COP26 បើកទ្វារជាមួយនឹងអារម្មណ៍ឥតសង្ឃឹម ក្នុងលទ្ធភាពកាត់បន្ថយកំដៅផែនដី
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:០៥
សន្និសីទអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីអាកាសធាតុ ដែលហៅកាត់ថា COP26 បានចាប់ផ្តើមបើកទ្វារជាផ្លូវការ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី៣១ តុលាម្សិលមិញ នៅទីក្រុង Glasgow តំបន់អេកូស។ នៅថ្ងៃចន្ទនេះ ការប្រជុំពិភាក្សាគ្នា នឹងចាប់ផ្តើមដំណើរការ។ តែយ៉ាងណា ដំណើរការសន្និសីទនេះ ហាក់កំពុងចាប់ផ្តើមឡើង ជាមួយនឹងអារម្មណ៍គ្មានសង្ឃឹម ថាប្រទេសធំៗទាំងអស់ ដែលជាអ្នកបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិកច្រើនជាងគេបង្អស់នោះ អាចនឹងស្រុះស្រួលគ្នា សន្យាប្រឹងប្រែងបន្ថែមទៀតនោះទេ ក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិអាកាសធាតុនេះ។ តើមានភាពបន្ទាន់ និងឧបសគ្គអ្វីខ្លះ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំសន្និសីទ COP26 នេះ?
ខកចិត្តនៅជំនួបកំពូលកG20
សន្និសីទ COP26 ដែលចាប់ផ្តើម នៅថ្ងៃចន្ទនេះ កំពុងធ្វើឲ្យគេមានសង្ឃឹមតិចតួចណាស់ ថាវានឹងអាចឈានទៅសម្រេចវិធានការអ្វី ជាដុំកំភួនមួយបាន ក្នុងការកាត់បន្ថយកំដៅផែនដី។ អារម្មណ៍គ្មានសង្ឃឹមនេះ គឺដោយសារតែ លទ្ធផលប្រជុំនៃជំនួបកំពូល ក្រុមប្រទេសG20 នៅទីក្រុងរ៉ូម កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី៣១តុលា។
ក្រុមប្រទេស G20 បានត្រឹមតែប្រកាសសន្យា បែបព្រាលៗ ថានឹងប្រឹងប្រែងគោរពការសន្យា ក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ស្តីពីអាកាសធាតុ តែពុំមានកំណត់ចេញ នូវកម្មវត្ថុ ឬក៏វិធានការណាមួយជាក់ស្តែងទាល់តែសោះ។ តួយ៉ាង ដូចជាក្នុងសំណុំរឿងធ្យូងថ្ម ដែលជាប្រភពបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិកខ្លាំងបំផុត។ ក្រុមប្រទេសG20 បានត្រឹមតែសន្យាថា នឹងឈប់ចំណាយប្រាក់សាងសង់រោងចក្រអគ្គិសនីដើរដោយធ្យូងថ្ម នៅតាមប្រទេសដ៌ទៃ។ តែនៅក្នុងស្រុករៀងៗខ្លួន អត់មានសន្យាទេ។ សួរថា ប្រទេសដ៏ទៃ ប្រទេសឯងយ៉ាងម៉េច បើប្រទេសទាំងអស់ ស្ថិតនៅលើផែនដីតែមួយដូចគ្នា ហើយផ្សែងឧស្ម័នកាបូនិក វាជះផលវិបាកមកលើយើងទាំងអស់គ្នា ដូចតែគ្នាសោះ។
អង្គការបរិស្ថានអន្តរជាតិទាំងអស់ ដែលបានតាមដានការប្រជុំ G20នេះ បានលើកឡើងថាគេខកចិត្តខ្លាំងណាស់។ យ៉ាងណាមិញ លោកអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ផ្ទាល់តែម្តង បានថ្លែងនៅពេលចាកចេញពីជំនួបកំពូល G20 ថាលោកមាន ខកបំណង ខកចិត្ត ដែលក្រុមប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចនាំមុខទាំង២០ មិនបានប្រឹងប្រែងឲ្យបានខ្លាំងជាងនេះ។
ប្រទេស G20 គឺជាក្រុមប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចនាំមុខគេ ពោលគឺសុទ្ធតែជាប្រទេស ដែលបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិកច្រើនជាងគេដែរ សរុបស្មើនឹងប្រមាណជា៨០%នៃឧស្ម័នកាបូកនិក ដែលបញ្ចេញចោកទៅក្នុងបរិយាកាស។ ដូច្នេះ បើប្រទេសទាំង២០នេះ មិនប្រឹង មិនសន្យា តើឲ្យប្រទេសតូចៗឯទៀត អាចរំពឹងអ្វីបាន នៅក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការឡើងកំដៅផែនដី។
អ្នកបញ្ចេញឧស្ម័នពុលច្រើនជាងគេ មិនមកប្រជុំ
ជាងនេះទៀត ប្រធានាធិបតី ប្រទេសធំៗយ៉ាងហោច៣ ដែលអវត្តមាន នៅក្នុងសន្និសីទCOP26 នេះ ក្នុងនោះ គឺលោកប្រធានាធិបតីចិន ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី និងប្រធានាធិបតីប្រេស៊ីល ពោលគឺសុទ្ធតែជាប្រទេសធំៗ ដែលបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក ច្រើនសម្បើមណាស់។ នេះគឺជាសញ្ញាអវិជ្ជមានមួយទៀត ដែលបង្ហាញថា ប្រទេសធំៗទាំង៣នេះ មិនសូវផ្តល់អាទិភាពខ្លាំង ដល់បញ្ហាវិបត្តិអាកាសធាតុនេះទេ។
ចិន គឺជាអ្នកបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក ច្រើនជាងគេបង្អស់។ ចិនគឺជាប្រទេសដែលសំបូរ រោងចក្រអគ្គិសនីដើរដោយចំហេះធ្យូងថ្ម ច្រើនជាងគេបង្អស់។ ថ្មីៗនេះ គោលនយោបាយកំណែទម្រង់ប្រភពផលិតថាមពល ព្រមទាំងកម្មវត្ថុកាត់បន្ថយកាបូន ដែលលោកប្រធានាធិបតីចិនបានប្រកាស ថ្មីៗនេះ ត្រូវបានអង្គការបរិស្ថន ចាត់ទុកថាខ្វះភាពក្លាហាន និងភាពស្តួចស្តើងណាស់ បើប្រៀបទៅនឹងការទទួលខុសត្រូវរបស់ចិន នៅក្នុងការបំពុលបរិយាកាស។ ប្រេស៊ីលវិញ គឺជាដែនគំរបព្រៃឈើ ដ៏មានសារៈសំខាន់។ តែផ្ទុយទៅវិញ លោក ហ្សៃអៀរ បុលសូណារូ ត្រូវបានគេចោទថា បានបើកដៃ ឲ្យមានការកាប់បំផ្លាញព្រៃអាម៉ាហ្សូន កាន់តែខ្លាំងឡើង ដើម្បីរានដី យកធ្វើចំការដំណាំកសិឧស្សាហកម្ម។
លោកស្រី Jennifer Morgan នាយកប្រតិបត្តិអង្គការ Greenpeace International បានលើកឡើងថា ថា្នាក់ដឹកនាំពិភពលោកបានខកខាន មិនអាចសន្យា ឬធ្វើអ្វីបាននៅក្នុងកិច្ចប្រជុំG20 ដែលមានន័យថា នៅក្នុងសន្និសីទ COP26 នេះ ក៏ប្រហែលជាមិនមានអ្វីប្រសើរជាងនេះដែរ។ ចំណែកលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេស បូរីស ចនសុន ដែលជាអ្នករៀបចំទទួលសន្និសីទ COP26 នេះ បានលើកឡើង បើកិច្ចប្រជុំនៅ Glasgow បរាជ័យ នោះមានន័យថា អ្វីៗនឹងបរាជ័យទាំងអស់។
សីតុណ្ហភាពឡើងបន្ថែមចំនួន២.៧°c នៅរវាងឆ្នាំ២០៥០
របាយការណ៍នៃអ្នកជំនាញឧតុនិយម នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ បានលើកឡើងថា បើពិនិត្យមើលតួលេខ ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន ទៅតាមអ្វីដែលប្រទេសទាំងអស់ បានសន្យាក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ២០១៥ គឺផែនដីយើង នឹងឡើងកំដៅប្រមាណ ២.៧°c នៅរវាងឆ្នាំ២០៥០។ ការព្យាករណ៍កន្លងមក ថាសីតុណ្ហភាព អាចឡើងក្តៅថែមជាមធ្យម ១.៥°c នៅរវាងឆ្នាំ២០៤០នោះ គឺអាចនឹងមកដល់មុននេះ១០ឆ្នាំ ពោលគឺនៅកំឡុងឆ្នាំ២០៣០។
ដូច្នេះ ប្រទេសទាំងអស់ ត្រូវតែបន្ថែមការសន្យា ឲ្យបានច្រើនលើសមុនទៀត ដើម្បីទប់សីតុណ្ហភាពផែនដី។ លោក Alok Sharma ប្រធានចាត់ចែងសន្និសីទ COP26 បានលើកឡើងថា ប្រទេសធំៗ ដែលបញ្ចេញឧស្ម័នពុលច្រើន គឺត្រូវតែរួមគ្នាសន្យា ពង្រឹងទំនុកចិត្តគ្នា និងភាពក្លាហាន ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណា ទប់ឲ្យបាន កុំឲ្សសីតុណ្ហភាពផែនដី ឡើងលើសពី១.៥°c។
ការសន្យាប្រឹងប្រែងបន្ថែមនេះ គឺត្រូវតែស្តែងឡើង តាមរយៈវិធានការជាក់ស្តែង កាត់បន្ថយប្រភពថាមពលដែលបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិកខ្លាំង ដូចជាធ្យូងថ្ម ហ្កាស និងប្រេងឥន្ធនៈ ហើយងាកទៅផ្តល់អាទិភាពធំ ដល់ថាមពលដែលស្អាតស្អំ។ ខណៈ ដែលចិន រុស្ស៊ី និងប្រេស៊ីល ធ្វើមិនឲ្យគេមិនមានសង្ឃឹម នៅក្នុងសន្និសីទនេះ កែវភ្នែកគ្រប់គ្នា កំពុងសំឡឹងទៅមើលឥណ្ឌា ព្រោះឥណ្ឌាក៏ជាអ្នកបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិកមិនណយដែរ។ សន្ទរកថាលោកណារិន្ទ្រម៉ូឌី នៅក្នុងសន្និសីទ នឹងត្រូវគេរងចាំបំផុត។
ថវិកាជួយប្រទេសក្រីក្រ គឺជារឿងយុត្តិធម៌ មិនមែនជារឿងមនុស្សធម៌ទេ
ប្រទេសធំៗទាំងអស់ ត្រូវតែប្រឹងប្រែងដែរ ក្នុងការប្រមូលថវិកាឲ្យបាន១០០ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងមួយឆ្នាំ ដើម្បីយកទៅជូនប្រទេសក្រីក្រី ដើម្បីឲ្យពួកគេ អាចដោះស្រាយបញ្ហារងគ្រោះនានា បណ្តាលមកពីវិបត្តិអាកាសធាតុ។ រឿងប្រមូលប្រាក់នេះ កាលពីមុន ប្រទេសអ្នកមាន គេសន្យាថានឹងធ្វើចាប់ពីឆ្នាំ២០២០ទៅ។ តែឥឡូវ គេបានរុញទៅធ្វើចាប់ពីឆ្នាំ២០២៣វិញ។ បញ្ហានេះ វានឹងជះផលអវិជ្ជមាន បង្កឲ្យមានបញ្ហាបាត់បង់ទំនុកចិត្តគ្នា រវាងប្រទេសអ្នកមាន ដែលជាអ្នកបង្កបញ្ហា និងប្រទេសអ្នកក្រ ដែលជាអ្នករងផលលំបាក។
លោកស្រី Lia Nicholson តំណាងក្រុមប្រទេសដែនកោះតូចៗ (AOSIS) ដែលប្រឈមនឹងការលិចលង់ដោយសារទឹកសមុទ្រឡើងកំពស់ខ្លាំងនោះ បានលើកឡើងថា រឿងប្រទេសអ្នកមានប្រមូលប្រាក់ទៅជួយប្រទេសអ្នកក្រនេះ វាមិនមែនជារឿងជំនួយសប្បុរសអ្វីទេ។ តែវាជារឿងដែលប្រទេសអ្នកមានត្រូវតែធ្វើ វាជារឿងយុត្តិធម៌។ ពោលគឺប្រទេសធំៗ អ្នកមាន ដែលបានបំពុលបរិស្ថាន បញ្ចេញឧស្ម័នពុល រាប់សិបឆ្នាំមកនេះ ត្រូវតែមានកាតព្វកិច្ចជួយដល់ប្រទេសក្រីក្រតូចតាំង ដែលពូកគេគ្មានបានធ្វើអ្វីសោះ ឲ្យផែនដីឡើងកំដៅ តែប្រទេសពួកគេ ជាអ្នករងនូវបញ្ហាគ្រប់សព្វបែបយ៉ាង ដោយសារតែវិបត្តិអាកាសធាតុ បង្កឡើងដោយពួកប្រទេសឧស្សាហកម្មធំៗ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ