នៅពេលប្រព័ន្ធដោះស្រាយរដ្ឋទន់ខ្សោយ “វប្បធម៌អន្តរាគមន៍” នៅតែមានអត្ថិភាព
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:២៨
“វប្បធម៌អន្តរាគមន៍” នៅតែជាទីពេញនិយមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ នៅពេលដែលពួកគេរត់ទៅរកសេវាកម្ម ឬការដោះស្រាយលើបញ្ហាអ្វីមួយ។ វប្បធម៌អន្តរាគមន៍ ពីលើចុះក្រោម តែងតែផ្តល់ប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ជាងការដោះស្រាយពីក្រោមឡើងទៅលើ។ ដូច្នេះ តើ“វប្បធម៌អន្តរាគមន៍” នេះ អាចលុបបំបាត់ចេញពីសង្គមកម្ពុជានៅពេលណា?
មិនថាតែបញ្ហាតូច ឬធំទេ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ តែងមានទម្លាប់មួយ គឺរត់រកកិច្ចអន្តរាគមន៍ពី បុគ្គល រឺស្ថាប័នមានអំណាចណាមួយ ដើម្បីជួយដោះស្រាយបញ្ហា។ បើមិនដូច្នេះទេ ពួកគេ គឺពិបាកនឹងដោះស្រាយណាស់ បើទោះដោះស្រាយបាន ក៏ត្រូវចំណាយថវិការ និងពេលវេលាយូរដែរ។ តែបើមានការអន្តរាគមន៍ពីបុគ្គល រឺស្ថាប័នណាមួយដែលមានអំណាចហើយនោះ គេអាចដោះស្រាយបញ្ហានោះបានដោយងាយ បើទោះបីជាបញ្ហានោះ ធំប៉ុនភ្នំក៏ដោយ។
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលមានបញ្ហាជម្លោះដីធ្លី គេតែងតែឃើញរត់ទៅរកអន្តរាគមន៍ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រី ឬពីស្ថាប័នជាតិកំពូលៗ ក៏ព្រោះតែបាត់បង់ជំនឿទៅលើការដោះស្រាយរបស់អាជ្ញាធរថ្នាក់មូលដ្ឋាន។ អ្នកដែលមានបញ្ហាក្តីក្តាំនៅក្នុងតុលាការ ក៏តែងតែរត់ទៅរក កិច្ចអន្តរាគមន៍ពីប្រធាន រឺ អ្នកដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធឲ្យជួយដោះស្រាយ បើទោះបីជាបានដឹងខ្លួនឯងជាស្រេចថា បានប្រព្រឹត្តខុស ឬមិនបានប្រព្រឹត្តិខុសក្តី បើមិនដូច្នេះទេ ការដោះស្រាយនឹងត្រូវពន្យាពេលម្តងហើយម្តងទៀត រហូតដល់មានការចំណាយថវិការនិង ពេលវេលាច្រើនថែមទៀត។
ចំណែកឯអ្នកស្វែងរកសេវាកម្មផ្សេងៗ នៅតាមស្ថាប័នរដ្ឋ ដូចជា ការធ្វើលិខិតឆ្លង ដែន, ការធ្វើអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ ឬលិខិតស្នាមផ្សេងៗ គេច្រើនតែរត់ទៅរកអន្តរាគមន៍ពីមនុស្សដែលបានស្គាល់គ្នា ឬពីមនុស្សដែលជាប្រធានស្ថាប័ននោះតែម្តង ដើម្បីឲ្យការងារនោះ ដំណើរការកាន់តែលឿន។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលជាបញ្ហានោះ គឺសម្រាប់អ្នកដែលមានអ្នកជួយអន្តរាគមន៍ នោះគឺជាប្រជាពលរដ្ឋ។ ការស្វែងរកកិច្ចអន្តរាគមន៍ គឺដើម្បីឲ្យការដោះស្រាយបញ្ហារបស់ខ្លួន កាន់តែឆាប់ និងចំណាយពេលកាន់តែតិច។ តែផ្ទុយទៅវិញ បើគេព្យាយាមដោះស្រាយតាមរយៈខ្សែបណ្តោយ ឬទៅតាមដំណើរការនីតិវិធី ពីមួយដំណាក់កាល ទៅមួយដំណាក់កាលនោះ គេត្រូវប្រើពេលវេលាយូ និងចំណាយថវិការអស់កាន់តែច្រើន ហើយស្រួលមិនស្រួលដោះស្រាយមិនចេញថែមទៀតផង។
ជាឧទាហរណ៍ នៅពេលថ្មីៗនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចេញអន្តរាគមន៍ អាកាត់ទៅលើនីតិវិធីស្មុគស្មាញ និងប្រកបដោយការិយាធិបតេយ្យជាច្រើន ជុំវិញការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកថ្មី។ ការអន្តរាគមន៍ពីលើចុះក្រោមបែបនេះ គឺមិនមានការជំទាស់ ហើយបានផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍ផ្ទាល់ នឹងចំបញ្ហាថែមទៀតផង។ ក៏ប៉ុន្តែ បើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋតវ៉ាដោះស្រាយពីក្រោមឡើងទៅលើ ទំនងជាមិនងាយស្រួលបែបនេះទេ។ ព្រោះថា ចង់មិនចង់ នីតិវិធីនៃការដោះស្រាយពីក្រោមទៅលើត្រូវឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលជាច្រើនដំណាក់។ ជាទូទៅ ការអន្តរាគមន៍ពីថ្នាក់លើទៅ គឺច្រើនតែងតែទទួលបានលទ្ធផលល្អ ជាជាង ការដោះស្រាយពីក្រោមឡើងទៅលើ។
តើហេតុអ្វី បានជាប្រទេសកម្ពុជា ទាល់តែមានអន្តរាគមន៍ ទើបមានការដោះស្រាយបាន? នេះគឺជាអ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូបត្រូវគិត ជាពិសេសមន្ត្រីរាជការដែលមានភារកិច្ចក្នុងការផ្តល់សេវាជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។
បញ្ហាធំមួយ គឺត្រង់ថា មកពីទំលាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក៏ថាបាន។ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលតែងតែរត់រកសាច់ញត្តិ បងប្អូន រឺមិត្តភ័ក្រ ឬបក្ខពួករបស់ខ្លួន ឲ្យជួយដោះស្រាយលើបញ្ហាអ្វីមួយ ជាជាងការរត់រកការដោះស្រាយតាមផ្លូវច្បាប់ ជាក់ស្តែង សូម្បីតែគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍បន្តិចបន្តួចក្តី។ នៅកម្ពុជាមិនថា ពីមុន ឬបច្ចុប្បន្ននេះទេ អ្នកដែលមានខ្នងបង្អែក តែងតែទូរសព្ទ័ឆ្វាត់ឆ្វែង រត់រកអន្តរាគមន៍ ជំនួសឲ្យការដោះស្រាយតាមផ្លូវច្បាប់ដោយសន្តិវិធី។ ចំណែកឯអ្នកខ្លះទៀត សូម្បីតែខ្លួនខុសទាំងស្រុងហើយ ក៏បែរទៅជារកអន្តរាគមន៍ ដើម្បីយកឈ្នះទាំងបំពានទៅលើគូទំនាស់ម្ខាងទៀតបានដែរ។ រីឯអ្នកមានអំណាចខ្លះវិញ ក៏មិនញញើតនឹងចូលធ្វើអន្តរាគមន៍ទាំងបំពានដែរ បើទោះបីជាដឹងថា កូនចៅរបស់ខ្លួនជាអ្នកខុសក៏ដោយ។
មានរឿងខ្លះទៀត អ្នកដែលមានខ្នងបង្អែក ក៏អាចយកឈ្នះទៅលើគូទំនាស់របស់ខ្លួនបាន បើទោះបីជាគូទំនាស់ម្ខាងទៀត មានប្រៀបខាងផ្លូវច្បាប់តែគ្មានខ្នងបង្អែក។
ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ទំលាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងការយកវប្បធម៌អន្តរាគមន៍មកដោះស្រាយបញ្ហានេះ គេអាចផ្លាស់ប្តូរបានទេ ក៏ប៉ុន្តែអ្វីដែលសំខាន់មួយទៀតនោះ គឺបញ្ហានៃប្រព័ន្ធស្រាយរបស់រដ្ឋនៅមានកំរិតនៅឡើយ។ ប្រព័ន្ធដោះស្រាយរបស់រដ្ឋ ដែលនៅតែមានការិយាធិបតេយ្យច្រើន ហើយស្មុគស្មាញ ដែលធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ ពិបាកក្នុងការទទួលយក ហើយផ្ទុយទៅវិញ ពួកគាត់បានរត់ទៅរកការអន្តរាគមន៍ទៅវិញ។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ វប្បធម៌អន្តរាគមន៍បែបនេះ មិនគួរឲ្យមានទៀតនោះទេ នៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា ផ្ទុយទៅវិញ គេគួរតែងាកមកពង្រឹងយន្តការដោះស្រាយរបស់រដ្ឋវិញ គឺជាការប្រសើរ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ