លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងផុយស្រួយ និងកំពុងទទួលរងការគំរាមកំហែង?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:១៣
នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ថ្ងៃទី៦ មករា ឆ្នាំ ២០២១ អាចជាថ្ងៃដែលពលរដ្ឋអាមេរិកគ្រប់រូប និងគ្រប់និន្នាការនយោបាយចារទុកក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត។ រូបភាពដែលបានធ្វើឲ្យពិភពលោកមានការភ្ញាក់ផ្អើលខ្លាំង គឺការសម្រុកចូលទៅក្នុងវិមានរដ្ឋសភារបស់ក្រុមសកម្មជនគាំទ្រប្រធានាធិបតីចាញ់ឆ្នោតលោកដូណាល់ ត្រាំ។ រឿងរ៉ាវមួយនេះបានកើតឡើងនៅពេលដែលក្រុមសមាជិកសភាកំពុងពិនិត្យ និងបោះឆ្នោតបញ្ជាក់ពីជ័យជម្នះរបស់លោកចូ បៃដិននាការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីកាលពីថ្ងៃទី ៣ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២០។ ហេតុការណ៍នៅក្នុងវិមានរដ្ឋសភាក្នុងថ្ងៃទី៦ មករាបានបង្កឲ្យមានប្រតិកម្មយ៉ាងព្រោងព្រាតនៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងនៅទូទាំងពិភពលោក។ មានការកត់សម្គាល់ចំនួន ២ចំណុចនៅក្រោយហេតុការណ៍នោះ ទី១ ភាពឯកោកាន់តែខ្លាំងឡើងរបស់លោកត្រាំ និងភាពផុយស្រួយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យវ័យ ២០០ឆ្នាំរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។
នៅក្រោយហេតុការណ៍ថ្ងៃទី៦ មករា លោកដូណាល់ ត្រាំដែលកំពុងឯកោស្រាប់កាន់តែឯកោថែមទៀត។ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកផុតអាណត្តិរូបនេះនៅតែមិនព្រមទទួលស្គាល់បរាជ័យរបស់ខ្លួន ទោះបីសភាទាំងពីរបានបញ្ជាក់ពីជ័យជម្នះផ្លូវការរបស់ប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតថ្មីលោកចូ បៃដិនក៏ដោយ។ អ្វីដែលលោកត្រាំបានបញ្ជាក់នៅក្រោយការបញ្ជាក់របស់សភាទាំងពីរពីជ័យជម្នះផ្លូវការរបស់លោកចូ បៃដិន គឺលោកយល់ព្រមឲ្យមានការផ្ទេរអំណាចដោយសន្តិវិធីនៅថ្ងៃទី២០ មករាខាងមុខ។ នៅមុនហេតុការណ៍ថ្ងៃទី៦ មករា ក្រុមអ្នកសាធារណរដ្ឋខ្លះ និយាយជារួម និងក្រុមមនុស្សជំនិតខ្លះរបស់លោកត្រាំ និយាយដោយឡែកហាក់បានបន្តគាំទ្រលោកត្រាំផ្កាប់មុខ ពិសេសក្នុងរឿងលទ្ធផលបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីដែលលោកត្រាំថាមានការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោត។
តែនៅក្រោយហេតុការណ៍ថ្ងៃទី៦ មករា ពួកគេបានដោះដៃចោលលោកត្រាំម្តងម្នាក់ៗដោយពួកគេយល់ថា អ្វីដែលលោកត្រាំបានអំពាវនាវឲ្យក្រុមសកម្មជនរបស់លោកចុះផ្លូវតវ៉ាប្រឆាំងនឹងលទ្ធផលបោះឆ្នោតរហូតចូលលុកលុយប្រើអំពើហិង្សានៅខាងក្នុងវិមានរដ្ឋសភា គឺជារឿងជ្រុលហួសហេតុ។ អ្នកដោះដៃចោលលោកត្រាំមុនគេ គឺអនុប្រធានាធិបតីលោក Mike Pence។ គឺលោក Pence ជាអ្នកបញ្ជាឲ្យដាក់កម្លាំងឆ្មាំជាតិដើម្បីការពារវិមានរដ្ឋសភា ព្រោះតាមធម្មតា គឺលោកត្រាំទេដែលត្រូវបញ្ជាក្នុងនាមជាអគ្គមេបញ្ជាការកងទ័ព។ បន្ទាប់មក លោក Pence មិនបានស្តាប់លោកត្រាំដោយបានប្រកាសទទួលស្គាល់ជ័យជម្នះរបស់លោកចូ បៃដិន។
នៅផ្ទៃក្នុងរដ្ឋបាលលោកត្រាំ មានមន្រ្តីមួយចំនួនបានប្រកាសលាចុះពីតំណែង និងខ្លះទៀតកំពុងពិចារណាពីការចុះចេញពីតំណែងនៅក្រោយហេតុការណ៍ថ្ងៃទី៦ មករា។ ជាក់ស្តែង ទីប្រឹក្សាចំនួន ២នាក់របស់ប្រពន្ធលោកត្រាំបានលាពីតំណែងក្នុងថ្ងៃពុធ ទី៦ មករា ហើយបើតាមសារព័ត៌មានអាមេរិក ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិលោក Robert O’Brien និងលោក Matt Pottinger ដែលជាទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិរងកំពុងពិចារណាពីការលាចេញពីតំណែង។ ទន្ទឹមគ្នានេះ មន្រ្តីផ្សេងទៀតសឹងតែទាំងអស់ក្នុងរដ្ឋបាលរបស់លោកត្រាំបានបរិហារ និងថ្កោលទោសលើអំពើហិង្សានៅក្នុងវិមានរដ្ឋសភា។
អ្វីទៅជាវិសោធនកម្មទី២៥ ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញអាមេរិក?
នៅក្នុងករណីដែលប្រធានាធិបតីកំពុងកាន់អំណាចគ្មានកាយសម្បទា និងគ្មានសមត្ថភាពក្នុងការបន្តដឹកនាំប្រទេស គេប្រើវិសោធនកម្មទី២៥ ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញដើម្បីដកអំណាចពីប្រធានាធិបតី និងប្រគល់អំណាចនេះទៅឲ្យអនុប្រធានាធិបតី។ បើយោងតាមកាណាល់ទូរទស្សន៍មួយចំនួនដូចជា CNN CBS និង ABC ក្រុមរដ្ឋមន្រ្តីក្នុងរដ្ឋបាលរបស់លោកត្រាំកំពុងជជែកពីលទ្ធភាពដកអំណាចពីលោកត្រាំដោយប្រើវិសោធនកម្មទី២៥ ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញអាមេរិក។ តែបើតាមទូរទស្សន៍ CBS នៅមិនទាន់មានសំណើណាមួយបានផ្ញើទៅកាន់អនុប្រធានាធិបតីលោក Mike Pence នៅឡើយទេ។
ចំណែកក្រុមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យនៃគណៈកម្មការច្បាប់នៅក្នុងសភាក៏បានលើកឡើងពីវិសោធនកម្មទី២៥ ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញដោយបានផ្ញើលិខិតទៅកាន់លោក Mike Pence ដើម្បីស្នើឲ្យលោក Pence ប្រើវិសោធនកម្មទី២៥ ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញក្នុងប្រយោជន៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ នៅក្នុងលិខិត ក្រុមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យនៃគណៈកម្មការច្បាប់នៅក្នុងសភាបានលើកឡើងពីជំងឺផ្លូវចិត្ត និងអសមត្ថភាពរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំក្នុងការបន្តដឹកនាំប្រទេស ទោះបីជាលោកត្រាំត្រូវគ្រប់គ្រងតែ ១៣ថ្ងៃទៀតក៏ដោយ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ មានការអំពាវនាវកាន់តែច្រើនឡើងៗឲ្យលោកត្រាំលាចុះចេញពីតំណែង។
ប្រធានាធិបតីថ្មីលោកចូ បៃដិនត្រូវស្រោចស្រង់ស្ថានការណ៍ជាបន្ទាន់
តិច ឬច្រើន ហេតុការណ៍នៅសហរដ្ឋអាមេរិកនាថ្ងៃទី៦ មករានឹងធ្វើឲ្យលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យអាមេរិកផុយស្រួយ និងរងការគំរាមកំហែង។ មែនទែនទៅ អ្វីដែលបានកើតឡើងនៅក្នុងវិមានរដ្ឋសភាគ្រាន់ជាហេតុការណ៍មួយក្នុងចំណោមរឿងរ៉ាវជាច្រើនផ្សេងទៀតនៃជំនាន់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកដូណាល់ ត្រាំប៉ុណ្ណោះ។ ក្នុងអាណត្តិ ៤ឆ្នាំរបស់លោកត្រាំ សហរដ្ឋអាមេរិកបានបាត់បង់កេរ្តិ៍ឈ្មោះ និងឥទ្ធិពលមិនតិចទេនៅលើឆាកអន្តរជាតិ។ ចំណែកនៅក្នុងស្រុកវិញ ការបែកបាក់ និងការប្រេះឆារផ្ទៃក្នុងមានយ៉ាងជ្រៅជាងពេលណាៗទាំងអស់។ លោកត្រាំត្រូវបានគេចាត់ទុកជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកដែលញុះញង់ និងចាប់ពលរដ្ឋអាមេរិកឲ្យប្រឈមមុខដាក់គ្នា។
ការវាយលុកចូលវិមានរដ្ឋសភារបស់ក្រុមអ្នកគាំទ្រលោកត្រាំជាព្រឹត្តិការណ៍មួយដែលគេធ្លាប់ឃើញកើតមាននៅក្នុងប្រទេសកាន់អំណាចផ្តាច់ការមួយចំនួន។ តែគ្មានអ្នកណាជឿឡើយថា ព្រឹត្តិការណ៍មួយនេះអាចកើតមាននៅសហរដ្ឋអាមេរិកដែលជាបិតា និងជាគំរូលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសម្រាប់ពិភពលោក។ អ៊ីចឹងហើយបានជានៅក្រោយហេតុការណ៍នោះមក មានប្រតិកម្មបរិហារ ថ្កោលទោសផង និងប្រតិកម្មឌឺដងផង។ ប្រតិកម្មបរិហារ និងថ្កោលទោសមានពីក្រុមប្រទេសបស្ចិមលោកដែលនៅតែមានជំនឿលើស្ថាប័នប្រជាធិបតេយ្យអាមេរិក ដូចជាអង់គ្លេស បារាំង អាល្លឺម៉ង់ កាណាដា អូស្រា្តលី រួមទាំងសហភាពអឺរ៉ុប អង្គការសហប្រជាជាតិ និងអង្គការអូតង់។
ចំណែកប្រតិកម្មឌឺដងមានពិសេសពីសត្រូវ និងគូប្រជែងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ង់លោករ៉ូហានីថា លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យបស្ចិមលោកកំពុងផុយស្រួយ និងងាយរងគ្រោះ។ ចំណែកប្រធានគណៈកម្មការកិច្ចការបរទេសរុស្ស៊ីនៅព្រឹទ្ធសភាបានថ្លែងថា ទិវាប្រជាធិបតេយ្យបានបិទបញ្ចប់ ព្រោះវាបានឡើងទល់ដំបូលហើយ។ ចង់ឬ មិនចង់ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យវ័យ ២០០ឆ្នាំរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងផុយស្រួយដែលប្រធានាធិបតីថ្មីលោកចូ បៃដិនត្រូវស្រោចស្រង់ជាបន្ទាន់។ បើមិនដូច្នេះទេ សម្តីរបស់បិតា និងគំរូលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងលែងមានអ្នកណាស្តាប់ លែងមានអ្នកណាយកធ្វើជាមេរៀន និងមិនអាចបង្ខំអ្នកណាមួយឲ្យយកធ្វើគំរូតាមដែរ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ