មេដវេដេវទៅចិន ដើម្បីលក់ថាមពល ដើម្បីពង្រឹងមិត្តភាពរុស្ស៊ី-ចិន
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:១៤
លោកប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីមេដវេដេវ(Medvedev) កំពុងបំពេញទស្សនកិច្ច នៅប្រទេសចិន ជាទីដែលលោកបានទៅដល់ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី២៦កញ្ញាម្សិលមិញ។ កាលពីម្សិលមិញ លោកប្រមុខរដ្ឋរុស្ស៊ីបានឋិតនៅដាល្យ៉ង់(Dalian) ដែលជាទីក្រុងកំពង់ផែមួយនៅប៉ែកឦសាននៃប្រទេសចិន។ នៅថ្ងៃចន្ទទី២៧កញ្ញានេះ លោកមេដវេដេវ បានជួបលោកប្រធានាធិបតីចិន ហ៊ូ ជីនតៅ នៅទីក្រុងប៉េកាំង។ ហើយនៅថ្ងៃស្អែកទី២៨កញ្ញា លោកប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីនឹងត្រូវទៅទស្សនាការតាំងពិព័រណ៍សកល នៅទីក្រុងសៀងហៃ។
វត្តមានរបស់លោកមេដវេដេវ នៅដាល្យ៉ង់ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី២៦កញ្ញាម្សិលមិញ មានលក្ខណៈជានិមិត្តរូបនិងជាប្រវត្តិសាស្រ្ត ពីព្រោះនៅចុងសវត្សរ៍ទី១៩ កំពង់ផែដាល្យ៉ង់នេះដែលជារបស់ចិន ឋិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់រុស្ស៊ី។ គឺ នៅទីនោះហើយដែលកងទ័ពជប៉ុន និងកងទ័ពរុស្ស៊ីបានប្រយុទ្ធគ្នាស្លាប់រស់ ក្នុងសង្គ្រាមជប៉ុន-រុស្ស៊ីនៅឆ្នាំ១៩០៤-១៩០៥។ កាលណោះ ជប៉ុនដែលបានឈ្នះសង្គ្រាម ក៏បានយកទីក្រុងកំពង់ផែដាល្យ៉ង់នេះ មកកាន់កាប់។ បន្ទាប់មក នៅឆ្នាំ១៩៤៥ នៅពេលដែលសង្គ្រាមលោកលើកទី២ជិតចប់ សហភាពសូវៀត បានវាយយកដែនដីនេះពីជប៉ុនមកវិញ រួចហើយ១០ឆ្នាំក្រោយមក បានប្រគល់វាទៅឲ្យចិនវិញ នៅទីបំផុត។
ម្ល៉ោះហើយបានជា កាលពីម្សិលមិញ នៅទីក្រុងដាល្យ៉ង់នេះ លោកមេដវេដេវបានទៅដាក់កម្រងផ្កា និងបានទៅសម្តែងគារវកិច្ច នៅពីមុខស្តូបតំណាងទាហានរុស្ស៊ីដែលបានស្លាប់កាលសម័យសង្គ្រាម ជប៉ុន-រុស្ស៊ី ឆ្នាំ១៩០៤-១៩០៥។ ដោយសំអាងទៅលើប្រវត្តិសាស្រ្តនៃកំពង់ផែដាល្យ៉ង់នេះ លោកមេដវេដេវក៏បានឆ្លៀតរំឭក កាលពីម្សិលមិញថា«មិត្តភាពរវាងចិននិងរុស្ស៊ីត្រូវបានកសាងឡើងដោយ ចំណងលោហិត» ជាយូរឆ្នាំកន្លងមកហើយ។
ជាការពិតណាស់ដែលថា គោលដៅនៃទស្សនកិច្ចលើកទីពីរនេះរបស់លោកមេដវេដេវ នៅប្រទេសចិន (លើកទីមួយនៅឆ្នាំ២០០៨) គឺពង្រឹងមិត្តភាពចិន-រុស្ស៊ី ក៏ប៉ុន្តែសំណុំរឿងធំគឺថាមពលទៅវិញទេ។
ជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមកហើយ ដែលរុស្សីលក់ប្រេងកាត ទៅឲ្យចិន។ ហើយមកទល់ពេលនេះ ប្រេងកាតត្រូវដឹកពីរុស្ស៊ីទៅចិនតាមរទេះភ្លើង។ ចាប់ពីថ្ងៃទី១មករាឆ្នាំ២០១១ទៅ ប្រេងកាតនឹងត្រូវបង្ហូរវិញម្តង តាមបំពង់ទើបតែសង់ហើយថ្មីៗ ដែលលូនចេញពីដីរុស្ស៊ីទៅដល់តំបន់Daqing នៅប៉ែកឦសាននៃប្រទេសចិន។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ រុស្ស៊ីនិងចិននឹងចូលហ៊ុនគ្នា សង់រោងចក្រចម្រាញ់ប្រេងកាតមួយ ដែលមានតម្លៃរហូតដល់ទៅ៥ពាន់លានដុល្លារនៅកំពង់ផែ Tianjin ប៉ែកឦសាននៃប្រទេសចិនដែរ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ រុស្ស៊ីក៏បាននិងកំពុងបន្តបញ្ចុះបញ្ចូលចិនឲ្យទិញឧស្ម័នធម្មជាតិ ពីខ្លួនដែរ។ នៅឆ្នាំ២០០៩ នាឱកាសទស្សនកិច្ចរបស់គាត់នៅប្រទេសចិន លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីរុស្ស៊ី ពូទីនបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាគោលការណ៍មួយ ថានឹងលក់ឧស្ម័នធម្មជាតិរហូតដល់ទៅ៧ម៉ឺនលានម៉ែត្រគូបទៅឲ្យចិន ក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ តែបញ្ហាដែលចោទឡើង គឺតម្លៃឧស្ម័ន។ ភាគីទាំងពីរនិយាយមិនត្រូវថ្លៃគ្នានៅឡើយទេ មកទល់ពេលនេះ។
មិត្តភាពរុស្ស៊ី-ចិន ជាមិត្តភាពលាក់ពុត
សព្វថ្ងៃ ចិននិងរុស្ស៊ីដែលជាសត្រូវសួពូជនឹងគ្នាកាលសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់ បានខិតចូលជិតគ្នាក្នុងនាមជាដៃគូយុទ្ធសាស្រ្ត តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៦មកម៉្លេះ ដោយសារតែមូលហេតុច្រើនយ៉ាង។ ម្យ៉ាង គឺដើម្បីប្រឆាំងនឹងឯកតោភាគីនិយមរបស់អាមេរិកនៅលើឆាកអន្តរជាតិ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម និងដើម្បីប្រឆាំងនឹងការផ្តាច់ទឹកដីនិយមនៅឆេឆេនី(Tchétchénie) សំរាប់ប្រទេសរុស្សី នៅស៊ីងជាំង(Xingjiang) និងនៅទីបេសំរាប់ប្រទេសចិន។
ម្យ៉ាងទៀត តាំងពីដើមទសវត្សរ៍ទី៩០មក ប្រទេសទាំងពីរមានឆន្ទៈមុតមាំ ក្នុងការដោះស្រាយទំនាស់ព្រំដែនរវាងគ្នា ព្រំដែនដែលមានប្រវែងរហូតដល់ទៅ ៤២៥០គ.ម។ និងម្យ៉ាងចុងក្រោយ គឺមកអំពីប្រទេសទាំងពីរមានជំហរដូចគ្នាសឹងបេះបិទ នៅចំពោះមុខបញ្ហាអន្តរជាតិធំៗមួយចំនួន ដូចយ៉ាងវិបត្តិនៅភូមិភាគដើមបូព៌ា នៅស៊ូដង់(Soudan) កំណែទម្រង់ជាចាំបាច់នៃស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ និងជាពិសេសវិបត្តិនុយក្លេអ៊ែរកូរ៉េខាងជើង និងអៀរ៉ង់ ដែលចិននិងរុស៊្សីចង់ឲ្យចរចារកដំណោះស្រាយជាជាងប្រើទណ្ឌកម្ម សង្កត់សង្កិន ទោះបីជាថ្មីៗកន្លងទៅនេះ រុស្ស៊ីហាក់ដូចជាបាននិងកំពុងបន្តងាកទៅគាំទ្រជំហររបស់បណ្តា បស្ចិមប្រទេស នៅក្នុងសំណុំនុយក្លេអ៊ែរអៀរ៉ង់ក៏ដោយ។
ក្រៅពីនេះ អ្វីដែលសំខាន់បំផុត ដូចបានលើកឡើងខាងដើមអ៊ីចឹង គឺរុស្ស៊ីលក់ទៅឲ្យចិន ប្រេងកាតនិងនាពេលខាងមុខឧស្ម័នធម្មជាតិ ព្រមទាំងអាវុធ នៅពេលដែលអាមេរិកនិងសហភាពអឺរ៉ុបបន្តដាក់ទណ្ឌកម្មមិនលក់អាវុធទៅ ឲ្យមហាយក្សអាស៊ីមួយនេះ តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៨មកម្ល៉េះ។
គួរនិយាយថា រុស្ស៊ីខិតខំបញ្ចុះបញ្ចូលចិនឲ្យមកដាក់ទុនរកស៊ីនៅក្នុងប្រទេស ខ្លួន ឲ្យជួយចែករំលែកបច្ចេកវិជ្ជាមកឲ្យខ្លួន។ ក៏ប៉ុន្តែ មកទល់ពេលនេះ ចិនដូចជាមិនចង់ពង្រីកសហប្រតិបត្តិការជាមួយរុស្ស៊ី នៅលើវិស័យណាផ្សេង ក្រៅតែពីការទិញថាមពល។
សម្រាប់ក្រុមអ្នកវិភាគ ចិននិងរុស្ស៊ីនៅតែមិនទុកចិត្តគ្នា បន្តសម្លឹងមើលគ្នាយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន។ មូលហេតុទីមួយ គឺមកអំពី ដូចបានលើកឡើងខាងដើមអ៊ីចឹង មហាយក្សទាំងពីរ ជាសត្រូវសួពូជនឹងគ្នា កាលសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់ ដោយហេតុតែប្រទេសទាំងពីរមានអធិករណ៍មនោគមវិជ្ជា និងប្រជែងឥទ្ធិពលគ្នា ជាពិសេសនៅឥណ្ឌូចិន ក្នុងទសវត្សរ៍ទី៧០និងទី៨០ នាពេលដែលវៀតណាមនិងឡាវជាប្រទេសរណបសូវៀត រីឯកម្ពុជារបស់ប៉ុលពតជាប្រទេសរណបចិន។ មូលហេតុទីពីរ គឺមកអំពីរុស្ស៊ីយល់ថាចិនចង់ក្លាយជាមហាអំណាចកំពូល រីឯចិនវិញយល់ថា រុស៊្សីកំពុងបន្តរកផ្លូវចង់មានមុខមាត់និងមានអំណាចខ្លាំង ដូចសម័យសហភាពសូវៀត។
ទន្ទឹមជាមួយគ្នានេះ រុស្ស៊ីចៀសមិនរួចពីបន្តលក់ប្រេងកាត ឧស្ម័ននិងអាវុធទៅឲ្យចិនដើម្បីចិញ្ចឹមកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន ទោះបីជាដឹងថា ថាមពលនិងសព្វាវុធទាំងនេះជួយចិនឲ្យក្លាយកាន់តែលឿនរហ័សទៅជា កំពូលមហាអំណាចពិភពលោក។ គេក៏មិនអាចបំភ្លេចបានដែរថា ចិននិងរុស៊្សីប្រជែងជើងគ្នា នៅអាស៊ីកណ្តាល ក្នុងគ្រាបច្ចុប្បន្ន។ ចិនសម្លឹងឃើញប្រេងកាតនៃបណ្តាប្រទេស អាស៊ីកណ្តាលអស់ទាំងនេះដែលបានឋិត នៅក្រោមការកាន់ កាប់របស់សូវៀតជាច្រើនទសវត្សរ៍។ ម៉្លោះហើយ រុស៊្សីមិនពេញចិត្តទេ ពេលដែលឃើញចិនរឹតចំណងសេដ្ឋកិច្ច និងការទូត ជាមួយបណ្តាប្រទេសអាស៊ីកណ្តាល៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ