រដ្ឋប្រហារយោធាភូមា៖ ហេតុអ្វីក្រុមហ៊ុនតូតាល់ មិនដកខ្លួនចេញពីភូមា?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៩:២០
នៅពេលការទណ្ឌកម្ម ថ្កោលទោសទៅលើរបបសឹកភូមា មានកាន់តែច្រើន ដោយសារការបង្រ្កាបសម្លាប់បង្ហូរឈាមបាតុករ ដើម្បី ប្រជាធិបតេយ្យ នៅ ភូមា ក្រុមហ៊ុនបរទេសជាច្រើនបានរងការដាក់សម្ពាធ ឲ្យឈប់ធ្វើជំនួញ ជាមួយអាជ្ញាធរភូមា។ ប៉ុន្តែ ប្រធានក្រុមហ៊ុនតូតាល់របស់បារាំង បានអះអាង នៅ ចុងសប្តាហ៍នេះ ថា ក្រុមហ៊ុននឹងនៅបន្តឈរជើងក្នុងប្រទេសភូមា តទៅទៀត។ នៅ ភូមា នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី ៤មេសានេះ បាតុករដើម្បី ប្រជាធិបតេយ្យ នៅតែបន្តធ្វើបាតុកម្ម ប្រឆាំងរបបសឹក ចំណែកមន្រ្តីរដ្ឋការភូមាបានចូលរួម ជាមួយបាតុករ ដើម្បី ប្រឆាំង អំណាចផ្តាច់ការរបស់យោធាផង តាមរយៈ ការធ្វើកូដកម្ម មិនចូលធ្វើការ ក្នុងគោលដៅ ដាក់សម្ពាធផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច លើ របបសឹកភូមា
នៅចំពោះមុខនៃការបង្រ្កាបកាន់តែហិង្សារបស់យោធាភូមាទៅលើបាតុករ ភូមា អង្គការក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិដើម្បី ការពារសិទ្ធិមនុស្ស បានទាមទារឲ្យក្រុមហ៊ុនបរទេស ដែលនៅក្នុងនោះមានផងដែរ ក្រុមហ៊ុនតូតាល់ បារាំង ឲ្យឈប់ធ្វើជំនួញ ដើម្បី ផ្តល់ប្រាក់ចំណេញ ដល់របបយោធាភូមាតទៅទៀត។ ប៉ុន្តែ នៅក្នុងសំបុត្រចំហរ ចុះផ្សាយនៅក្នុងកាសែតបារាំង នៅថ្ងៃអាទិត្យនេះ ប្រធានក្រុមហ៊ុនតូតាល់បារាំង បាននិយាយថា ក្រុមហ៊ុននឹងនៅ បន្តឈរជើង នៅភូមាតទៅទៀត។
ក្រុមហ៊ុនតូតាល់បារាំង ដែលបានរងការដាក់សម្ពាធ ប៉ុន្មានសប្តាហ៍មកហើយ បានសម្រេចថា តូតាល់នឹងនៅ បន្តឈរជើងនៅភូមាដដែល។ តាមអគ្គនាយករបស់ក្រុមហ៊ុនតូតាល់ លោក Patrick Pouyanné ហេតុផលរបស់ក្រុមហ៊ុន គឺមិនមែន គោលដៅ រកប្រាក់ចំណេញនោះទេ ប៉ុន្តែ ដើម្បី សន្តិសុខ របស់បុគ្គលិក និងអ្នកទទួលខុសត្រូវរបស់សាខាក្រុមហ៊ុនតូតាល់នៅភូមា ដែលអាចប្រឈមនឹងការចាប់ខ្លួន និងទោសជាប់ពន្ធនាគារ។ តាមការលើកឡើងរបស់អគ្គនាយកតូតាល់ ក្រុមហ៊ុនមិនចង់ ឲ្យបុគ្គលិករបស់ខ្លួនប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ ដូចជា ការងារធ្វើដោយបង្ខំ ដោយសារក្រុមហ៊ុនត្រូវរបបសឹក រឹបអូស ប្រែក្លាយជាក្រុមហ៊ុនរដ្ឋ នៅក្នុងករណីតូតាល់ដកខ្លួនចេញពីភូមា។ ម្យ៉ាង បើសិនតូតាល់ដកខ្លួន លែងបូមហ្គាស ដើម្បីផលិតជាអគ្គសនី នៅ ភូមា នោះ ប្រជាជនជាង ៥លាននាក់នៅ រ៉ង់ហ្គូននឹងគ្មានភ្លើងអគ្គិសនីប្រើប្រាស់។
សម្រាប់អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនតូតាល់ ជាជាង ដកខ្លួនចេញពីភូមា ក្រុមហ៊ុនបានសន្យា បង់ទៅ ឲ្យអង្គការដែលធ្វើការទៅលើរឿងសិទ្ធិមនុស្ស នូវចំនួនទឹកប្រាក់ ដែលក្រុមហ៊ុនត្រូវបង់ពន្ធទៅឲ្យ អាជ្ញាធរភូមា។ តាមរបាយការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុន តូតាល់ ក្រុមហ៊ុនបានបង់ប្រាក់ ២៣០លានដុល្លារទៅឲ្យអាជ្ញាធរភូមា សម្រាប់ថ្លៃពន្ធ នៅឆ្នាំ ២០១៩ និង១៧៦លានដុល្លារ នៅ ឆ្នាំ ២០២០។ បើតាមអគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនតូតាល់ គិតចាប់តាំងពី រដ្ឋប្រហារយោធានៅ ដើមខែកុម្ភៈ ក្រុមហ៊ុនមិនទាន់បានបង់ប្រាក់មួយសេនទៅឲ្យរបបសឹកភូមានោះទេ។ មិនទាន់បានបង់ មិនមែនដោយសារក្រុមហ៊ុនមិនចង់នោះទេ ប៉ុន្តែ ដោយសារ ប្រព័ន្ធធនាគារនៅភូមា ត្រូវកាត់ផ្តាច់ ដោយសារកូដកម្មរបស់បុគ្គលិកធនាគារ។
ដោយពិតទៅ គេអាចយល់បានថា ក្រុមហ៊ុនបារាំង ដូចជាតូតាល់ មិនព្រមដកខ្លួនចេញពីភូមា ក៏ព្រោះតែហេតុផលប្រាក់ចំណេញ បានមកពីការវិនិយោគនៅភូមា ដែលសំបូរដោយធនធានធម្មជាតិ ឧស្ម័ន វត្ថុធាតុដើម រ៉ែមាស ត្បូងថ្ម ហើយនិងកម្លាំងពលកម្មថោក។ បើសិនក្រុមហ៊ុនអឺរ៉ុបដកខ្លួនចេញ ពីភូមា ដោយសារតែរឿងរដ្ឋប្រហារយោធាភូមានៅពេលនេះ គឺ ក្រុមហ៊ុនអឺរ៉ុបនឹងជួបតែការខាតបង់ ព្រោះថា នៅមានក្រុមហ៊ុនអាស៊ីដទៃទៀត ដូចជា ថៃ ឥណ្ឌា ជាពិសេសចិន កំពុងចាំដណ្តើមកន្លែងរបស់ក្រុមហ៊ុនអឺរ៉ុប នៅភូមា។
ក្រុមហ៊ុនបារាំង ពីបានប្រកាសឈប់ធ្វើជំនួញ នៅភូមា
ចាប់តាំងពីរបបសឹកបង្កើន ការបង្រ្កាប ហិង្សា សម្លាប់បាតុករ ដែលគ្មានអាវុធនៅក្នុងដៃ ក្រុមហ៊ុនបារាំង រួមមានទាំង ក្រុមហ៊ុនប្រេង តូតាល់ផង បានរងការដាក់សម្ពាធ ឲ្យឈប់ធ្វើជំនួញជាមួយរបបយោធាភូមា។ ប៉ុន្តែ គិតចាប់តាំងពី ចុងខែ មីនា មានតែក្រុមហ៊ុនបារាំង ពីរទេ គឺក្រុមហ៊ុនអគ្គិសនី EDF និងក្រុមហ៊ុនVoltalia ដែលប្រកាសដកខ្លួន ឈប់ធ្វើជំនួញ នៅភូមា ក្នុងហេតុផល វិបត្តិនយោបាយ និងមនុស្សធម៌នៅភូមា។ ក្រុមហ៊ុន Voltalia មានជំនាញខាងផលិតថាមពលមិនកកើតថ្មីបានទៅវិញ វិនិយោគនៅ ភូមា តាំងពីឆ្នាំ ២០១៨ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនី ដល់អគារទូរសាគមនាគមន៍ចំនួន ១៥៦អគារ នៅភូមា។ ចំណែក ក្រុមហ៊ុនEDF សម្រេចលះបង់ចោលគម្រោង ការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី នៅភាគខាងឥសានភូមា ដែលមានតម្លៃជាង ១៥០០លានដុល្លារ។
នៅពេលក្រុមហ៊ុនEDF និង Voltalia ដកខ្លួនចេញពី ភូមា ដោយសារនយោបាយវិវឌ្ឍចុងក្រោយនៅភូមា ក្រុមហ៊ុនបារាំង ពីរទៀត គឺ តូតាល់ និងAccor ដែលធ្វើជំនួញខាងសាងសង់សណ្ឋាគារ នៅភូមា សម្រេចនៅបន្តឈរជើងនៅភូមាដដែល។ ក្រុមហ៊ុនAccor អះអាងថា វិស័យទេសចរណ៍ជាទំនាក់ទំនងចុងក្រោយ របស់ប្រជាជនភូមាទៅកាន់ពិភពលោក។ Accor ដែលមានបុគ្គលិកជាង ១ពាន់នាក់នៅភូមា បានលើកឡើងពីសារៈសំខាន់ នៃមុខជំនួញរបស់ខ្លួនសម្រាប់ប្រជាជនភូមា។ ដកខ្លួនចេញពីភូមា នឹងមិនទៅជះផលអាក្រក់ លើមេដឹកនាំយោធាភូមានោះទេ ប៉ុន្តែ នឹងប៉ះពាល់ដល់ឆ្នាំងបាយរបស់ប្រជាជនភូមា។
មេដឹកនាំយោធាភូមា និងទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីប្រទេសលោកខាងលិច
ក្រុមហ៊ុនតូតាល់ បានបដិសេធ មិនដកខ្លួនចេញពីភូមា ដើម្បីដាក់សម្ពាធលើរបបសឹកភូមា។ ប៉ុន្តែ នៅភូមា មន្រ្តីរដ្ឋការ មួយចំនួនធំ នៅបន្ត ធ្វើពហិការ មិនត្រលប់ចូលធ្វើការ វិញ ឡើយ ដើម្បីដាក់សម្ពាធលើរបបសឹកភូមា។ កូដកម្មរបស់មន្រ្តីរដ្ឋការភូមាបានធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចភូមា ដែលកំពុងជួបការលំបាករួចហើយនោះ ត្រូវជាប់គាំង មិនដំណើរការ អស់មួយភាគធំ។
ធនាគារពិភពលោកវិញ បានព្យាករថា ដោយសារ រដ្ឋប្រហារ និងការបង្រ្កាបហិង្សាលើកនេះ សេដ្ឋកិច្ចរបស់ភូមានឹងធ្លាក់ថយចុះ ១០%នៅ ឆ្នាំ ២០២១ បន្ទាប់ពីបានទប់ទល់ នៅថេរ កាលពី ឆ្នាំ ២០២០ នៅក្រោមការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលរបស់លោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជី។
នៅភូមា គ្រូបង្រៀន បុគ្គលិកធនាគារ គ្រូពេទ្យ វិស្វករ អ្នកធ្វើការនៅ កន្លែងប្រមូលពន្ធ បុគ្គលិក ស្ថានីយ៍រថភ្លើង និងនៅ អាកាសចរណ៍ស៊ីវិល នៅបន្តធ្វើកូដកម្ម មិនត្រលប់ចូលធ្វើការ ទោះជាមានការគំរាមរបស់របបសឹកភូមា។ វិស័យកាត់ដេរនៅភូមា ដែលមានកម្មករធ្វើការជាង ៥សែន នាក់ ត្រូវដួលរលំ ដោយសារ ក្រុមហ៊ុននៅអឺរ៉ុប ផ្អាកលែងកុម្មង់ខោអាវ។ លើសពីនេះ រោងចក្រកាត់ដេរ មួយចំនួន ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ក្រុមហ៊ុនចិន ត្រូវបាតុករដុតបំផ្លាញ ក្នុងហេតុផលថា ចិនជាអ្នកគាំទ្រ នៅពីក្រោយរបបសឹកភូមា។
ទាំងអ្នកដែលធ្វើកូដកម្ម និងអ្នកដែលបាត់បង់ការងារធ្វើនៅក្នុងវិបត្តិនយោបាយលើកនេះ បានឃើញប្រាក់ចំណូលរបស់ខ្លួនធ្លាក់ចុះ។ ចំណែកទំនិញ កាន់តែឡើងថ្លៃ។ ទំនិញ សម្រាប់ការប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃភាគច្រើននាំចូលមកពីប្រទេសចិន។ ប៉ុន្តែ ក្រុមហ៊ុនចិន បានកាត់បន្ថយការនាំចូលមកភូមាដោយសារថា ប្រជាជនភូមាធ្វើពហិការមិនទិញទំនិញចិន។
សេដ្ឋកិច្ចភូមា ធ្លាក់ចុះ ចំណែក ប្រទេសលោកខាងលិច សម្រុកដាក់ទណ្ឌកម្ម លើមេដឹកនាំយោធា ដើម្បី ដាក់គំនាបឲ្យពួកគេប្តូរចិត្ត មកប្រគល់អំណាចឲ្យរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលភូមាវិញ។ ប៉ុន្តែ ការដាក់ទណ្ឌកម្ម ពីលោកខាងលិច ហើយនិង កូដកម្មរបស់ប្រជាជនភូមា ជះផលអាក្រក់តិចតួចណាស់លើមេដឹកនាំយោធាភូមា។
ថ្នាក់ដឹកនាំភូមាភាគច្រើន មានមុខជំនួញ នៅក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ ដឹកជញ្ជូន និងធនាគារ។ ចាប់តាំងពី ឆ្នាំ ១៩៩០ មុខជំនួញក្នុងវិស័យទាំងអស់នេះ បានធ្វើឲ្យកងទ័ពបានប្រាក់ចំណូល រាប់ពាន់លានដុល្លារ។ ពួកយោធាភូមាបានកេងចំណេញផងដែរ ពីការលួចលក់ខុសច្បាប់ នូវធនធានធម្មជាតិ ដូចជា ព្រៃឈើ ត្បូង ជាដើម ទៅបរទេស ជាពិសេសប្រទេសចិន។ ពួកយោធាបានផលកម្រៃផងដែរពីមុខជំនួញរបស់ក្រុមហ៊ុនបរទេសក្នុងផ្នែកបូមប្រេង និងឧស្ម័នក្នុងដែនសមុទ្រភូមា។ ជាក់ស្តែង ក្រុមហ៊ុនតូតាល់ដែលចាប់ដៃគូជាមួយ ក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកភូមា ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់មន្រ្តីយោធាភូមា បានបង់ប្រាក់ ២៣០លានដុល្លារ ទៅឲ្យអាជ្ញាធរភូមា នៅឆ្នាំ ២០១៩។
យោធាភូមាភាគច្រើន ចាប់ដៃគូធ្វើការជាមួយ ក្រុមហ៊ុនអាស៊ី ជាពិសេស ចិន ដែលទើបបានបញ្ចេញប្រាក់ ជាង ៥ពាន់លានដុល្លារសម្រាប់គម្រោង សាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ នៅភូមា។ ដរាបណា គេមិនអាចដាក់សម្ពាធ លើក្រុមហ៊ុនអាស៊ី ដើម្បី ឲ្យក្រុមហ៊ុនទាំងនោះត្រូវខាតបង់ប្រយោជន៍ ដោយសាររកស៊ីធ្វើជំនួញសកហការជាមួយមេដឹកនាំយោធាភូមា នោះទោះជាទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច ១០០ដងរបស់អាមេរិក ឬប្រទេសអឺរ៉ុប ទៅលើមន្រ្តីយោធាជាន់ខ្ពស់ភូមា នៅតែមិនអាចធ្វើអ្វី មេដឹកនាំយោធាភូមាបាក់ខ្លាច ចុះចាញ់នោះទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ