ព្រឹត្តិការណ៍អន្តរជាតិប្រចាំថ្ងៃ
នុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់៖ហេតុអ្វីបានជាសហរដ្ឋអាមេរិក និងអ៊ីរ៉ង់ពិបាកនិយាយចុះសម្រុងគ្នា?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:០៨
សង្រ្គាមពាក្យសម្តីកំពុងបន្តមានយ៉ាងផុសផុលរវាងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ និងសហរដ្ឋអាមេរិកជុំវិញកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ឆ្នាំ ២០១៥។ នៅទីបំផុតក្នុងថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៨ កុម្ភៈ និងក្រោយពីបានទុកឲ្យអាមេរិករង់ចាំអស់រយៈពេល ១០ថ្ងៃមក អ៊ីរ៉ង់បានសម្រេចចិត្តមិនចរចាមួយទល់មួយជាមួយអាមេរិកទេ។ ដំណឹងនេះត្រូវបានប្រកាសដោយអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសអ៊ីរ៉ង់លោកសាអ៊ីដ ខាទីបហ្សាដេនៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានមួយ។ គួរបញ្ជាក់ថា ជំនួបទ្វេភាគីអាមេរិក អ៊ីរ៉ង់បានស្នើឡើងដោយសហភាពអឺរ៉ុបក្នុងខែកុម្ភៈកន្លងទៅ។ កម្មវត្ថុរបស់ក្រុមប្រទេសអឺរ៉ុប គឺស្វែងរកកុងស៊ុសមួយដើម្បីស្រោចស្រង់ និងផ្តល់សន្ទុះកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ឆ្នាំ ២០១៥ ឡើងវិញ។
ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម
បើនិយាយជារួម អ៊ីរ៉ង់មិនត្រឹមសម្រេចចិត្តមិនអង្គុយចរចាទល់មុខគ្នាជាមួយអាមេរិកប៉ុណ្ណោះទេ។ តែថែមទាំងមិនបើកកិច្ចប្រជុំជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបទៀតផង ពិសេសក្រុមប្រទេសអឺរ៉ុបដែលជាប្រទេសហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ឆ្នាំ ២០១៥។ អ៊ីរ៉ង់បានលើកយកហេតុផលទៅពន្យល់ថា ពេលវេលានៅមិនទាន់ឈានមកដល់ ឬនិយាយបែបផ្សេង ឱកាសដែលអាមេរិក និងអ៊ីរ៉ង់ត្រូវអង្គុយនិយាយទល់មុខគ្នានៅមិនទាន់ហុចឲ្យទេ។ នេះជាហេតុផលផ្លូវការ។ ចំណែកហេតុផលមិនផ្លូវការវិញត្រូវបានគេមើលឃើញថា មកពីអ៊ីរ៉ង់មិនសប្បាយចិត្តនឹងសកម្មភាព និងជំហរថ្មីៗចុងក្រោយរបស់អាមេរិក និងក្រុមប្រទេសអឺរ៉ុប។
ជាមួយអាមេរិក អ៊ីរ៉ង់ក្តៅក្រហាយនឹងការវាយប្រហាររបស់ទ័ពអាមេរិកកាលពីសប្តាហ៍មុនទៅលើក្រុមអ្នកគាំទ្រអ៊ីរ៉ង់នៅក្នុងប្រទេសស៊ីរី។ អាមេរិកបានចោទក្រុមអ្នកគាំទ្រអ៊ីរ៉ង់នៅស៊ីរីពីបទបានបន្តបាញ់ផ្លោងគ្រាប់រ៉ូកែតសំដៅផលប្រយោជន៍អាមេរិកនៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់។ ក្រោមភ្នែក ចម្រុះរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងតេហេរ៉ង់ ទង្វើរបស់រដ្ឋបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនរបៀបនេះប្រៀបដូចជាការខោកក្បាលអ៊ីរ៉ង់ដោយប្រយោល។ ជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប អ៊ីរ៉ង់មិនសប្បាយចិត្តនឹងឥរិយាបទអឺរ៉ុបដែលកំពុងបង្កើនគំនាបលើខ្លួនដោយកំពុងរៀបចំសេចក្តីសម្រេចមួយបញ្ជូនទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សានៃទីភ្នាក់ងារថាមពលបរមាណូអន្តរជាតិ។
នៅក្នុងសេចក្តីសម្រេចនោះ អឺរ៉ុបបានលើកឡើងពីក្តីបារម្ភ និងរម្លឹកប្រាប់អ៊ីរ៉ង់ពីកាតព្វកិច្ចនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងឆ្នាំ ២០១៥ ដែលអ៊ីរ៉ង់ត្រូវគោរពឲ្យបានពេញលេញ។ តែអ៊ីរ៉ង់បានព្រមានរួចហើយថា ការដាក់បញ្ចូលនូវសេចក្តីសម្រេចណាមួយដែលគ្មានការជជែក ពិភាក្សាជាមុនជាមួយទីភ្នាក់ងារថាមពលបរមាណូអន្តរជាតិ គឺផ្ទុយនឹងការស្ថាបនា និងជាការបំផ្លិចបំផ្លាញ។
អ៊ីរ៉ង់បិទទ្វារ តែនៅមិនទាន់ចាក់សោ
ការបដិសេធរបស់អ៊ីរ៉ង់ក្នុងការចរចាមួយទល់មួយជាមួយអាមេរិកពេលនេះជាការបិទទ្វារដោយមិនទាន់ចាក់សោ។ ទាំងអាមេរិក និងអ៊ីរ៉ង់ គ្មានភាគីណាមួយបានបិទទ្វារចាក់សោចរចាជាស្ថាពរទេ។ អ៊ីរ៉ង់បានបញ្ជាក់រួចហើយថា ឱកាស ឬពេលវេលានៃការចរចាមួយទល់មួយជាមួយអាមេរិកមិនទាន់ឈានមកដល់ទេនៅពេលនេះ។ ពាក្យមួយឃ្លានេះមានន័យគ្រប់គ្រាន់ដែលអ៊ីរ៉ង់ចង់បញ្ជាក់ថា ដំណោះស្រាយតាមការចរចា ឬតាមផ្លូវទូតនៅតែជាដំណោះស្រាយដែលអ៊ីរ៉ង់ចង់បាន។ ចំណែកអាមេរិកបានបញ្ជាក់ក្នុងថ្ងៃចន្ទ ទី១ មីនាពីការត្រៀមខ្លួននរួចរាល់ និងគ្រប់ពេលដើម្បីអង្គុយចរចាជាមួយអ៊ីរ៉ង់ ទោះជាការចរចានោះត្រូវធ្វើឡើងជាលក្ខណៈទ្វេភាគី ឬពហុភាគី។
សូមបញ្ជាក់ថា គឺសហភាពអឺរ៉ុបដែលបានស្នើក្នុងខែកុម្ភៈកន្លងទៅនូវរូបមន្តចរចាទ្វេភាគីអាមេរិក អ៊ីរ៉ង់ស្តីពីកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ឆ្នាំ ២០១៥។ សហភាពអឺរ៉ុបយល់ថា បើមានកិច្ចចរចាទ្វេភាគីអាមេរិក អ៊ីរ៉ង់ នោះកិច្ចចរចាពហុភាគីរវាងក្រុមប្រទេសហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនឹងអាចធ្វើឡើងដោយគ្មានភាពប្រទាំងប្រទើស។ ចូរកុំភ្លេចថា អាមេរិកជាតួអង្គ និងជាដើមចមដែលបានបង្កើតឲ្យមានភាពចម្រូងចម្រាសជុំវិញកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ចុះហត្ថលេខាកាលពីជាង ៥ឆ្នាំមុន។ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ អតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកដូណាល់ ត្រាំបានដកអាមេរិកចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងដែលបានចុះហត្ថលេខាដោយរដ្ឋបាលអាមេរិកក្នុងជំនាន់ប្រធានាធិបតីលោកបារ៉ាក់ អូបាម៉ាក្នុងឆ្នាំ ២០១៥។
ទន្ទឹមនឹងដកអាមេរិកចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀង លោកត្រាំក៏បានដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចជាថ្មីលើអ៊ីរ៉ង់។ ចំណែកអ៊ីរ៉ង់ក៏បានចាត់វិធានការបកវិញដោយផ្តើមលែងគោរពកិច្ចព្រមព្រៀង។ តែប្រធានាធិបតីអាមេរិកថ្មីលោកចូ បៃដិនបានសន្យានាំអាមេរិកឲ្យត្រឡប់ចូលក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងឆ្នាំ ២០១៥ ឡើងវិញ។
គ្មានថ្ងៃដែលអាមេរិក និងអ៊ីរ៉ង់អាចជឿទុកចិត្តគ្នា?
ឧបសគ្គចម្បងដែលធ្វើឲ្យអាមេរិក និងអ៊ីរ៉ង់ពិបាកនិយាយចុះសម្រុងគ្នាដើម្បីឈានទៅអង្គុយចរចាទល់មុខគ្នា គឺការបន្តមិនទុកចិត្តគ្នា និងការបន្តមើលបណ្តាំគ្នាទៅវិញ ទៅមក។ រឿងនេះមិនមែនជារឿងថ្មីទេ ពោលបានកើតមាននៅសឹងគ្រប់ជំនាន់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកទាំងអស់ មិនថាប្រធានាធិបតីមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ ឬគណបក្សសាធារណរដ្ឋ។ នៅត្រង់ចំណុចនេះ អាមេរិក និងអ៊ីរ៉ង់បានយល់ច្បាស់ដូចគ្នា។ នៅក្នុងជំនាន់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកត្រាំរយៈពេល ៤ឆ្នាំ អ៊ីរ៉ង់ និងអាមេរិកបានស្គាល់ទំនាក់ទំនងតានតឹងខ្លាំងដល់កំពូលដែលឈានជិតដល់ការផ្ទុះសង្រ្គាមជាចំហរវាងគ្នា។ បន្ទាប់មក គ្រប់គ្នាសង្ឃឹមពីការមានទំនាក់ទំនងប្រសើរឡើងវិញជាមួយប្រធានាធិបតីអាមេរិកថ្មីលោកបៃដិន។
តែសម្រាប់អ៊ីរ៉ង់ ភាពប្រយ័ត្នប្រយែង និងការមិនទុកចិត្តបន្តមានជាអចិន្ត្រៃយ៍ជាមួយអាមេរិក។ ប្រមុខសាសនាអ៊ីស្លាមអ៊ីរ៉ង់លោកអាលី ខាមេណីធ្លាប់បានប្រកាសរួចហើយថា ទោះជាអាមេរិកមានប្រធានាធិបតីមកពីគណបក្សណាក៏ដោយក៏ជំហរ និងកាយវិការរបស់អាមេរិកប្រឆាំងនឹងអ៊ីរ៉ង់បន្តមានគ្រប់ពេល។ ពិតណាស់ អ៊ីរ៉ង់ និងអាមេរិកមានឆន្ទៈចង់ដោះស្រាយបញ្ហាតាមផ្លូវចរចាដូចគ្នា។ តែបញ្ហានៅត្រង់ គ្មានភាគីណាមួយសុខចិត្តធ្វើសម្បទាន និងសម្របសម្រួលមុនទេ។ នេះមកពីការបន្តមិនទុកចិត្តគ្នា និងការបន្តមើលបណ្តាំគ្នាទៅវិញ ទៅមកនោះឯង។ ទីបំផុតពេលនេះ អ្វីៗហាក់កំពុងមានភាពស្មុគស្មាញ និងខុសពីការរំពឹងទុក។
លោកបៃដិនបានបន្តបញ្ជាក់ថា លោកនឹងលើកទណ្ឌកម្មចេញពីអ៊ីរ៉ង់ បើអ៊ីរ៉ង់ត្រឡប់ទៅគោរពកិច្ចព្រមព្រៀងពេញលេញឡើងវិញ។ តែអ៊ីរ៉ង់ក៏បានបន្តដាក់លក្ខខណ្ឌត្រឡប់វិញថា បើអាមេរិកលើកទណ្ឌកម្មចេញពីអ៊ីរ៉ង់ អ៊ីរ៉ងនឹងត្រឡប់ទៅគោរពកិច្ចព្រមព្រៀងត្រឹមត្រូវឡើងវិញ។ អ៊ីចឹងសួរថា តើភាគីណាដែលត្រូវធ្វើសម្បទានមុនគេ?។ ចម្លើយ អត់ទាន់មានភាគីណាមួយបានត្រៀមខ្លួនធ្វើសម្បទានមុនទេ។ អ្វីដែលកំពុងកើតមានពេលនេះ គឺការតថ្លៃគ្នាកំពុងបន្តមានយ៉ាងផុសផុលដែលភាគីនីមួយៗចង់មានប្រៀបជាងដៃគូ និងគ្មានភាគីណាមួយចង់បាក់មុខ បាក់មាត់ទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ