កូវីដ១៩៖តើនេះជាពេលដែលអាមេរិកត្រូវផ្អាកជំនួយ ហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់អង្គការសុខភាពពិភពលោក?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:៤០
ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកដូណាល់ ត្រាំ កាលពីថ្ងៃអង្គារទី ១៤មេសា បានប្រកាសផ្អាកជំនួយហិរញ្ញវត្ថុដល់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ដែលលោក ចោទប្រកាន់ថា ចាត់ចែងការងារមិនបានល្អ និងលំអៀងទៅរកចិន។ សម្រាប់អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅក្នុងកាលៈទេសៈដែលពិភពលោកកំពុងប្រឈមនឹងជំងឺរាតត្បាត កូវីដ ១៩ នេះមិនមែនជាពេលវេលាដែលគេត្រូវផ្អាកជំនួយដល់អង្គការសុខភាពពិភពលោកនោះទេ។
អាមេរិកផ្អាកជំនួយហិរញ្ញវត្ថុដល់អង្គការសុខភាពពិភពលោក នៅខណៈពេលដែលអាមេរិក កំពុងរងគ្រោះខ្លាំងដោយសារកូវីដ១៩ ជាមួយនឹងអ្នកស្លាប់ ជាង ២៦០០០នាក់ និងករណីឆ្លងទូទាំងប្រទេស ជាង ៦០០០០០ករណី។
នៅក្នុងសន្និសីទកាសែត កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ លោកដូណាល់ ត្រាំ បានអះអាងថា អង្គការសុខភាពពិភពលោក បរាជ័យ មិនអាចគ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍ នាគ្រាដំបូង ដែលមេរោគកូរ៉ូណា បានចាប់ផ្តើមកើតមាន នៅទីក្រុងវូហាន ប្រទេសចិន។ តាមប្រធានាធិបតីអាមេរិក បើសិន អង្គការសុខភាពពិភពលោក បញ្ជូនអ្នកជំនាញ ទៅធ្វើការទាន់ពេលវេលា ក្តាប់ស្ថានការណ៍ផ្ទាល់ នៅកន្លែងកើតហេតុ នៅក្រុងវូហាន ហើយនិងប្រកាសថា ចិន គ្មានតម្លាភាព ក្នុងរឿង កូរ៉ូណាវីរុស នោះ ម្ល៉េះ គេអាចគ្រប់គ្រងទប់ស្កាត់ការចម្លងមេរោគ តាំងពីដំបូងទី នៅប្រភពដើមរបស់វា នៅវូហាន ជាមួយនឹងចំនួនមនុស្សស្លាប់ដ៏តិចបំផុត។
សម្រាប់លោកដូណាល់ ត្រាំ បើសិនអង្គការសុខភាព ពិភពលោក មិនស្តាប់តាមការអះអាងរបស់ចិន មិនការពារ ផលប្រយោជន៍ចិន តាំងពីដំបូង ទី នោះគេនឹងអាចសង្រ្គោះ ជីវិតមនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់ ហើយនិងអាចជៀសវាង មិនចាំបាច់ត្រូវបិទទីក្រុង ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ខាតបង់សេដ្ឋកិច្ចដូចនៅពេលនេះទេ។
សូមរំលឹកថា នៅក្នុងសារTwitter របស់លោក កាលពីថ្ងៃទី ៧មេសាដើមខែនេះ លោកដូណាល់ ត្រាំ ធ្លាប់សរសេរចោទប្រកាន់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ឬអង្គការOMS ថាគ្មានសមត្ថភាពធ្វើការ ផ្តល់អនុសាសន៍ខុស ហើយកាន់ជើងចិន និងធ្លាប់គំរាមផ្អាកជំនួយដល់អង្គការសុខភាពពិភពលោក។
នៅពេលចិន ផ្តល់ជំនួយ៨៦លានដុល្លារ សម្រាប់អង្គការOMS អាមេរិកផ្តល់ជំនួយប្រមាណ ៤៥០លានដុល្លារ កាលពីឆ្នាំ ២០១៩ ស្មើនឹង១៥ភាគរយនៃថវិកាសរុបរបស់OMS។ អង្គការOMS ធ្លាប់បានអំពាវនាវត្រូវការថវិកាជាង ៦០០លានដុល្លារ សម្រាប់ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងវិបត្តិកូវីដ១៩ ជាពិសេសនៅបណ្តាប្រទេសក្រីក្រ ដែលគ្មានស្ថាប័នសុខភាពរឹងមាំ ដូចនៅអាមេរិក ឬនៅប្រទេសអ្នកមានផ្សេងទៀត។
ដោយចាប់អង្គការសុខភាពពិភពលោកឲ្យទទួលខុសត្រូវលើវិបត្តិកូវីដ ១៩លើកនេះ លោកដូណាល់ ត្រាំ បានប្រកាសថា លោកបានបញ្ជាឲ្យរដ្ឋបាលរបស់លោក ផ្អាកជំនួយហិរញ្ញវត្ថុ ក្នុងរយៈពេល ពិនិត្យសើរើមើល ការងារ សកម្មភាពរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ដែលត្រូវការពេលវេលា ពី ៦ ឬ ៩ខែ មុននឹងសម្រេច ថា តើគួរផ្តល់ជំនួយឡើងវិញ ដល់អង្គការសុខភាពពិភពលោកដែរឬទេ។
មិនមែនជាពេលវេលាដែលគេត្រូវផ្អាកជំនួយហិរញ្ញុវត្ថុដល់អង្គការOMS
នៅក្នុងការអនុវត្តការងារ គេតែងតែមានកំហុស ធ្វេសប្រហែស ប៉ុន្តែ នៅពេលវេលានេះ នៅពេលដែលពិភពលោកកំពុង ជួបវិបត្តិកូវីដ ១៩ យ៉ាងដូច្នេះ គេមិនមែនអាចរករឿង កាត់ផ្តាច់ជំនួយមនុស្សធម៌ ជំនួយហិរញ្ញវត្ថុ សម្រាប់អង្គការOMS ដែលដើរតួសំខាន់ក្នុងការប្រយុទ្ធទប់ស្កាត់កូវីដ១៩នោះទេ។ នេះជាយោបល់របស់លោកAntonio Guterres អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលបានប្រតិកម្មភា្លម នៅក្រោយការប្រកាសផ្តល់ជំនួយរបស់អាមេរិកសម្រាប់អង្គការOMS។ សម្រាប់លោក នៅពេលដែលពិភពលោកកំពុងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងកូវីដ ១៩ អង្គការសុខភាពពិភពលោក ត្រូវការជំនួយ គាំទ្រ ច្រើន ជាងពេលណាៗទាំងអស់។
សម្រាប់មហាសេដ្ឋី អាមេរិកាំង Bill Gate ជាអ្នកឧបត្ថម្ភធំទី២បន្ទាប់ពីអាមេរិក សម្រាប់អង្គការOMS ការផ្អាកជំនួយហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ អង្គការOMS នៅក្នុងពេលកើតមានវិបត្តិជំងឺរាតត្បាត កូវីដ១៩ គឺជារឿងគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងណាស់។ ការងាររបស់OMS គឺទប់ស្កាត់ កាត់បន្ថយល្បឿនជំងឺរាតត្បាតកូវីដ ១៩ ក្នុងពិភពលោក ដែលគ្មានអង្គការណាផ្សេង មកជំនួសបានឡើយ។
នៅលើបណ្តាញសង្គម មនុស្សជាង៨សែននាក់ផ្តិតមេដៃ ទាមទារឲ្យលោកTedros ចុះចេញពីតំណែងប្រធានអង្គការOMS
ចាប់តាំងពីត្រូវបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៤៨ នេះ មិនមែនជាលើកទី១ទេ ដែលអង្គការសុខភាពពិភពលោក ដែលជាស្ថាប័នសុខភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ រងការរិះគន់។ ឆ្លងកាត់ជំងឺរាតត្បាតធំៗ ក្នុងពិភពលោក ដូចជា SARS ផ្តាសាយបក្សី អេបូឡា ឬហ្សីកាជាដើម អង្គការOMS តែងតែរងភ្លើងរិះគន់ថា ចាត់វិធានការយឺតពេក លឿនពេក ឬ ក៏ ច្រើនជ្រុលពេក។
ជាការពិត នៅក្នុងរឿងកូវីដ ១៩ មិនមែនមានតែប្រធានាធិបតី ទេដែលរិះគន់។ មានមនុស្សច្រើនដែលមិនពេញចិត្ត នឹងការងាររបស់OMS ជាពិសេសលោកTedros ដែលជាប្រធានរបស់OMS។ នៅលើបណ្តាញសង្គម មនុស្សជាង ៨សែននាក់បានផ្តិតមេដៃ ទាមទារឲ្យលោក Tedros ចុះចេញ ពីតំណែងអគ្គនាយករបស់អង្គការសុខភាព ពិភពលោកទៀតផង។ អ្វីដែលគេបន្ទោស លោកខ្លាំង គឺមកពី លោក ស្តាប់ និងថា ទៅតាមចិនខ្លាំងពេក។
នៅពេល មេរោគកូរ៉ូណា ចាប់កើតដំបូង នៅទីក្រុងវូហាន អាជ្ញាធរចិនដែលព្យាយាមលាក់បាំង ជំងឺរាតត្បាតកូវីដ បានអះអាងថា មេរោគមិនអាចឆ្លងពីមនុស្សទៅមនុស្ស។ អង្គការសុខភាព ពិភពលោក ក៏បានប្រកាសតាម ដោយមិនខ្វល់ ពីមតិយោបល់របស់អ្នកជំនាញសុខភាព ដែលបានទាមទារឲ្យមានការប្រយ័ត្នប្រយែងពីការប្រែប្រួលរបស់មេរោគ។ ១សប្តាហ៍ក្រោយ មក គឺនៅថ្ងៃទី ២២មករា នៅពេលអ្នកជំនាញចិន ប្រកាសថា ពិតជាមានការឆ្លងពីមនុស្សទៅមនុស្ស អង្គការសុខភាពពិភពលោកក៏ប្រកាសតាម ដោយទទួលស្គាល់ថា ពិតមានជាការចម្លងពីមនុស្សទៅមនុស្ស។ នៅមានចំណុចមួយទៀត ដែលធ្វើឲ្យគេយល់បានថា អង្គការOMS ស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលរបស់ចិន។ នោះគឺនៅពេលមេរោគកំពុងចាប់រាតត្បាតខ្លាំងនៅប្រទេសចិន ប្រធានអង្គការសុខភាពពិភពលោកបានផ្តល់យោបល់ កុំឲ្យគេបិទព្រំដែន ជាមួយប្រទេសចិន ព្រោះថា ធ្វើដូច្នេះ នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ច របស់ប្រទេសដែលកំពុងមានវិបត្តិកូរ៉ូណាវីរុស។
សម្រាប់អ្នកជំនាញ គេនៅតែអាចបន្ទោស អង្គការសុខភាពពិភពលោក ដែលតាមពិត មានតែរូបកាយ ប៉ុន្តែ គ្មានអំណាចក្នុងដៃនោះទេ។ ក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយចិន ស្ថាប័នរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិមួយនេះ គ្មានសិទ្ធិ អំណាច ដាក់សម្ពាធ ជាពិសេស មហាអំណាចចិន ឲ្យសហការ បង្ហាញតម្លាភាព នោះដែរ។ តាមអ្នកជំនាញ អង្គការOMS បានដាក់ខ្លួន សហការជាមួយ ចិន ក៏ព្រោះតែដើម្បី បានព័ត៌មាន ពីភាគីចិន ព្រោះថា បើចិន បដិសេធមិនចែករំលែក ព័ត៌មានរឿងកូវីដ ១៩ អង្គការOMS ក៏មិនដឹងធ្វើយ៉ាងម៉េចដែរ។
លោកដូណាល់ ត្រាំទម្លាក់កំហុសរបស់លោកទៅលើអង្គការOMS
អាមេរិកក្លាយជាប្រទេសដែលមានចំនួនមនុស្សស្លាប់ និងឆ្លងមេរោគកូរ៉ូណាវីរុស ច្រើនជាងគេក្នុងពិភពលោក។ ប្រឈមនឹងស្ថានការណ៍ ធ្លាក់ដុនដាបដោយសារកូវីដ ១៩ ដែលរដ្ឋបាលអាមេរិក ទប់លែងឈ្នះ ប្រធានាធិបតី អាមេរិក គ្មានវិធីសាស្រ្តអ្វីផ្សេង ក្រៅតែពីរកអ្នកដទៃឲ្យមកទទួលកំហុសជំនួសលោកនោះទេ។
អង្គការOMS ជាផ្ទាំងស៊ីប សក្តិសមបំផុត សម្រាប់ឲ្យលោកដូណាល់ ត្រាំ យកមកបិទបាំង ដើម្បីរួចផុតពីការរិះគន់ក្នុងស្រុក។ ជាក់ស្តែង នៅពេលគេរិះគន់លោកថា យឺតយ៉ាវ ក្នុងការចាត់វិធានការទប់ស្កាត់ការចម្លងមេរោគកូរ៉ូណានៅទឹកដីអាមេរិក លោកដូណាល់ ត្រាំ បាននិយាយការពារខ្លួនទៅវិញ ថា លោកបានប្រកាសបិទព្រំដែន មុនគេ ដោយមិនរង់ចាំ ស្តាប់តាមអនុសាសន៍របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក។ តាមលោក អង្គការOMS ដែលលំអៀងទៅរកចិន ធ្លាប់បានរិះគន់អាមេរិកថា មិនគួរ បិទព្រំដែន ជាមួយចិននោះទេ។
តាមលោកដូណាល់ ត្រាំ OMS ស្តាប់ជឿចិន និយាយសរសើរប្រទេសចិន បើទោះបីជាចិន លាក់បាំងការពិតពីជំងឺរាតត្បាត កូវីដ ១៩ នៅដំបូងទី ក៏ដោយ។
ប៉ុន្តែ លោកដូណាល់ ត្រាំ ខ្លួនឯងក៏ធ្លាប់កោតសរសើរចិនដែរ។ នៅក្នុងសារ Twitter របស់លោក នៅខែមករា ពោលគឺនៅ១ថ្ងៃក្រោយ ចិនសម្រេចបិទទីក្រុងវូហាន លោកដូណាល់ ត្រាំ បានសរសេរកោតសរសើរការប្រឹងប្រែង និងតម្លាភាពរបស់ចិន ក្នុងការទប់ស្កាត់ ការឆ្លងរីករាលដាលរបស់កូរ៉ូណាវីរុស។
លោកដូណាល់ ត្រាំ ដើរទម្លាក់កំហុសលើអង្គការសុខភាពពិភពលោក ថា ចាត់ចែង ប៉ុន្តែ គឺ លោកទៅវិញទេ ដែលដោះស្រាយមិនបានល្អ វិបត្តិកូវីដ ១៩ ក្នុងទឹកដីអាមេរិក។ មិនត្រឹមតែរារែកក្នុងការបិទទីក្រុង ដាក់មនុស្សឲ្យនៅក្នុងផ្ទះ លោកដូណាល់ ត្រាំ នៅថ្ងៃចន្ទ ទី ១៣មេសា ធ្លាប់គំរាមប្រមូល ប្រើអំណាចប្រធានាធិបតីដើម្បី ដាក់កំហិត ឲ្យចៅហ្វាយរដ្ឋនានា ស្តាប់និងបើកទីក្រុង ឡើងវិញ ទៅតាមបញ្ជារបស់លោក។ លោកដូណាល់ ត្រាំ បានសន្យា លើកបម្រាមដែលចាប់បង្ខាំងមនុស្សឲ្យនៅក្នុងព្រោះ ដើម្បីប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច ដែលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដោយសារវិបត្តិកូវីដ ១៩លើកនេះ។
គេអាចយល់ជំហររបស់ លោកដូណាល់ត្រាំ ព្រោះថា វិបត្តិកូវីដ ១៩ ដែលចង្រៃខ្លាំង ធ្វើឲ្យគេបិទទីក្រុង ធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិកធ្លាក់ចុះ យ៉ាងដូច្នេះ នឹងអាចធ្វើឲ្យលោកខាតបង់សន្លឹកឆ្នោតធ្ងន់ធ្ងរ នៅក្នុងការបោះឆ្នោត ប្រធានាធិបតីនៅខែវិច្ឆិកាខាងមុខ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ