ភូមា៖ បាតុកម្មតវ៉ាបានចុះថយ ខណៈក្រុមយោធាពង្រាយកម្លាំង និងរថពាសដែក
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:០៩
សកម្មភាពបាតុកម្មតវ៉ា ប្រឆាំងនឹងការធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធា នៅប្រទេសភូមា គឺនៅតែបន្តយ៉ាងសកម្ម តែកម្លាំងមនុស្សចូលរួមបាតុកម្ម ហាក់បានចុះថយបន្តិចនៅថ្ងៃចន្ទ ទី១៥កុម្ភៈនេះ បន្ទាប់ពីកងទ័ពបានដាក់ពង្រាយកម្លាំង និងរថពាសដែកជាច្រើនគ្រឿង កាលពីយប់ម្សិលមិញ។ នេះបើផ្អែកតាមអ្នករាយការណ៍ព័ត៌មាន ប្រចាំនៅភូមា។ បើបាតុកម្មនៅតែបន្ត តើកងទ័ព នឹងប្រើកម្លាំងបង្រ្កាប បង្ហូរឈាម ឬយ៉ាងណា? តើសេចក្តីក្លាហានរបស់ប្រជាជនភូមា ដែលទាមទារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងផុសផុលកាន់តែខ្លាំង ឬមួយត្រូវចុះញ៉មនឹងកម្លាំងកងទ័ព?
ពង្រាយទ័ព និងរថពាសដែក
នៅថ្ងៃចន្ទទី១៥កុម្ភៈ បាតុកម្មនៅតែបន្តមាននៅតាមទីក្រុងធំៗ នៅភូមា។ នៅក្រុងរ៉ង់ហ្គូន ក្បួនបាតុកម្មបានជួបជុំគ្នា នៅភាគខាងជើងទីក្រុង ក្បែរទីតាំង ធនាគារជាតិ ដោយបាតុករ បានស្រែកប្រកូកប្រកាស ឲ្យបុគ្គលិក ធនាគារជាតិ ក៏ដូចជាបុគ្គលិករដ្ឋទាំងអស់ ត្រូវធ្វើពហិការ កុំចូលធ្វើការ ដើម្បីបង្ហាញពីការមិនសុខចិត្ត ចំពោះការធ្វើរដ្ឋប្រហារ។
បើយោងតាមការរាយការណ៍របស់អ្នកយកព័ត៌មានយើងនៅទីនោះ គឺថាកម្លាំងប្រជាជនចូលរួមបាតុកម្ម ហាក់បានចុះថយបង្គួរ តែវាអាចមកពីថ្ងៃនេះ ជាថ្ងៃដើមសប្តាហ៍ ហើយមនុស្សបានចូលរួមខ្លាំងប៉ុន្មានថ្ងៃជាប់គ្នាមកហើយ។ តែហេតុផលមួយទៀត ដែលធ្វើឲ្យមានការថយចុះនៃសន្ទុះបាតុកម្ម គឺដោយសារតែកងទ័ព បានដាក់ពង្រាយកម្លាំង និងរថក្រោះជាច្រើនគ្រឿង កាលពីយប់ថ្ងៃអាទិត្យទី១៤កុម្ភៈ។ សេវាទូរស័ព្ទ និងអ៊ីនធ័រណិតវិញ ក៏បានរអាក់រអួលខ្លាំងដែរ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ។
បាតុករម្នាក់ឈ្មោះ Nyein Moe បានប្រាប់អ្នកកាសែតយើងថា វត្តមានរបស់កងទ័ព និងរថពាសដែកនៅច្រូងច្រាង តាមផ្លូវធំៗក្នុងក្រុងរ៉ង់ហ្គូន គឺបានធ្វើឲ្យប្រជាជនភ័យណាស់។ ប្រជាជនភូមា នៅចាំមិនទាន់ភ្លេចទេ នូវការបង្រ្កាបបង្ហូរឈាម បាញ់សម្លាប់បាតុករ ពីសំណាក់កងទ័ពភូមា កាលពីជំនាន់បាតុកម្ម ឆ្នាំ១៩៨៨ និងឆ្នាំ២០០៧។
យ៉ាងណាមិញ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី១៤កុម្ភៈ កងទ័ពក៏បានប្រើកម្លាំងខ្លះដែរ ដើម្បីបំបែកបាតុករ ដូចជានៅក្រុងណៃពីដាវ គេបានប្រើកាណុងបាញ់ទឹក ប្រើឧស្ម័នបង្ហូរទឹកភ្នែក និងបានបាញ់កាំភ្លើងផង ធ្វើឲ្យរបួសបាតុករច្រើននាក់។ តែរហូតមកត្រឹមពេលនេះ យើងមិនមានប្រភពព័ត៌មានបញ្ជាក់ឲ្យច្បាស់ថា កងទ័ពប្រើកាំភ្លើង បាញ់គ្រាប់ពិត ឬគ្រាប់កៅស៊ូនោះទេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ស្មារតីរបស់បាតុករភូមា ហាក់បានចុះតក់ស្លុតបន្តិចនៅថ្ងៃចន្ទនេះ។ មួយវិញទៀត ក្រុមហ៊ុន សហគ្រាសខ្លះ បានផ្ញើអ៊ីម៉ែល ទៅបុគ្គលិកដោយប្រាប់ថា ត្រូវចៀសកុំទៅចូលរួមបាតុកម្មឲ្យសោះ។ កងទ័ពក៏បានគំរាម ចេញបញ្ជាឲ្យបុគ្គលិករដ្ឋទាំងអស់ ត្រូវចូលធ្វើការវិញ ពុំនោះទេនឹងរកទណ្ឌកម្មពិន័យ។
សកម្មភាពចាប់មនុស្សក្នុងពេលយប់
អាជ្ញាធរបានធ្វើសកម្មភាព តាមចាប់មនុស្សជាច្រើននាក់។ ក្នុងចំណោមនោះ គេបានចេញ តារាងឈ្មោះមនុស្ស៧នាក់ ដែលកងទ័ពកំពុងតាមចាប់យ៉ាងសកម្មបំផុត។ រូបថតមនុស្សទាំង៧នាក់នេះ ត្រូវបានគេបិទផ្សាយជាសាធារណៈ ហើយនរណាក៏ដោយ ដែលចូលរួមជួយលាក់បំពួន ជនទាំងនេះ គឺកងទ័ពនឹងចាត់វិធានការ។ ក្នុងចំណោមសកម្មជនបាតុកម្ម ដែលចេញមុខខ្លាំងទាំង៧នាក់នេះ គឺមានម្នាក់ជាអតីតមេចលនានិស្សិត ដែលបានដឹកនាំបាតុកម្ម កាលពីឆ្នាំ១៩៨៨។
ប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ សមត្ថកិច្ច បានចុះចាប់មនុស្សក្នុងវេលាយប់ នៅតាមទីក្រុងនានា។ ប្រការនេះ បានធ្វើឲ្យប្រជាជនភូមា រួមគ្នាបង្កើតក្រុមប្រជាឃ្លាំមើលជាច្រើនក្រុម ដើម្បីជួយតាមសង្កេត និងផ្តល់ដំណឹងដល់អ្នកជិតខាង តាមភូមិឃុំសង្កាត់ ប្រាប់ដំណឹងគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងករណីមានការចុះចាប់កណ្តាលយប់អាធ្រាត្រ។
នៅទីក្រុងណៃពីដាវ នៅថ្ងៃចន្ទនេះ មាននិស្សិតជាង២០នាក់ រួមនឹងបាតុករច្រើននាក់ទៀត ត្រូវបានកងទ័ពឃាត់ខ្លួន នៅក្នុងពេលបាតុកម្ម។ នេះបើផ្អែកតាមអ្នករាយការណ៍ព័ត៌មានប្រចាំនៅទីនោះ។ ហើយនៅថ្ងៃចន្ទនេះដែរ អ្នកកាសែតចំនួន៥នាក់ ដែលគេចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃអាទិត្យម្សិលមិញ នៅភាគខាងជើង ត្រូវបានគេដោះលែងមកវិញហើយ។
ជាសរុបគិតចាប់ពីថ្ងៃទី១កុម្ភៈមក គឺមានមនុស្សប្រមាណ៤០០នាក់ ដែលត្រូវក្រុមកងទ័ពចាប់ ហើយស្ថិតនៅក្នុងការឃុំខ្លួននៅឡើយ ក្នុងនោះគឺមានចំរុះ ទាំងសមាជិកសភា ទាំងសកម្មជននយោបាយ បាតុករនិស្សិត គ្រូពេទ្យ និងអ្នកច្បាប់ផង។ ចំណែកលោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី កំពុងស្ថិតក្នុងការឃុំខ្លួននៅគេហដ្ឋានរបស់លោកស្រី នៅក្រុងណៃពីដាវ។ តាមធម្មតានីតិវិធីឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ន លើលោកស្រី គឺត្រូវចប់នៅថ្ងៃចន្ទនេះ ដោយតុលាការត្រូវបើកសវនាកា។ ក៏ប៉ុន្តែបើផ្អែកតាមការជូនដំណឹងពីលោក Khin Maung Zaw មេធាវីផ្ទាល់របស់លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី គឺសវនាកា ត្រូវបានគេលើកទៅថ្ងៃពុធវិញ។
លទ្ធភាព អាចកើតការបង្រ្កាបដោយបង្ហូរឈាម?
គិតត្រឹមពេលនេះ កងទ័ពហាក់នៅទប់ៗមែន តែមិនប្រាកដថា តទៅមុខនឹងនៅតែអញ្ចឹងទេ។ តែយើង ក៏មិនអាចមើលស្រាល កម្លាំងទឹកចិត្ត និងសេចក្តីក្លាហានរបស់ប្រជាជនភូមាបានដែរ។ លោក Tom Andrews តំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រចាំនៅភូមា បានលើកឡើងនៅថ្ងៃចន្ទនេះថា បើក្នុងករណីមានការបង្រ្កាប បង្ហូរឈាម គឺកងទ័ពភូមា ជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់។
បើតាមការវិភាគខ្លះ គឺថាកងទ័ពភូមា ទំនងជាមិនចង់ឲ្យកើតមានការបង្ហូរឈាម ដូចក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកន្លងមកទេ។ ព្រោះថាបើកងទ័ពចង់បង្រ្កាប ប្រើអាវុធ ម្លេះគឺធ្វើភ្លាមតាំងតែពីថ្ងៃទីមួយនៃបាតុកម្មម្លេះ។ តែដូចយើងបានសង្កេតកន្លងមក គឺថាកងទ័ពខំប្រឹងកសាងមុខមាត់សម្បើមណាស់ ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដោយដើរតួជាអ្នកបើកច្រកប្រជាធិបតេយ្យ ឲ្យមានការបោះឆ្នោត ការពារព្រំដែន ការពារផលប្រយោជនជនជាតិភូមា កាន់សាសនាព្រះពុទ្ធជាដើម។ ទាំងអស់នេះ គឺកងទ័ពខំប្រឹង សំអិតសំអាងយកចិត្តប្រជាជនភូមា ឲ្យឃើញថាខ្លួនអាចទុកចិត្តបាន ហើយសង្ឃឹមថានឹងអាចឈ្នះឆ្នោតដោយពេញមុខ។ ដូច្នេះបើប្រើកម្លាំង បង្ហូរឈាមនៅពេលនេះ គឺអ្វីៗដែលខំសាងមក៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ នឹងរលាយសូន្យ។
ហេតុដូច្នេះហើយ បានជាមានមតិខ្លះ ជំរុញថា ត្រូវតែវែកផ្លូវរកការចរចា ជាមួយកងទ័ពឲ្យបាន។ យ៉ាងណាមិញ លោកអគ្គលេខាធិការនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ បានអំពាវនាវ ឲ្យកងទ័ពធានាការពារសិទ្ធិជួបជុំ ធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី របស់ប្រជាជនភូមា។ លោកក៏បានអំពាវនាវ ឲ្យកងទ័ពភូមា ត្រូវបើកផ្លូវ ឲ្យលោកស្រី Christine Schraner Burgener ប្រេសិទពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ អាចចូលទៅពិនិត្យស្ថានការណ៍ដោយផ្ទាល់ នៅភូមា ហើយអាចឈានទៅតភ្ជាប់ស្ពាន ដើម្បីចរចានយោបាយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ