អាមេរិក៖ សមាជិកសភាបក្សសាធារណរដ្ឋ ប្រកាសបើកនីតិវិធីទម្លាក់លោក ចូ បៃដិន
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៥៤
បន្ទាប់ពីលោកដូណាល់ ត្រាំ គឺដល់វេនលោកចូ បៃដិនម្តង ដែលត្រូវរងនីតិវិធី ទម្លាក់ពីតំណែងប្រធានាធិបតី សម្រេចដោយសមាជិកសភាអាមេរិក។ លោក Kevin McCarthy ប្រធានសភាតំណាង ដែលគណបក្សសាធារណរដ្ឋ មានសំលេងភាគច្រើននោះ បានប្រកាសឲ្យដឹង កាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី១២កញ្ញា ថាសភាតំណាងនឹងបើកនីតិវិធីបោះឆ្នោត ទំលាក់លោកចូ បៃដិន ពីតំណែងប្រធានាធិបតី ដោយអះអាងថា ព្រោះលោកចូ បៃដិន បាន “កុហក” ប្រជាជាតិអាមេរិក។
លោកចូ បៃដិន ត្រូវគេចោទពីអ្វី?
ថ្លែងទៅកាន់អ្នកកាសែត នៅវិមានកាពីតូល កាលពីថ្ងៃអង្គារទី១២កញ្ញា លោក Kevin McCarthy ដែលជាប្រធានក្រុមសមាជិកសភាបក្សសាធារណរដ្ឋ បានអះអាងថា ក្រុមសមាជិកសភាបានស្វែងរកឃើញ ឈានទៅកំណត់ការចោទប្រកាន់ជាក់ច្បាស់ និងមានមូលដ្ឋាន ចំពោះទង្វើរបស់លោកចូ បៃដិន ដែលជាទង្វើមានលក្ខណៈជា “វប្បធម៌ពុករលួយ”។ លោក Kevin McCarthy បានសង្កាត់បញ្ជាក់ថា គឺលោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន បានកុហកប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិក ដោយបានលាក់បាំងសំណុំរឿងជំនួញរកស៊ី របស់ក្រុមគ្រួសារលោក នៅឯបរទេស។
សូមបញ្ជាក់ថា សំណុំរឿងនេះ គឺទាក់ទិននឹងកូនប្រុសរបស់លោក ចូ បៃដិន ឈ្មោះ Hunter Biden។ ការស៊ើបអង្កេតរបស់គណកម្មការសភាតំណាង បានចោទថា លោកម្នាក់នេះធ្លាប់បានជំនួញជាច្រើនគួរឲ្យសង្ស័យ នៅអ៊ុយក្រែន និងនៅចិនជាដើម ក្នុងអំឡុងពេលដែលឪពុកខ្លួន គឺលោក ចូ បៃដិន នៅជាអនុប្រធានាធិបតី រវាងពីឆ្នាំ២០០៩-២០១៧។ គេចោទថា កូនប្រុសលោកចូ បៃដិន បានប្រើប្រាស់ឥទ្ធិពលឈ្មោះឪពុកខ្លួន ដើម្បីទទួលបានកិច្ចសន្យាជំនួញធំៗ។
គួររំលឹកដែរថា លោក Hunter Biden ធ្លាប់បានបង្ករបញ្ហាជារឿយ ដល់លោកចូ បៃដិន។ ក្រៅពីជាអ្នកជំនួញម្នាក់ ដែលធ្លាប់មានរឿងក្តីក្តាំជាច្រើននៅចំពោះមុខតុលាការ ទាក់ទិននឹងសំណុំរឿងគេចពន្ធ លោក Hunter Biden មានប្រវត្តិធ្លាប់ប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ហើយធ្លាប់ត្រូវតុលាការចោទប្រកាន់ផងដែរ ទាក់ទិននឹងករណីកាន់កាប់អាវុធដោយខុសច្បាប់។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកចូ បៃដិន តែងតែបានអះអាងជាសាធារណៈ ថាលោកស្រលាញ់និងគាំទ្រកូនប្រុសលោកជានិច្ច។
ហេតុអ្វីទើបតែចាប់ផ្តើមនីតិវិធីនៅពេលនេះ?
ការពិតទៅ អស់រយៈពេលជាច្រើនខែមកហើយ ដែលក្រុមសមាជិកសភាបក្សសាធារណរដ្ឋ ដែលគាំទ្រលោកដូណាល់ ត្រាំ បានទាមទារឲ្យបើកនីតិវិធី បោះឆ្នោតទម្លាក់លោកចូ បៃដិន ពីតំណែង។ លោក Kevin McCarthy ដែលជាមនុស្សរបស់បក្សសាធារណរដ្ឋ បានក្លាយជាប្រធានសភាតំណាងកាលពីខែមករា បន្ទាប់ពីបក្សសាធារណរដ្ឋ បានឈ្នះឆ្នោតបានអាសនៈភាគច្រើន ក្រោយការបោះឆ្នោតពាក់កណ្តាលអាណត្តិ។ លោក Kevin McCarthy បានចរចា ធ្វើសម្បទានមួយចំនួន ជាមួយក្រុមរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ ដែល ហើយបានសុខចិត្តធ្វើតាមការចង់បានរបស់ក្រុមនេះ បើទោះបីជាសមាជិកសភាបក្សសាធារណរដ្ឋច្រើននាក់ទៀត បានបង្ហាញការជំទាស់ក៏ដោយ។
បន្ទាប់ពីបានអាសនៈភាគច្រើនក្នុងសភាតំណាង ក្រុមសមាជិកសភាបក្សសាធារណៈរដ្ឋស្និទ្ធនឹងលោកដូណាល់ ត្រាំ បានជំរុញឲ្យបើកការស៊ើបអង្កេត ដើម្បីឈានទៅអនុម័តនីតិវិធីទំលាក់លោក ចូ បៃដិន។ ជាងនេះទៀត លោក Kevin McCarthy អាចប្រឈមនឹងការបោះឆ្នោតទំលាក់ចេញពី មុខតំណែងប្រធានសភាតំណាង ប្រសិនបើលោកបើលោកមិនប្រកាសបើកនីតិវិធីនេះ ទៅតាមការទាមទាររបស់ក្រុមលោកដូណាល់ ត្រាំទេនោះ។
"គ្មានភស្តុតាង!"
លោក Ian Sams អ្នកនាំពាក្យម្នាក់នៃសេតវិមាន បានលើកឡើងនៅលើបណ្តាញសង្គម X ថា ក្រុមសមាជិកសភាបក្សសាធារណរដ្ឋ បានបើកការស៊ើបអង្កេតទៅលើរូបលោក ចូ បៃដិន អស់រយៈ៩ខែមកហើយ។ តែ ៩ខែមកនេះ គឺគ្មានបានលទ្ធផល គ្មានបានភស្តុតាងសូម្បីតែមួយ មកបញ្ជាក់លើការចោទប្រកាន់នេះទេ។ ការចោទប្រកាន់ ដែលសេតវិមានអាមេរិក អះអាងថា គឺវាជាឆន្ទៈនយោបាយ រំខានមកលើបេក្ខភាពឈរឈ្មោះអាណត្តិថ្មី របស់លោកចូ បៃដិនតែប៉ុណ្ណោះ។
ដូចគ្នាដែរ លោក Hakeem Jeffries ប្រធានក្រុមសមាជិកសភាតំណាង មកពីបក្សប្រជាធិបតេយ្យ បានថ្លែងប្រាប់អ្នកកាសែតថា នីតិវិធីដែលក្រុមសមាជិកសភាបក្សសាធារណរដ្ឋ ប្រកាសបើកនេះ វាគឺជានីតិវិធីដែលខុសច្បាប់ ព្រោះថាវាគ្មានផ្អែកលើមូលដ្ឋានអ្វីទាំងអស់។ លោកអះអាងថា គេមិនបានរកឃើញ ភស្តុតាងណាមួយបញ្ជាក់ថាលោកចូ បៃដិនបានធ្វើខុស ដែលអាចឈានទៅទទួលរងនីតិវិធីនេះទេ។ អ្វីដែលក្រុមសមាជិកសភាបក្សសាធារណរដ្ឋកំពុងតែធ្វើនេះ គឺជានីតិវិធីឲ្យខាតតែពេលវេលា និងថវិការដ្ឋតែប៉ុណ្ណោះ។
តើនីតិវិធីនេះ អាចមានផលវិបាកអ្វីខ្លះ?
គួរបញ្ជាក់ថា សម្រាប់ពេលនេះ គឺគ្មានអ្វីអាចអះអាងបានទេ ថានីតិវិធីនេះ នឹងអាចឈានទៅសម្រេចបានលទ្ធផល ដូចអ្វីដែលក្រុមសមាជិកសភាបក្សសាធារណៈរដ្ឋរំពឹងចង់បាននោះ។ តាមច្បាប់កំណត់ និតីវិធីនេះ នឹងត្រូវធ្វើឡើង ដោយ២តំណាក់កាល។ ទីមួយគឺសភាតំណាង នឹងបោះឆ្នោតលើអត្ថបទច្បាប់មួយ ដែលគេហៅថាច្បាប់ «Impeachment » ដោយគេត្រូវការសំឡេងភាគច្រើន ៥០+១។ បក្សសាធារណរដ្ឋមានសំឡេងភាគច្រើននៅសភាតំណាង ដូច្នេះ តំណាក់កាលនេះអាចទៅដោយរលូន គ្មានឧបសគ្គ។ តែជំហានបន្ទាប់ គឺអត្ថបទច្បាប់នេះ នឹងត្រូវបញ្ជូនទៅកាន់ព្រឹទ្ធសភា ដើម្បីបោះឆ្នោតអនុម័ត ដែលគេត្រូវការសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាត ២ភាគ៣ ក្នុងចំណោមសមាជិកព្រឹទ្ធសភាទាំង១០០នាក់។ ព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក បច្ចុប្បន្នគឺបក្សប្រជាធិបតេយ្យមានសំឡេងភាគច្រើន។
ផ្អែកតាមការវិភាគ របស់លោក Larry Sabato សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ គឺនីតិវិធីImpeachment នេះ អាចនឹងត្រលប់មកបង្កការលំបាក ដល់គណបក្សសាធារណរដ្ឋខ្លួនឯងទៅវិញទេ ព្រោះថា ក្នុងសំណុំរឿងនេះ គឺវាគ្មានភស្តុតាងដាក់បន្ទុកទាល់តែសោះ។ ក្រុមលោក ចូ បៃដិន អាចនឹងប្រើប្រាស់រឿងនេះ យកទៅឃោសនាស្តីបន្ទោសទៅលើលោកដូណាល់ ត្រាំ ព្រមទាំងបក្សពួក ថាមានចេតនាអាក្រក់ ចង់កេងចំណេញនយោបាយ ខណៈការបោះឆ្នោតកាន់តែខិតជិតមកដល់។ យ៉ាងណាក៏ដោយ កិត្តិនាមរបស់លោកចូ បៃដិន ដែលធ្លាប់តែរឹងមាំ ថាជាមនុស្សទៀងត្រង់ មិនចេះភូតភរនោះ ក៏អាចត្រូវប៉ះពាល់ខ្លះដែរ នៅពេលណានីតិវិធីនេះនឹងដំណើរការទៅ ហើយនឹងមានការសួរចម្លើយដេញដោល ផ្សាយបន្តផ្ទាល់តាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ញឹកញាប់។
ទន្ទឹមគ្នានេះដែរ នៅស្ថាប័ននីតិបញ្ញតិ្តអាមេរិក សមាជិកសភាបក្សសាធារណរដ្ឋ និងបក្សប្រជាធិបតេយ្យ នឹងកាន់តែប្រឈមមុខ ឈ្លោះប្រកែកគ្នាខ្លាំងឡើង ដោយសារតែនីតិវិធីនេះ។ លោកសាស្ត្រាចារ្យ Larry Sabato បានលើកឡើងថា ការឈ្លោះប្រកែកគ្នានេះ អាចនឹងធ្វើឲ្យសមាជិកសភាទាំង២បក្ស មិនអាចរកការស្រុះស្រួលគ្នាបាន ទាក់ទិននឹងច្បាប់ថវិកាជាតិ ដែលនឹងត្រូវបោះឆ្នោតឲ្យបានមុនថ្ងៃទី៣០កញ្ញា។ បើច្បាប់ថវិកាជាតិ មិនអាចអនុម័តបានទេនោះ ស្ថាប័នរដ្ឋសហព័ន្ធអាចនឹងប្រឈមហានិភ័យគ្មានប្រាក់ចំណាយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ