កូវីដបំប្លែងខ្លួន « Omicron » កំពុងធ្វើឲ្យពិភពលោកផ្អើលជ្រួលច្របល់ ទោះមិនទាន់ដឹងថាវាគ្រោះថ្នាក់កម្រិតណា
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:០៧
កូវីដបំប្លែងខ្លួនថ្មីមួយទៀត ដែលមានប្រភពចេញពីតំបន់អាហ្វ្រិកខាងត្បូង កំពុងតែធ្វើឲ្យមានការព្រួយបារម្ភ នៅទូទាំងពិភពលោក។ កូវីដបំប្លែងខ្លួនថ្មីនេះ ត្រូវបានអង្គការសុខភាពពិភពលោក ដាក់ឈ្មោះហៅថា អូមីក្រុង។ អ្នកជំនាញអះអាងថា សម្រាប់ពេលនេះ គេនៅមិនទាន់អាចដឹងបានទេ ថាកូវីដអូមីក្រុង មានកម្លាំងឆ្លងរាលដាល និងអាចបង្កហានិភ័យដល់សុខភាព ខ្លាំងកម្រិតណានោះ។ តែយ៉ាងណា សម្រាប់ពេលនេះ មានប្រទេសកាន់តែច្រើន បានចាប់ផ្តើមចេញវិធានការ ហាមឃាត់ការធ្វើដំណើរ មកពីប្រទេសមួយចំនួន នៅតំបន់ខាងត្បូងទ្វីបអាហ្វ្រិក។
២ថ្ងៃមកនេះ វត្តមានរបស់កូវីដបំប្លែងខ្លួនថ្មីមួយប្រភេទទៀត ត្រូវបានគ្រប់គ្នាទន្ទិញជាប់មាត់តែម្តង។ កូវីដថ្មី ដែលមានអត្តសញ្ញាណ B.1.1.529 នេះ ត្រូវបានអ្នកជំនាញអង្គការសុខភាពពិភពលោក សម្រេចហៅឈ្មោះជាផ្លូវការថា កូវីដអូមីក្រុង (Omicron)។ វាត្រូវបានគេធ្វើតេស្តវិភាគ រកឃើញដំបូងបង្អស់ នៅប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង កាលពីថ្ងៃទី២៤វិច្ឆិកា។ ហើយនៅថ្ងៃសុក្រម្សិលមិញ អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានចាត់ទុក កូវីដអូមីក្រុងនេះ គឺអាចជាប្រទេសបំប្លែងខ្លួនថ្មី ដែលគួរឲ្យបារម្ភ និងប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់។
វិធានការបិទខ្ទប់ការធ្វើដំណើរ មកពីប្រទេសតំបន់ខាងត្បូងអាហ្វ្រិក
គ្រាន់តែដំណឹងនេះលេចឮភ្លាម ប្រទេសជាច្រើន បានចាប់ផ្តើមចេញវិធានការរិតបន្តឹងការធ្វើដំណើរ មកពីប្រទេសប្រមាណជា១០ប្រទេស ស្ថិតនៅភាគខាងត្បូងអាហ្វ្រិក មានដូចជា ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ម៉ាឡាវី បុតស្វាណា ហ្ស៊ីមបាវ៉េ ណាមីប៊ី ឡេសូតូ និង ម៉ូហ្សំប៊ិក ជាដើម។ អាមេរិក កាណាដា ប្រេស៊ីល បានហាមឃាត់ ការធ្វើដំណើរមកពីប្រទេសទាំងនេះ។ នៅអឺរ៉ុបវិញ ក៏ដូចគ្នាដែរ បារាំង អង់គ្លេស អ៊ីតាលី ស្វ៊ីស ជាដើម បានចេញវិធានការចូលជាធរមានភ្លាមៗតែម្តង ហាមឃាត់ និងពិនិត្យយ៉ាងតឹងតែបំផុត ចំពោះអ្នកដំណើរដែលមកពីប្រទេសតំបន់អាហ្វ្រិកខាងត្បូងទាំងអស់។ ដោយឡែក ជប៉ុនវិញ បានដាក់កំហិត ឲ្យធ្វើចត្តាឡីស័ក ១០ថ្ងៃ ទៅលើអ្នកដំណើរ ដែលមកពីតំបន់នេះ។ ដំណឹងទាំងអស់នេះ បានធ្វើឲ្យមានបញ្ហាចលាចលខ្លាំងណាស់ នៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ដោយម្នាក់ប្រញ៉េបប្រញ៉ាប់ធ្វើដំណើរចេញ មុននឹងជាប់ទៅណាមិនរួច។
នៅព្រឹកថ្ងៃសោរ៍ទី២៧វិច្ឆិកា នៅព្រលានយន្តហោះក្រុងអាំស្ទែរដាំ ប្រទេសហូឡុង គេបានបានធ្វើតេស្តរកឃើញវិជ្ជមានកូវីដ ចំនួន៦១នាក់ ក្នុងចំណោមអ្នកដំណើរដែលមកពីប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ប្រមាណ៦០០នាក់។ ឥឡូវពេលនេះ គេកំពុងតាមដានបន្តទៀត ថាតើក្នុងចំនោម ករណីវិជ្ជមាន៦១ករណីនេះ អាចមានកូវីដអូមីក្រុងដែរឬទេ។
គិតមកត្រឹមពេលនេះ ក្រៅពីនៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង គេបានរកឃើញករណីវិជ្ជមានកូវីដអូមីក្រុង នៅប្រទេសម៉ាឡាវី នៅអ៊ីស្រាអែល នៅបុតស្វាណា នៅហុងកុង និងនៅប៊ែលហ្ស៊ិក មួយករណីដែរ។ ចំពោះករណីនៅប៊ែលហ្ស៊ិក បើតាមលោករដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាលប៊ែលហ្ស៊ិក គឺអ្នកដំណើរនោះ ត្រូវបានគេធ្វើតេស្តនៅថ្ងៃទី២២វិច្ឆិកា ដោយធ្វើដំណើរមកពីអេហ្ស៊ីប ប្តូរយន្តហោះនៅតួកគី មុននឹងមកដល់ប៊ែលហ្សិក នៅថ្ងៃទី១១វិច្ឆិកា។ ដូច្នេះវាអាចមានន័យថា កូវីដអូមីក្រុង អាចមានវត្តនៅប៊ែលហ្សិក នៅតួកគី និងនៅអេហ្ស៊ីប ច្រើនករណីទៀត។
មិនទាន់អាចសន្មត់ច្បាស់ថា កូវីដអូមីក្រុង អាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំង
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាលអាហ្វ្រិកខាងត្បូង បានរិះគន់ថា វិធានការបិទខ្ទប់ អ្នកដំណើរក្នុងពេលនេះ វាគឺខ្លាំងជ្រុលពេកហើយ មិនសមហេតុផលទេ។ ពោលគឺវាជាវិធានការ ដែលធ្វើឡើង ដោយស្មារតីភ័យផ្អើលឈូរឆ ជ្រុលហួសហេតុ ហើយដែលអាចធ្វើឲ្យមានផលវិបាក ទៅលើអាហ្វ្រិកខាងត្បូង មិនថាក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ទេសចរណ៍ និងពាណិជ្ជកម្ម។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រទេសភាគច្រើន បានដកបទពិសោធន៍ជាមួយនឹងកូវីដបំប្លែងខ្លួន បន្តបន្ទាប់គ្នា ប្រមាណជិត២ឆ្នាំមកនេះ ដែលបង្ខំឲ្យគេត្រូវតែប្រយ័ត្នឲ្យបានខ្ពស់ ជាជាងធ្វេសប្រហែស។ គេសុខចិត្តធ្វើឲ្យតឹងតែងសិន ចាំបន្ធូរនៅពេលក្រោយវិញ នៅណាដែលអាចដឹងប្រាដកថា វាមិនសូវធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំង។ មួយវិញទៀត អំឡុងពេលនេះ នៅអឺរ៉ុប និងនៅអាមេរិកជាដើម កំពុងតែមានរលកឆ្លងរាលដាល ស្ទុះឡើងខ្លាំង ជាថ្មីម្តងទៀតរួចទៅហើយ ហើយយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំង ដូសជំរុញ ទើបតែចាប់ផ្តើមប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះ គេមិនអាចបណ្តោយឲ្យមានកូវីដបំប្លែងខ្លួនថ្មីមួយទៀត ចូលមកបន្ថែមបញ្ហាបានទេ បើទោះបីគេមិនទាន់ដឹងច្បាស់ ថាវាគ្រោះថ្នាក់កម្រិតណាក៏ដោយ។
គិតមកត្រឹមពេលនេះ គឺមិនទាន់អាចសន្មត់បានទេ ថាកូវីដអូមីក្រុងនេះ វាមានកម្លាំងឆ្លងរាលដាលខ្លាំងកម្រិតណា ហើយអាចបង្កហានិភ័យ ធ្វើឲ្យអ្នកដែលឆ្លងវាប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតកម្រិតណា។ អ្នកជំនាញអះអាងថា គេត្រូវការពេលវេលា យ៉ាងហោច ២ ទៅ៣សប្តាហ៍ទៀត ដើម្បីតាមដានចំណុចទាំងអស់នេះ។ ក៏ប៉ុន្តែ យោងតាមក្រុមអ្នកជំនាញ របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានឲ្យដឹងថា បើពិនិត្យលើទិន្នន័យវិភាគ ក្នុងពេលបឋមនេះ គឺវាអាចទៅរួច ដែលកូវីដបំប្លែងខ្លួន អូមីក្រុងនេះ « អាចបង្កហានិភ័យខ្ពស់ ធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺ អាចឆ្លងច្រើនដង »។
មេរោគបំប្លែង នៅក្នុងខ្លួនអ្នកជំងឺកូវីដដែលជាមិនដាច់
យោងតាម លោក Etienne Simon-Lorière អ្នកជំនាញផ្នែកមេរោគនៅវិទ្យាស្ថាន ប៉ាស្ទ័របារាំង បានឲ្យដឹងថា កូវីដអូមីក្រុងនេះ វាទំនងជាបានបំប្លែងខ្លួន ផ្លាស់ប្តូរអាស៊ីតអាមីណេចំនួនយ៉ាងហោច៣ប្រភេទ ស្ថិតនៅក្នុងចំណុចសំខាន់មួយនៃកោសិកាមេរេោគ។ ចំណុចនេះ គឺជាចំណុចដែល ប្រព័ន្ធអង់ទីក័ររបស់រាងកាយមនុស្សយើង ចូលទៅវាយលុក។ ដូច្នេះបើចំណុចនេះ មានការផ្លាស់ប្តូរខ្លាំង គឺអង់ទីក័រយើង ដែលស្គាល់តែអាមេរោគចាស់ គឺមិនអាចទៅវាយលុកឈ្នះទេ។ អ្នកជំនាញរូបនេះ សង្ស័យថា គឺហេតុដូច្នេះហើយ បានជាកូវីដអូមីក្រុង អាចគេចផុត ពីប្រព័ន្ធការពារខ្លួនរបស់មនុស្សយើង។ នេះគឺជាចំណុចគួរឲ្យបារម្ភមួយ។
ចំណុចគួរឲ្យបារម្ភមួយទៀត គឺកម្លាំងឆ្លងរាលដាលរបស់វា ប្រហែលជាអាចលឿន។ កាលពីខែតុលា ករណីរកឃើញវិជ្ជមានថ្មីនៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង មានប្រហែលជា៣០០ករណី ក្នុងមួយថ្ងៃជាមធ្យម។ តែនៅថ្ងៃទី២៥វិច្ឆិកា ស្រាប់តែឡើង ដល់ទៅ២៥០០ករណីវិជ្ជមានថ្មី។ ការឡើងលឿន វាជួនចំពេលដែលគេទើបតែរកឃើញកូវីដអូមីក្រុងនេះតែម្តង។ ហើយឆ្លងកាត់ការពិនិត្យវិភាគ គេឃើញមានករណី កូវីដអូមីក្រុងនេះ ចំនួនជាង៦០ករណី តែភាគច្រើនសឹងតែ៩០% គឺមានទីតាំងស្ថិតនៅតែតំបន់តែមួយទេ គេតំបន់ Gauteng ដែលជាខេត្តស្ថិតនៅភាគខាងជើងអាហ្វ្រិកខាងត្បូង។
លោក Alex Sigal អ្នកជំនាញនៅវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវមេរោគអាហ្វ្រិកខាងត្បូងបាន លើកឡើងថា បើតាមការសង្ស័យ កូវីដអូមីក្រុងនេះ ប្រហែលជាងអាចបំលែងខ្លួនចេញពីអ្នកជំងឺដែលបានឆ្លងកូវីដ តែជាមិនដាច់ ដោយមានមេរោគជាប់សំងំក្នុងខ្លួន។ ការព្យាបាលមិនបានដឹតដល់ បានធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺបែបនេះ ធ្លាក់ខ្លួនឈឺធ្ងន់ម្តងទៀត ហើយមេរោគវាអាចបំលែងខ្លួនថ្មី។ លោក Darren Martin អ្នកជំនាញនៅសកលវិទ្យាល័យអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ក៏អះអាងដូចគ្នានេះដែរ។
ដោយឡែក អ្នកជំនាញ ក៏កំពុងពិនិត្យតាមដានដែរ អំពីករណីជល់គ្នា រវាងមេរោគកូវីដ ជាមួយនឹងមេរោគជំងឺអេដស៍។ អាហ្វ្រិកខាងត្បូង ជាប្រទេសដែលមានអ្នកផ្ទុកមេរោគ HIV ច្រើនជាងគេបំផុត ហើយការទទួលបានថ្នាំព្យាបាល ឲ្យបានត្រឹមត្រូវវិញ គឺមានកម្រិតទាបណាស់។ អ្នកជម្ងឺអេដស៍ ដែលមានប្រព័ន្ធការពារខ្លួនខ្សោយ អាចគ្មានលទ្ធភាពជាសះស្បើយ ឬទប់ជាមួយកូវីដបាន ធ្វើឲ្យមេរោគសំងំ បំលែងខ្លួនប្លែកថ្មី ហើយសាហាវជាងមុន។ ហើយជាងនេះទៀត កម្រិតចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការកូវីដនៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ក៏ទាបខ្លាំងដែរ មានប្រមាណតែ ២៣%តែប៉ុណ្ណោះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ