងដើរទៅមុខ » ដោយទទួលបានសំឡេងគាំទ្រចំនួន ៥៨,៥៤%។ ចំណែកគូប្រជែងរបស់លោកម៉ាក្រុងគឺលោកស្រីម៉ារីន ឡឺប៉ែនមកពីគណបក្ស « ប្រមូលផ្តុំជាតិ » ដែលជាគណបក្សស្តាំនិយមជ្រុលទទួលបានសំឡេងគាំទ្រចំនួន ៤១,៤៦%។ ចប់ហើយការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី តែបារាំងត្រៀមរៀបចំបោះឆ្នោតសភានៅដើមខែមិថុនាខាងមុខ។
មានកំណត់សម្គាល់ច្រើនសម្រាប់ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីបារាំងនៅជុំទី២ នាថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៤ មេសា។ មុនគេ គឺជម្រើសរបស់ពលរដ្ឋបារាំងនៅក្នុងចំណោមបេក្ខជនពីរនាក់ដែលពួកគេធ្លាប់បានជ្រើសរើសម្តងក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ រវាងលោកអេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុង និងលោកស្រីម៉ារីន ឡឺប៉ែន។ កាលពី ៥ឆ្នាំមុន ពលរដ្ឋបារាំងបានជ្រើសយកលោកម៉ាក្រុង ហើយនៅ ៥ឆ្នាំក្រោយមក គឺរូបលោកម៉ាក្រុងដដែលនេះដែលពលរដ្ឋបារាំងបានជ្រើសយកឲ្យកាន់តំណែងចំនួន ៥ឆ្នាំបន្ថែមទៀត។ កាលពី ៥ឆ្នាំមុន ចំនួនអ្នកមិនទៅបោះឆ្នោតមានអត្រា ២៥,៤៤%។ តែការបោះឆ្នោតលើកនេះ ចំនួនអ្នកមិនទៅបោះឆ្នោតមានដល់ទៅ ២៨%។
នេះជាអត្រាមួយដ៏ខ្ពស់មិនធ្លាប់មាន គិតតាំងពីការបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ ១៩៦៩ ដែលអត្រាអ្នកមិនទៅបោះឆ្នោតមានចំនួន ៣១%។ កាលពី ៥ឆ្នាំមុនលោកម៉ាក្រុងទទួលបានសំឡេងគាំទ្រលើសលោកស្រីឡឺប៉ែនដល់ទៅ ១០លានសំឡេង។ តែនៅ ៥ឆ្នាំក្រោយមក លោកម៉ាក្រុងទទួលបានសំឡេងគាំទ្រលើសលោកស្រីឡឺប៉ែនតែជាង ៥លាន ៥សែនសំឡេងប៉ុណ្ណោះ។ នេះ ស បញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា សំឡេងគាំទ្រលោកស្រីឡឺប៉ែនបានកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់។ រវាងការបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ និងការបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ ២០២២ លោកស្រីឡឺប៉ែនទទួលបានសំឡេងគាំទ្របន្ថែមជិត ៨%។
សំឡេងគាំទ្រ ៤១,៤៦% ដែលលោកស្រីឡឺប៉ែនបានទទួលនៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីឆ្នាំ ២០២២ នេះជាសំឡេងមួយដែលគណបក្សស្តាំនិយមជ្រុលមិនធ្លាប់ទទួលបានទេនៅក្នុងប្រវត្តិរបស់គណបក្សតាំងពីជំនាន់លោកហ្សង់ ម៉ារី ឡឺប៉ែនដែលជាឱពុក និងធ្លាប់បានឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតីចំនួន ៥ដង។ ដូច្នេះសម្រាប់លោកស្រីឡឺប៉ែនដែលមានអាយុ ៤៤ឆ្នាំ នេះជាជោគជ័យមួយដែលគេមិនអាចមិនសាទរបានទេ ទោះបីជាការឈរឈ្មោះរបស់លោកស្រីលើកទី៣ នេះ នៅមិនទាន់អាចអនុញ្ញាតឲ្យលោកស្រីដណ្តើមអំណាចបានក៏ដោយ។
ពលរដ្ឋបារាំងបោះឆ្នោតប្រឆាំងលោកស្រីម៉ារីន ឡឺប៉ែន?
តើការដែលពលរដ្ឋបារាំងបានបោះឆ្នោតឲ្យលោកម៉ាក្រុងកាន់តំណែងមួយអាណត្តិទៀតពេលនេះមិនមែនដោយសារតែលោកបានដឹកនាំប្រទេសបានល្អនារយៈពេល ៥ឆ្នាំកន្លងទៅទេ ឬយ៉ាងណា?។ អាចមានចម្លើយពីរចំពោះសំណួរនេះដោយអ្នកខ្លះបានមើលឃើញថា លោកម៉ាក្រុងធ្វើការបានល្អ និងចង់ឲ្យលោកបញ្ចប់ការងារមួយចំនួនដែលលោកគ្មានពេលបញ្ចប់ក្នុងអាណត្តិកន្លងទៅ។ ចំណែកអ្នកខ្លះទៀតបានបញ្ជាក់ដោយមិនលាក់លៀមថា ពួកគេមិនសប្បាយចិត្តនឹងការដឹកនាំរបស់លោកម៉ាក្រុងទេ តែការដែលពួកគេបានបោះឆ្នោតឲ្យលោកម៉ាក្រុង គឺមកពីពួកគេគ្មានជម្រើសផ្សេងក្រៅពីរារាំងកុំឲ្យលោកស្រីឡឺប៉ែនឡើងកាន់អំណាច។
បើតាមមើលទៅ ហេតុផលចុងក្រោយនេះអាចមានការពិតច្រើនជាង ព្រោះចូរកុំភ្លេចថា ពលរដ្ឋបារាំងភាគច្រើនហាក់នៅមិនទាន់បានត្រៀមខ្លួនដើម្បីផ្តល់អំណាចឲ្យគណបក្សស្តាំនិយមជ្រុល និយាយជារួម និងឲ្យលោកស្រីម៉ារីន ឡឺប៉ែន និយាយដោយឡែកនៅឡើយទេ។ ត្រង់ចំណុចនេះ លោកម៉ាក្រុងបានទទួលស្គាល់ និងបានយល់ច្បាស់ណាស់។ អ៊ីចឹងហើយបានជានៅក្នុងសុន្ទរកថាជួបជុំដើម្បីអបអរជ័យជម្នះក្នុងយប់ថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៤ មេសា លោកម៉ាក្រុងបានបញ្ជាក់ច្បាស់ៗថា អាណត្តិថ្មីជាយុគសម័យថ្មីដែលមិនមែនជាការបន្តការងារអាណត្តិចាស់ដែលទើបបិទបញ្ចប់ទេ។
អាណត្តិថ្មីដែលលោកម៉ាក្រុងសន្យាធ្វើការផ្លាស់ប្តូររបៀបដឹកនាំដើម្បីបម្រើពលរដ្ឋគ្រប់និន្នាការដោយគ្មានបោះបង់នរណាម្នាក់ចោលទេ ទោះអ្នកនោះមិនបានបោះឆ្នោតឲ្យលោកក៏ដោយ។ លោកម៉ាក្រុងយល់មិនច្រឡំទេថាជាងពេលណាៗទាំងអស់ សង្គម និងបរិបទនយោបាយបារាំងបច្ចុប្បន្នកំពុងស្គាល់ភាពតានតឹង និងបែកបាក់ដែលលោកត្រូវរៀបចំយុទ្ធសាស្រ្តថ្មីដើម្បីបង្រួបប្រង្រួម និងផ្សះផ្សាឡើងវិញ។
សមរភូមិបោះឆ្នោតសភាបានចាប់ផ្តើម
ចប់ហើយការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី តែការបោះឆ្នោតជាតិនៅមិនទាន់ចប់ត្រឹមនេះទេ ព្រោះនៅមានការរៀបចំបោះឆ្នោតសភា។ ក៏ដូចជាការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីថ្មី ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្រ្តថ្មីនឹងត្រូវធ្វើឡើងជាពីរជុំដែលគ្រោងរៀបចំនៅថ្ងៃទី១២ និងថ្ងៃទី១៩ មិថុនាខាងមុខ។ តែបើលោកម៉ាក្រុងសម្រេចប្រកាសរំលាយសភាពីពេលនេះទៅថ្ងៃទី១២ មិថុនា ការបោះឆ្នោតសភានឹងត្រូវរៀបចំមុនថ្ងៃកំណត់។ គួរបញ្ជាក់ថារហូតមកដល់ពេលនេះ ពិសេសក្នុងអាណត្តិចាស់រយៈពេល ៥ឆ្នាំកន្លងទៅ លោកម៉ាក្រុងបានដឹកនាំប្រទេសជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលដែលគណបក្សរបស់លោកមានសំឡេងភាគច្រើននៅក្នុងសភា។
លោកម៉ាក្រុងជាប្រធានាធិបតីទី១ ដែលបានជាប់ឆ្នោតអាណត្តិថ្មី ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកមិនមែនជារដ្ឋាភិបាលចម្រុះ មានន័យថា មិនមែនជារដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយនាយករដ្ឋមន្រ្តីមកពីគណបក្សផ្សេង។ តែគេនៅមិនទាន់ដឹងថានាការបោះឆ្នោតសភាខាងមុខ ពលរដ្ឋបារាំងនឹងបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សណាច្រើនជាងគេទេ។ បើគណបក្សរបស់លោកនឹងគ្មានសំឡេងភាគច្រើននៅសភាទេ លោកពិតជាពិបាក និងអាចពិបាកធ្វើការ ពិសេសពិបាកអនុវត្តនូវកម្មវិធីនយោបាយដែលលោកចង់បាន ចូរកុំភ្លេចថា បើគណបក្សផ្សេងឈ្នះឆ្នោតនាការបោះឆ្នោតសភាខាងមុខ លោកម៉ាក្រុងក្នុងនាមជាប្រធានាធិបតិត្រូវបង្ខំចិត្តចាប់ដៃធ្វើការជាមួយនាយករដ្ឋមន្រ្តីម្នាក់មកពីគណបក្សផ្សេងនោះ។
គួររម្លឹកថានៅក្នុងប្រទេសបារាំង រូបភាពនយោបាយរបៀបនេះធ្លាប់បានកើតមានចំនួន ៣ ដង គឺចន្លោះឆ្នាំ ១៩៨៦-១៩៨៨ ចន្លោះឆ្នាំ ១៩៩៣-១៩៩៥ និងចន្លោះឆ្នាំ ១៩៩៧-២០០២។ គេនៅមិនទាន់ដឹងថា តើរូបភាពនយោបាយរបៀបនេះអាចនឹងកើតមានជាថ្មីឬអត់ទេ។ អ្វីដែលគេអាចនិយាយបាន សមរភូមិថ្មីដើម្បីដណ្តើមកៅអីតំណាងរាស្រ្តនៅក្នុងសភាបានចាប់ផ្តើមសម្រាប់គ្រប់គណបក្សទាំងអស់៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ