មជ្ឈិមបូព៌ា៖វិបត្តិរវាងកាតា និងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានធ្វើឲ្យមានការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងកាន់តែខ្លាំងនៅក្នុងតំបន់ឈូងសមុទ្រពែក្ស
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៣៤
ថ្ងៃអង្គារ ទី៥ មិថុនាជាខួបគម្រប់មួយឆ្នាំគត់នៃវិបត្តិការទូតរវាងប្រទេសកាតា និងក្រុមប្រទេសដឹកនាំដោយប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតនៅក្នុងតំបន់កាលពីថ្ងៃទី៥ មិថុនា ឆ្នាំ ២០១៧។ មួយឆ្នាំក្រោយមក សង្រ្គាមពាក្យសម្តីកំពុងបន្តមានយ៉ាងផុសផុលរវាងទីក្រុងរីយ៉ាដ និងទីក្រុងដូហា។ អ្វីជាការកត់សម្គាល់ វិបត្តិមួយនេះថែមទាំងបានធ្វើឲ្យការបែកបាក់នៅផ្ទៃក្នុងនៃក្រុមប្រឹក្សានៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ឈូងសមុទ្រពែក្សទៀតផង។ នៅថ្ងៃអង្គារ ទី៥ មិថុនា កាតាចង្អុលមុខអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតពីបទមានឥរិយាបទគ្មានការពិចារណា។
កាលពីថ្ងៃទី៥ មិថុនា ឆ្នាំ ២០១៧ ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និង ៥ប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តក្នុងតំបន់ គឺអេមីរ៉ាអារ៉ាប់រួម យេម៉ែន បារ៉ែន អេហ្ស៊ីប និងម៉ាល់ឌីវបានសម្រេចកាត់ផ្តាច់ទំនាក់ទំនងការទូត និងបិទខ្ទប់ផ្លូវសេដ្ឋកិច្ចជាមួយប្រទេសកាតា។ ព្រឹត្តិការណ៍កាលណោះបានធ្វើឲ្យគ្រប់គ្នាមានការភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង និងត្រូវបានអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតលើកយកហេតុផលទៅពន្យល់ថា មកពីកាតាបានគាំទ្រ និងចិញ្ចឹមអង្គការភេរវនិយម ដូចយ៉ាងអង្គការរដ្ឋអ៊ីស្លាម និងអង្គការអាល់កៃដា។ ក្រៅពីចោទទីក្រុងដូហាពីបទគាំទ្រអង្គការភេរវនិយម ទីក្រុងរីយ៉ាដក៏បានចង្អុលចំមុខទីក្រុងដូហាពីបទមានសមានចិត្ត អាណិតអាសូរដល់ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ និងចលនាអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយមមួយចំនួន។
ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតយល់ថា ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ និងចលនាអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយមជាប្រភពនៃអស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់។ គួររម្លឹកជូនថា វិបត្តិរវាងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងកាតាដែលបានឈានចូលដល់ឆ្នាំទី២ ពេលនេះត្រូវបានគេចាត់ទុកជាវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរមិនធ្លាប់មាននៅផ្ទៃក្នុងក្រុមប្រឹក្សានៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឈូងសមុទ្រពែក្សដែលបានបង្កើតតាំងពីឆ្នាំ ១៩៨១។ តែវិបត្តិស្រដៀងគ្នានេះធ្លាប់បានកើតមានម្តងកាលពីឆ្នាំ ២០១៤ ដែលប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត អេមីរ៉ាអារ៉ាប់រួម និងប្រទេសបារ៉ែនបានសម្រេចដកឯកអគ្គរាជទូតរបស់ខ្លួនចេញពីប្រទេសកាតា។
កាតាប្រឹងរស់ និងពង្រឹងខ្លួនឯងដោយមិនចុះញ៉មអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត
គោលដៅរបស់ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និង៥ប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តក្នុងតំបន់ គឺកាច់បំបាក់ធ្មុង និងខ្ទប់ដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចកាតាដើម្បីឲ្យរាជាណាចក្រអារ៉ាប់មួយប្តូរជំហរតាមខ្លួន។ តែតាមការសង្កេតជារួម អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតដែលបានតាំងខ្លួនជាបងធំនៅក្នុងតំបន់ហាក់ពិបាកកាច់ពត់កាតាដូចដែលខ្លួនបានគិតទុក ហើយកាតាក៏ហាក់មិនបានទុកបណ្តោយឲ្យអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតព្យាយាមបង្វិលក្បាលខ្លួនដោយងាយស្រួលដែរ។ តាំងពីវិបត្តិបានផ្ទុះឡើងក្នុងថ្ងៃដំបូង ទីក្រុងដូហាតែងចេញមុខប្រឆាំងបកវិញ ដោយមិនចុះញ៉មនឹងការគំរាមរបស់ទីក្រុងរីយ៉ាដទេ។
អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអេមីរ៉ាអារ៉ាប់រួមធ្លាប់បានដាក់លក្ខខណ្ឌថា បើកាតាយល់ព្រមបិទកាណាល់ទូរទស្សន៍ Al-Jazira បិទមូលដ្ឋានយោធាតួកគី និងកាត់បន្ថយទំនាក់ទំនងល្អូកល្អឺនជាមួយអ៊ីរ៉ង់ នោះពួកគេនឹងលើកទណ្ឌកម្មចេញវិញទាំងអស់។ តែកាតាបានចាត់ទុកជាលក្ខខណ្ឌដែលមិនអាចទទួលយកបាន ព្រោះវាមានន័យស្មើនឹងការបោះបង់អធិបតេយ្យភាព។ក្នុងថ្ងៃអង្គារ ទី៥ មិថុនា ២០១៨ ពោលក្នុងឱកាសខួបគម្រប់ ១ឆ្នាំនៃវិបត្តិជាមួយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ទីក្រុងដូហាបានចេញមុខព្រមានទីក្រុងរីយ៉ាដពីបទមានឥរិយាបថគ្មានការពិចារណា។
កាតាយល់ថា ឥរិយាបទរបៀបនេះជាបានបំផ្លាញឯកភាពរវាងក្រុមនិន្នាការបស្ចិមលោក និងក្រុមប្រទេសក្នុងតំបន់ឈូងសមុទ្រពែក្ស។ ការព្រមានដូចនេះបានធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីមានលេចឮព័ត៌មានមួយដែលថា អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានគំរាមផ្លូវយោធាលើកាតា និងបានសុំឲ្យបារាំងជួយអន្តរាគមន៍ដាក់គំនាបលើកាតាដែលចង់បំពាក់ប្រព័ន្ធការពារប្រឆាំងយន្តហោះរបស់រុស្ស៊ី S-៤០០។ ពេញមួយឆ្នាំនៃការស្ថិតក្រោមទណ្ឌកម្មការទូត និងសេដ្ឋកិច្ចរបស់ក្រុមប្រទេសដឹកនាំដោយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត កាតាបានប្រឹងប្រែងរស់ដោយខ្លួនឯងដោយងាកទៅរកអ្នកផ្សេង ពិសេសពង្រឹងវិស័យការពារជាតិរបស់ខ្លួន។
ពិតណាស់ថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់កាតាបានពឹងលើការនាំទំនិញគ្រប់យ៉ាងពីបរទេសមែន តែរាជាណាចក្រអារ៉ាប់មួយនេះជាប្រទេសនាំឧស្ម័នចេញទី១ ក្នុងលោក។ នៅ ៦ខែដើមឆ្នាំ ២០១៧ ទីក្រុងដូហាបានចុះកុងត្រាទិញនាវាចម្បាំងពីអ៊ីតាលីចំនួន ៧គ្រឿងក្នុងទឹកប្រាក់ ៥ ០០០លានអឺរ៉ូ ទិញយន្តហោះចម្បាំងអាមេរិក F-១៥ ប្រមាណ ១៥គ្រឿងក្នុងទឹកប្រាក់ ១២ ០០០លានអឺរ៉ូ និងទិញយន្តហោះចម្បាំងអង់គ្លេសចំនួន ២៤គ្រឿងក្នុងទឹកប្រាក់ ៥ ៥០០លានអឺរ៉ូ។ ឥឡូវនេះ កំពុងចរចាទិញយន្តហោះចម្បាំង S-៤០០ ពីប្រទេសរុស្ស៊ីថែមទៀត។
ក្រុមប្រឹក្សានៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ឈូងសមុទ្រពែក្សបានបែកបាក់ដោយវិបត្តិកាតា និងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត
អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតហាក់មិនដឹងប្រើវិធានការអ្វីផ្សេងដើម្បីសង្កត់កាតា។ វិធានការការទូតក៏កាតាមិនឯកោ ហើយវិធានការសេដ្ឋកិច្ចក៏កាតាមិនស្លាប់ដែរ។ មួយឆ្នាំក្រោយមក គ្មានភាគីណាមួយសុខចិត្តធ្វើសម្បទានឲ្យគ្នាទៅវិញ ទៅមកទេ សូម្បីតែប៉ុនសរសៃសក់ក៏គ្មានដែរ ផ្ទុយទៅវិញ មានតែការដំឡើងសាច់ដុំដាក់គ្នា។ ទន្ទឹមគ្នានេះ គំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក្នុងការដាក់កាតាឲ្យនៅឯកោផ្លូវទូត និងខ្ទប់ដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចមិនត្រឹមតែមិនបានធ្វើឲ្យកាតាស្លាប់ទេ តែបាន និងកំពុងបង្កឲ្យមានការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងនៅក្នុងចំណោមប្រទេសសមាជិកនៃក្រុមប្រឹក្សានៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ឈូងសមុទ្រពែក្សទៀតផង។
ក្រុមប្រឹក្សានៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ឈូងសមុទ្រពែក្សជាស្ថាប័នមួយដែលបានបង្កើតឡើងកាលពីឆ្នាំ ១៩៨១ និងមានសមាជិកចំនួន ៦ប្រទេស គឺអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បារ៉ែន អេមីរ៉ាអារ៉ាប់រួម កូវ៉ែត អូម៉ង់ និងប្រទេសកាតា។ ដូច្នេះគេអាចនិយាយបានថា វិបត្តិរវាងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងកាតាជាវិបត្តិដែលកំពុងគ្មានច្រកចេញ និងដែលប្រទេសនីមួយៗក្នុងតំបន់ត្រូវតែមានចំណែកទទួលខុសត្រូវរៀងៗខ្លួន និងត្រូវបន្តរស់ជាមួយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ