សេដ្ឋកិច្ចសកលដែលទើបងើបឡើងបន្តិចកំពុងរងការគំរាមកំហែងជាថ្មីដោយមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី « អូមីក្រុង »?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:២៣
នៅថ្ងៃចន្ទ ទី២៩ វិច្ឆិកា ក្រុមប្រទេសមហាអំណាចឧស្សាហកម្មទាំង ៧ប្រទេសក្នុងលោកហៅកាត់ G៧ បានអំពាវនាវឲ្យមានសកម្មភាពបន្ទាន់ដើម្បីប្រឈមទប់នឹងមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី « អូមីក្រុង »។ សម្រាប់អង្គការសុខភាពពិភពលោក មេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មីមកពីអាហ្រ្វិកខាងត្បូងមួយនេះមានកម្រិតហានិភ័យខ្ពស់។ ចំណែកប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកចូ បៃដិនក៏បានសម្តែងក្តីបារម្ភដូចគ្នា តែធានាថា គេគ្មានហេតុផលអ្វីដែលត្រូវជ្រួលច្របល់ទេ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី មានប្រទេសកាន់តែច្រើនបានចាត់វិធានការទប់ស្កាត់ ដូចជាការបិទព្រំដែន ឬមួយក៏លើកពេលបើកប្រទេសជាដើម។
សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដែលទើបស្គាល់ភាពប្រសើរបន្តិចឡើងវិញកំពុងទទួលការគំរាមកំហែងជាថ្មីដោយមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី « អូមីក្រុង » ឬអត់ គឺអាស្រ័យទាំងស្រុងលើការវិវត្តន៍របស់មេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី « អូមីក្រុង »នៅពេលខាងមុខ។ « អូមីក្រុង »ដែលមានប្រភពចេញពីប្រទេសអាហ្រ្វិកខាងត្បូងជាមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មីស្រឡាង និងជាមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មីមួយដែលគេនៅមិនទាន់បានស្គាល់ច្បាស់ពីអត្តសញ្ញាណរបស់វា។ ពិតណាស់ អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានចាត់ទុកជាមេរោគបំប្លែងខ្លួនដែលមានកម្រិតហានិភ័យខ្ពស់។ តែនៅមិនទាន់អាចបញ្ជាក់បាននៅឡើយពីកម្រិតអាត្រាគ្រោះថ្នាក់ និងកម្រិតអត្រាឆ្លងរបស់វា។
ខណៈនេះ អង្គការសុខភាពពិភពលោក រួមទាំងក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តនៅទូទាំងសកលលោកកំពុងធ្វើការសិក្សា វិភាគលើ « អូមីក្រុង »។ ការសិក្សាអាចផ្តល់ចម្លើយ ៣ ទី១ « អូមីក្រុង »អាចជាមេរោគបំប្លែងខ្លួនស្លូត ទី២ « អូមីក្រុង »អាចជាមេរោគបំប្លែងខ្លួនកាចល្មម និងទី៣ « អូមីក្រុង »អាចជាមេរោគបំប្លែងខ្លួនកាចខ្លាំងជាងមេរោគបំប្លែងខ្លួន « ដែលតា »ដែលកំពុងគ្របដណ្តប់ពិភពលោកសព្វថ្ងៃ។ ផ្តើមចេញពីសេណារីយ៉ូខាងលើ គេអាចទាញចេញនូវការព្យាករសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចសកលនៅឆ្នាំ ២០២២ ខាងមុខ។ តាមការព្យាកររបស់អង្គការមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិក្នុងខែតុលាកន្លងទៅ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកលនៅឆ្នាំ ២០២២ មានអត្រា ៤,៩%។
តែបើមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី « អូមីក្រុង »បង្កគ្រោះថ្នាក់តិចតួច ហើយវ៉ាក់សាំងសព្វថ្ងៃមានប្រសិទ្ធិភាពអាចទប់ទល់វាបាន អត្រាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកលឆ្នាំ ២០២២ នឹងបន្តមាន តែអាចធ្លាក់ចុះតិចតួច ពោលពី ៤,៩% មកនៅត្រឹម ៤,៤៥%។ ផ្ទុយទៅវិញ បើមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី « អូមីក្រុង »បង្កគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងរហូតមានការបិទខ្ទប់នៅក្នុងប្រទេសជាច្រើន និងការក្រុងប្រជាជនមិនឲ្យចេញពីផ្ទះ អត្រាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកលឆ្នាំ ២០២២ ក៏នឹងបន្តមាន តែអាចធ្លាក់ចុះពាក់កណ្តាលមកនៅត្រឹម ២,៣%។ ឃើញថា ទោះក្នុងសេណារីយ៉ូមួយណាក៏ដោយ សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនៅតែមានកំណើនដដែល។ គ្រាន់តែថាមានតិចជាងការព្យាករនៅមុនពេលលេចមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី « អូមីក្រុង »។
សកម្មភាពដែលអាចធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចសកលរងផលប៉ះពាល់
នៅចំពោះមុខពេលនេះ និងខុសពីវិធានការលើកមុន ប្រទេសភាគច្រើននៅមិនទាន់បាន ឬមិនបានជ្រើសយកវិធានការក្រុងមនុស្សមិនឲ្យចេញពីផ្ទះដូចពេលផ្ទុះកូវីដ១៩ ដំបូងទេ។ គួរបញ្ជាក់ថា ក្នុងរយៈពេល ២ឆ្នាំនៃវិបត្តិកូវីដ១៩ កន្លងទៅ ប្រទេសនីមួយៗ រួមទាំងពលរដ្ឋម្នាក់ៗបានរៀនសូត្រ និងមានបទពិសោធន៍ច្រើនពីជំងឺឆ្លងសកលមួយនេះ។ មេរៀន និងបទពិសោធន៍ដែលគេចង់ផ្តោតសំខាន់ គឺវិធានការបង្ការ និងការពារ រួមទាំងការសម្របខ្លួនរស់នៅតាមគន្លងថ្មី។ មួយវិញទៀត និងខុសពីថ្ងៃផ្ទុះកូវីដ១៩ ដំបូង ពិភពលោកសព្វថ្ងៃនេះកំពុងមានវ៉ាក់សាំងបង្ការ និងដែលវ៉ាក់សាំងនេះបានបង្ហាញចេញនូវប្រសិទ្ធិភាពរបស់វា។
តែអ្វីដែលប្រទេសកាន់តែច្រើនកំពុងធ្វើដើម្បីប្រឈមទប់នឹងមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី « អូមីក្រុង »ពេលនេះ គឺការបិទព្រំដែនអាកាសខាងក្រៅជាមួយក្រុមប្រទេសដែលកំពុងមានវត្តមាន « អូមីក្រុង »ពិសេសក្រុមប្រទេសអាហ្វ្រិក។ ការបិទប្រទេសនេះនឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់ចរាចរណ៍ទំនិញ និងចរាចរណ៍មនុស្ស ពិសេសចរាចរណ៍ដឹកទំនិញផ្លូវអាកាសដែលនឹងធ្វើឲ្យការផ្គត់ផ្គង់ទំនិញជួបភាពរអាក់រអួល។ ទន្ទឹមគ្នានេះ និងទោះបីជាគ្មានវិធានការក្រុងមនុស្សមិនឲ្យចេញពីផ្ទះដូចមុនក៏ដោយ ក៏មានអ្នកខ្លះលេងហ៊ានចេញក្រៅដើរសេរីដូចមុនដោយបារម្ភខ្លាចឆ្លង « អូមីក្រុង »។
គេបានសង្កេតឃើញថា តាំងពីថ្ងៃផ្ទុះជំងឺកូវីដ១៩ ដំបូងរហូតមានមេរោគបំប្លែងខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់ គេមិនធ្លាប់ឃើញមានមេរោគកូវីដ១៩ បំប្លែងខ្លួនមួយណាដែលកំពុងបំភ័យ និងធ្វើឲ្យពិភពលោកជ្រួលច្របល់ដូចមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី « អូមីក្រុង »ពេលនេះទេ។ គឺភាពភ័យខ្លាច និងជ្រួលច្របល់នេះហើយដែលកំពុងជះផលវិបាកជាថ្មីដល់សេដ្ឋកិច្ចសកល។
លោកចូរ បៃដិន៖គ្មានហេតុផលដែលត្រូវជ្រួលច្របល់ដោយ « អូមីក្រុង » ទេ
តាមប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកចូ បៃដិន គេត្រូវបារម្ភ តែមិនត្រូវជ្រួលច្របល់នៅចំពោះវត្តមានមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី « អូមីក្រុង » ពេលនេះទេ។ តាមលោកបៃដិន ចង់ ឬមិនចង់ ហើយយូរ ឬឆាប់ មេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី « អូមីក្រុង » ដែលកំពុងឆ្លងចូលក្នុងប្រទេសកាន់តែច្រើននឹងឆ្លងដល់អាមេរិកនៅថ្ងៃខាងមុខ។ ការលើកឡើងរបស់លោកបៃដិនមិនខុសទេ ព្រោះកន្លងមក មេរោគបំប្លែងផ្សេងដូចជា « ដែលតា » ដែលមានប្រភពនៅឥណ្ឌាក៏បានឆ្លងចូលនៅគ្រប់ប្រទេសទាំងអស់ក្នុងលោក និងកំពុងក្លាយជាមេរោគបំប្លែងខ្លួនកាចជាងគេនៅពេលនេះ។
គេអាចនិយាយថា មេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី « អូមីក្រុង »ស្លូត ឬមួយក៏កាចជាងមេរោគបំប្លែងខ្លួន « ដែលតា »។ តែទោះក្នុងករណីណាក៏ដោយ ពិភពលោកគួរណាស់តែរួមដៃគ្នាដើម្បីទប់ស្កាត់ ពោលមិនគួរប្រើវិធានការអន្តោម័ត និងមិនត្រូវជ្រួលច្របល់ទេ។ ចូរកុំភ្លេចថា ដរាបណាពិភពលោកនៅមិនទាន់អាចកំចាត់ជំងឺកូវីដ១៩ ទាំងស្រុងបាន ដរាបនោះនឹងបន្តលេចចេញនូវមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មីៗជាបន្តទៀត។ ម្សិលមិញជា « ដែលតា »ថ្ងៃនេះជា « អូមីក្រុង » ចុះថ្ងៃស្អែកនឹងមានលេចមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មីស្អីទៀត។ អ៊ីចឹងហើយបានជាអង្គការសុខភាពពិភពលោកបានអំពាវនាវយ៉ាងទទូចឲ្យមានការចាក់វ៉ាក់សាំងជាលក្ខណៈសកលក្រោមទ្រង់ទ្រាយធំ ពោលមិនត្រូវមានការរើសអើងក្នុងរឿងវ៉ាក់សាំងរវាងក្រុមប្រទេសអ្នកមាន និងក្រុមប្រទេសអ្នកក្រ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ