អាមេរិក បរាជ័យ នៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ដើម្បីទាមទារឲ្យបន្តទណ្ឌកម្មសព្វាវុធលើអ៊ីរ៉ង់
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:២៥
នៅថ្ងៃសុក្រទី ១៤ សីហា ឆ្នាំ ២០២០ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខបានបោះឆ្នោតប្រឆាំងសេចក្តីសម្រេចស្នើឡើងដោយអាមេរិក ដែលចង់ឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិ ពន្យារការដាក់ទណ្ឌកម្មសព្វាវុធលើអ៊ីរ៉ង់ ដែលត្រូវចប់ អស់សុពលភាព នៅខែតុលាខាងមុខ។ នៅក្រោយ បរាជ័យរបស់ខ្លួន នៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ អាមេរិកបានសន្យាចាត់វិធានការអនុវត្តជាឯកតោភាគី ទណ្ឌកម្មអន្តរជាតិលើអ៊ីរ៉ង់។
អាមេរិក កាលពីថ្ងៃសុក្រម្សិលមិញ បានបរាជ័យ នៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅក្នុងការទាមទារឲ្យបន្តទណ្ឌកម្មអាវុធ លើអ៊ីរ៉ង់។ នៅក្នុងចំណោមប្រទេសសមាជិកទាំង ១៥ របស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខបោះឆ្នោត មានតែប្រទេសពីរ ប៉ុណ្ណោះ ដែលបោះឆ្នោត គាំទ្រ សេចក្តីសម្រេច ដែលអាមេរិក ស្នើឡើង នោះ គឺសាធារណរដ្ឋដូមីនីក និងអាមេរិកខ្លួនឯង។
នៅក្រោយ ប្រមុខការបរទេសអាមេរិកបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ រិះគន់ ស្ថាប័នអន្តរជាតិមួយនេះ បរាជ័យ មិនអាចបំពេញបេសកកម្មរបស់ខ្លួន ដូចជាការរក្សាសន្តិភាព និងសន្តិសុខ អន្តរជាតិ។ អ៊ីរ៉ង់ វិញ បានអបអសាទរ ការសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ និងថា អាមេរិកកំពុងធ្លាក់ខ្លួនឯកោរ ជាងពេលណាៗទាំងអស់។
បារាំង អង់គ្លេស អាល្លឺម៉ង់ សម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិក បានដាក់ខ្លួន ឈរក្នុងក្រុមប្រទេសសមាជិក ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ចំនួន១១ ដែលបានបោះឆ្នោត អនុប្បវាទ។ អាចថា ពួកគេមិនគាំទ្រសេចក្តីសម្រេចស្នើឡើងដោយអាមេរិក ប៉ុន្តែ ហើយក៏មិនប្រឆាំង ដែរ។ ជាមួយ សំឡេងអនុប្បវាទដល់ទៅ១១ សំឡេង និងសំឡេងប្រឆាំង ពីរ គឺរុស្ស៊ី និងចិន សេចក្តីសម្រេចរបស់អាមេរិក ដែលចង់ ឲ្យគេបន្តពន្យារទណ្ឌកម្មអាវុធ របស់អ៊ីរ៉ង់ ត្រូវបរាជ័យធ្លាក់ទឹក ដោយសារតែមិនអាចប្រមូលសំឡេងគាំទ្រ ឲ្យបានយ៉ាងតិច ៩សំឡេង នៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ។
អឺរ៉ុបគាំទ្រឲ្យមានការដាក់ទណ្ឌកម្មអាវុធអ៊ីរ៉ង់ ប៉ុន្តែបារម្ភថាសេចក្តីព្រាងរបស់អាមេរិកអាចសម្លាប់កិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរ ឆ្នាំ ២០១៥
បារាំង អង់គ្លេស និងអាល្លឺម៉ង់ ជាដើមដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិក បញ្ចេញសំឡេងអនុប្បវាទ ព្រោះតែយល់ថា សេចក្តីសម្រេចស្នើឡើងដោយអាមេរិក នឹង អាចទៅបំផ្លាញ កិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរ ដែលគេព្យាយាម ការពារ ដើម្បីកុំឲ្យអ៊ីរ៉ង់ អាចមានលេសផលិតអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។
ទៅតាមកិច្ចព្រមព្រៀង នុយក្លេអ៊ែរ ឆ្នាំ ២០១៥ ទណ្ឌកម្ម របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ លើអាវុធអ៊ីរ៉ង់ ត្រូវចប់សុពលភាព នៅខែតុលា ចុងឆ្នាំនេះ។ ដូច្នេះ ប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខ្លាចថា អ៊ីរ៉ង់ នឹងអាចត្រលប់ទៅផលិតអាវុធ នុយក្លេអ៊ែរ លែងគោរពអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀង តទៅទៀត បើសិន អង្គការសហប្រជាជាតិ នៅតែបន្តដាក់ទណ្ឌកម្មលើអ៊ីរ៉ង់។ សម្រាប់អឺរ៉ុប ទណ្ឌកម្មអាវុធ អ៊ីរ៉ង់ គឺជារឿងចាំបាច់ ដែលត្រូវធ្វើ សម្រាប់សន្តិភាពក្នុងតំបន់ ប៉ុន្តែ គេមិនចាំបាច់ ធ្វើ ក្រោមរូបភាព ទណ្ឌកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ តទៅទៀតនោះដែរ។ ជាក់ស្តែង សហភាពអឺរ៉ុប ផ្ទាល់ក៏នៅបន្តអនុវត្តបម្រាមលក់អាវុធ ឲ្យអ៊ីរ៉ង់ ដែលធ្វើឲ្យអ៊ីរ៉ង់ មិនអាចបំពាក់អាវុធ តាមចិត្តនោះដែរ។ ដូច្នេះ សម្រាប់អឺរ៉ុប សេចក្តីព្រាង របស់អាមេរិក ដែលចង់ឲ្យពន្យារ ការដាក់ទណ្ឌកម្មអាវុធ លើអ៊ីរ៉ង់ មិនមែនជារឿងដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ច្រើនណាស់ណាទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ គឺមានតែបង្កកំហឹង ឲ្យអ៊ីរ៉ង់ ដើរចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀង នុយក្លេអ៊ែរ ដែលគេបានចំណាយពេលរាប់ឆ្នាំ ទម្រាំបង្កើតបាននៅឆ្នាំ ២០១៥។
អាមេរិកបានអះអាងហើយថា នឹងមិនបញ្ចប់ត្រឹមនេះទេ
នៅមុនការបោះឆ្នោត នៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខបោះឆ្នោត នៅថ្ងៃសុក្រ គេធ្លាប់បានប៉ាន់ស្មានទុករួចហើយថា សេចក្តីសម្រេចស្នើឡើងដោយអាមេរិក នឹងមិនអាចឆ្លងផុត នៅក្នុងការបោះឆ្នោតរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខនោះទេ។ នៅក្នុងសេចក្តីព្រាង របស់ខ្លួន អាមេរិកបានទាមទារឲ្យគេពន្យារ ទណ្ឌកម្មសព្វាអាវុធអ៊ីរ៉ង់ ឲ្យយូរតទៅទៀត ដោយគ្មានថ្ងៃកំណត់។
អង្គការសហប្រជាជាតិបានដាក់ទណ្ឌកម្ម ហាមមិនឲ្យដឹក លក់អាវុធ ទៅអ៊ីរ៉ង់ តាំងពីឆ្នាំ ២០០៧ ប៉ុន្តែ ទណ្ឌកម្មអាវុធ អ៊ីរ៉ង់ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ នឹងត្រូវអស់សុពលភាព នៅថ្ងៃទី ១៨តុលាខាងមុខ ទៅតាមកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរ អ៊ីរ៉ង់ ឆ្នាំ ២០១៥ ដែលនៅក្នុងនោះអ៊ីរ៉ង់បានសន្យា មិនធ្វើកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែរ សម្រាប់មហិច្ឆតាយោធា ជាថ្នូរនឹងការលុបចោលទណ្ឌកម្មរបស់អន្តរជាតិ ទៅលើអ៊ីរ៉ង់។
អាមេរិកដែលដកខ្លួន ជាឯកតោភាគី ចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរ អ៊ីរ៉ង់ និងបានត្រលប់ទៅដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចសាជាថ្មី នៅឆ្នាំ ២០១៨ បានដឹងតាំងពីប៉ុន្មានសប្តាហ៍រួចមកហើយថា សេចក្តីសម្រេចរបស់ខ្លួន នឹងមិនអាចទទួលបានការគាំទ្រភាគច្រើនទេ។ សូម្បីប្រទេសនៅអឺរ៉ុប និងសម្ព័ន្ធមិត្តផ្សេងទៀតរបស់អាមេរិក ម្នាក់ៗ គ្មានចង់ឲ្យគេពន្យារ ទណ្ឌកម្ម អាវុធអ៊ីរ៉ង់ ដែលនឹងធ្វើឲ្យអ៊ីរ៉ង់ក្តៅក្រហាយ ហែកបំផ្លាញ បំផ្លាញកិច្ចព្រមព្រៀង នុយក្លេអ៊ែរ។
អាមេរិកដឹងរឿងនេះ ច្បាស់ និងបានគំរាមហើយថា បើសិនខ្លួនបរាជ័យ មិនអាចឲ្យគេពន្យារទណ្ឌកម្មអាវុធអ៊ីរ៉ង់ នោះ ខ្លួន នឹងប្រើវិធីសាស្រ្តឈ្មោះថា Snapback ដែលមានចងនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរ ឆ្នាំ ២០១៥។ អ្នកតំណាងអាមេរិកនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ លោកស្រី Kelly Craft បានអះអាងថា នៅប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខ អាមេរិកនឹងគោរពការសន្យារបស់ខ្លួន ដើម្បីពន្យារ ទណ្ឌកម្មអាវុធអ៊ីរ៉ង់។ ងាមេរិកនឹងអាចបញ្ជូន ពាក្យសុំឲ្យអនុវត្តSnapback នៅសប្តាហ៍ក្រោយ។ នេះបើតាម មន្រ្តីអាមេរិក ដែលដកស្រង់ប្រភពដោយទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានបារាំង AFP។
អាមេរិក ដែលដកខ្លួនចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀង នុយក្លេអ៊ែរ នៅឆ្នាំ ២០១៨ អះអាងថា ខ្លួននៅតែអាចប្រើសិទ្ធិជាអ្នកចូលរួម ក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀង ដើម្បីទាមទារ ប្រើ Snapback ដែលចែងថា គេអាចត្រលប់ទៅដាក់ទណ្ឌកម្មលើអ៊ីរ៉ង់ ឡើងវិញ ទាំងស្រុង បើសិនគេយល់ឃើញថា អ៊ីរ៉ង់ រំលោភ កិច្ចព្រមព្រៀង នុយក្លេអ៊ែរ។
ប៉ុន្តែ នៅត្រង់ចំណុចនេះ ភាគីអាល្លឺម៉ង់បានលើកឡើងពីភាពស្របច្បាប់របស់អាមេរិក នៅក្រោយ អាមេរិកដកខ្លួនចេញ ពីកិច្ចព្រមព្រៀងរួចហើយ កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ ពោលគឺអាមេរិកមិនអាចមកទាមទារ ឲ្យគេប្រើចំណុចSnapback នោះទេ។
តើអាមេរិកចង់បានអ្វីឲ្យប្រាកដ?
បំណងរបស់អាមេរិកលើកនេះ មិនមែនត្រឹមតែចង់គេបន្តពន្យារ ទណ្ឌកម្មអាវុធអ៊ីរ៉ង់តែប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ គោលដៅធំបំផុតរបស់អាមេរិក គឺចង់ ចាប់ពន្លិច កិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ ឲ្យលិចលង់ស្លាប់ មិនងាយនឹងសង្រ្គោះបានមកវិញ មិនថា នៅក្នុងកាលៈទេសៈ ដែលអាមេរិកត្រូវផ្លាស់ប្តូរប្រធានាធិបតី ថ្មី ដែលនឹងអាចចង់ត្រលប់មកចូលរួមក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀង។
អាមេរិករបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ ដឹងថា បើសិន អាមេរិកអនុវត្តជាឯកតោភាគី ឬជំរុញ ឲ្យគេអនុវត្ត ទណ្ឌកម្មអន្តរជាតិ ស្តីពីការហាមប្រាម លក់អាវុធ ឲ្យអ៊ីរ៉ង់តទៅទៀត នោះ អ៊ីរ៉ង់ ច្បាស់ជាមិនសប្បាយចិត្ត ហើយនិងអាចត្រលប់ទៅឈប់គោរពតាមការសន្យា ដែលមានចែងនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរតទៅទៀត។
គឺនៅពេលនោះហើយ ដែល អាមេរិកអាចមានលេសចោទប្រកាន់ អ៊ីរ៉ង់ពីបទរំលោភកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរ ទាំងស្រុង។ អាមេរិកនឹងអាចទាមទារឲ្យមានការចរចាសាជាថ្មីឡើងវិញ ជាមួយអ៊ីរ៉ង់ បើសិនអ៊ីរ៉ង់ចង់រួចផុតពីទណ្ឌកម្ម ឬមួយក៏អាមេរិក អាចរករឿងទាមទារឲ្យមានការដាក់ទណ្ឌកម្មអន្តរជាតិសាជាថ្មី ក្នុងលេសចោទប្រកាន់អ៊ីរ៉ង់ថា មានមហិច្ឆតា ផលិតអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។ នៅចុងបញ្ចប់ នៅពេលអាមេរិក ធ្វើព្យុះធ្វើភ្លៀងតែម្នាក់ ដើម្បីដាក់សម្ពាធ ឲ្យខ្លាំងមែនទែន លើអ៊ីរ៉ង់ នៅអង្គការសហប្រជាជាតិ អ្វីដែលគេបារម្ភខ្លាំងគឺថា នយោបាយ របស់អាមេរិកនឹងទៅធ្វើឲ្យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ អង្គការសហប្រជាជាតិ រញ៉េរញ៉ៃ និងបាត់បង់ អំណាច កិត្យានុភាពរបស់ខ្លួនតទៅទៀត តែប៉ុណ្ណោះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ