អាមេរិក៖ មួយសប្តាហ៍មុនថ្ងៃបោះឆ្នោត បណ្តាញសង្គមបង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:០១
នៅបាំងតែ៦ថ្ងៃទៀតប៉ុណ្ណោះ គឺដល់ថ្ងៃបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាេមរិក។ មិនថានៅសហរដ្ឋអាេមរិក ឬនៅប្រទេសណាទេ បណ្តាញសង្គម ដូចជា Facebook Youtube Twitter ជាដើម បានដើរតួនាទីសំខាន់ណាស់ នៅក្នុងការបញ្ចេញមតិ ឃោសនាសារនយោបាយ និងផ្សព្វផ្សាយដំណឹងនានា ទាក់ទិននឹងការគាំទ្រ ឬរិះគន់បេក្ខជនឈរឈ្មោះនីមួយៗ។ គេនៅចាំបាន ថាកាលពីពេលបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៦នៅសហរដ្ឋអាមេរិក បណ្តាញFacebook ត្រូវបានគេចោទប្រកាន់ ថាបានធ្វើឲ្យរីកសាយភាពនូវដំណឹងកុហក ព័ត៌មានមិនពិត « Fack News » ដែលប្រការនេះ បានជះឥទ្ធិពល ទៅលើការសម្រេចចិត្ត របស់ម្ចាស់សន្លឹកឆ្នោត។
បណ្តាញសង្គមទាំងអស់ បានប្រកាសថាខ្លួន បានប្រឹងប្រែងប្រយុទ្ធប្រឆាំងខ្លាំងណាស់ នឹងក្រុមចោរព័ត៌មានវិទ្យា និងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតនានា ដែលសំដៅជះឥទ្ធិពល មកលើការសម្រេចចិត្តរបស់អ្នកបោះឆ្នោត នៅសហរដ្ឋអាេមរិក។
កាលពីថ្ងៃអង្គារទី២៧តុលា Facebook បានអះអាងថា មានសកម្មភាពរំខានការបោះឆ្នោត ពីសំណាក់ក្រុមចោរព័ត៌មានវិទ្យា បានកំពុងកើនសន្ទុះជាខ្លាំង ហើយបានអះអាងទៀតថាខ្លួន បានចាត់វិធានការ ទប់ស្កាត់សកម្មភាពទាំងនោះបានទាន់ពេលវេលា។ វាគឺជាសកម្មភាពផ្សព្វផ្សាយបំប៉ោង នូវព័ត៌មានដែលបង្កើតឲ្យមានការជ្រួលច្របល់ ឬព្រួយបារម្ភ ពីសំណាក់ប្រជាជនទូទៅ។
យុទ្ធសាស្ត្របំប៉ោងដំណឹង ថាមានចោរព័ត៌មានវិទ្យាធ្វើសកម្មភាពច្រើន
បើផ្អែកតាម លោក Nathanael Gleicher អ្នកជំនាញ ទទួលបន្ទុកសន្តិសុខព័ត៌មានវិទ្យារបស់ Facebook បានលើកឡើងថា ក្រុមចោរព័ត៌មានវិទ្យា បានប្រើយុទ្ធសាស្រ្តថ្មី គឺបំប៉ោងដំណឹង ឬក៏តួលេខ ថាមានក្រុមចោរព័ត៌មានវិទ្យាវាយលុកច្រើន ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ នេះគឺជាយុទ្ធសាស្ត្រដែលពួកវាធ្លាប់ប្រើ កាលពីពេលបោះឆ្នោតពាក់កណ្តាលអាណត្តិនៅឆ្នាំ២០១៨ ដែលពួកវាបានធ្វើឲ្យសាយភាពដំណឹងភូតកុហកមួយថា មានក្រុមចោរព័ត៌មានវិទ្យារុស្ស៊ីច្រើនណាស់ កំពុងធ្វើសកម្មភាពលើបណ្តាញសង្គម។
ជាក់ស្តែង កាលពីសប្តាហ៍មុននេះទៀត មានដំណឹងលាន់ឮ ព្រោងព្រាតថា ក្រុមចោរព័ត៌មានវិទ្យារុស្ស៊ី និងអ៊ីរ៉ង់ បានចូលទៅលួចទិន្នន័យអ្នកបោះឆ្នោតនៅអាេមរិក ជាច្រើនលាននាក់។ តែធាតុពិត ក្រោយការស៊ើបអង្កេតស៊ីជំរៅ របស់FBI គឺពុំមានទេ។ Facebook បានចាត់វិធានការបិទគណនី Facebook Instagram ដែលក្លែងក្លាយ ប្រមាណតែជាងជាង២០ប៉ុណ្ណោះ។ និយាយឲ្យខ្លី គឺថា ពួកចោរព័ត៌មានវិទ្យា បង្កើតគណនីក្លែងក្លាយ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយដំណឹងបោកប្រាស់ ហើយបន្ទាប់មកទៀត ប្រើគណនីក្លែងក្លាយផ្សេងទៀត ផ្សព្វផ្សាយថាសំបូរដំណឹងបោកប្រាស់ណាស់ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន។ នេះគឺជាយុទ្ធសាស្ត្រ ធ្វើឲ្យមនុស្សវង្វេង លែងដឹងថាមួយណាជាការពិត។
Facebook ខំប្រឹងកែខ្លួន
Facebook បានអះអាងថាខ្លួន បានចេញវិធានការច្រើនណាស់ ដើម្បីជួយធ្វើយ៉ាងណា ការពារការបោះឆ្នោតលើកនេះ កុំឲ្យមានបញ្ហាដូចកាលពីលើកមុន។ ជាបឋម Facebook បានអួតខ្លួនឯងថា បានជួយជំរុញ ឲ្យមនុស្ស ប្រមាណជាង៤លាននាក់ នៅសហរដ្ឋអាេមរិក ទៅចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត។
Facebook បានអះអាងថា ខ្លួននឹងលុបចោលនូវសារផ្សព្វផ្សាយទាំងឡាយណា ដែលលើកឡើងថា ទៅបោះឆ្នោត នឹងនាំឲ្យឆ្លងកូវីដ១៩។ ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ ដូចរចនាដឹងហើយ គឺមានការខ្វែងគំនិតគ្នាខ្លាំងណាស់ រវាងក្រុមអ្នកគាំទ្រលោកដូណាល់ ត្រាំ និងក្រុមអ្នកគាំទ្រលោកចូ បៃដិន។ ក្រុមលោកដូណាល់ ត្រាំ បានប្រើយុទ្ធសាស្ត្រ ជំរុញឲ្យមនុស្សមកបោះឆ្នោតឲ្យបានច្រើន កុំខ្លាចឆ្លងកូវីដឲ្យសោះ។ ចំណែកក្រុមលោកចូ បៃដិនវិញ បានជំរុញឲ្យមនុស្ស បោះឆ្នោតតាមរយៈការផ្ញើសំបុត្រ។
Facebook បានដាក់នូវកំណត់សំគាល់ពិសេស ដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ « ប្រចក្សភាព » នៃដំណឹង ឬសារនីមួយៗ ដោយមានការចូលរួម ពីសំណាក់បណ្តាញព័ត៌មានផ្លូវការជាង៦០ នៅទូទាំងពិភពលោក ក្នុងនោះក៏មានទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានបារាំង AFP ដែរ។ ក្នុងករណីដែលទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានផ្លូវការមួយ ចុចសំគាល់ថា ព័ត៌មានណាមួយ ជាព័ត៌មានក្លែងក្លាយ គឺអត្ថបទនោះ នឹងមិនលោតមកលើទំព័រ Facebook របស់អ្នកប្រើប្រាស់ទេ។
ដោយឡែក បណ្តាញព័ត៌មាន ដែលស្ថិតក្រោមការបញ្ជារបស់រដ្ឋាភិបាលប្រទេសណាមួយ គឺត្រូវ Facebook ធ្វើកំណត់សំគាល់ប្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់។ សម្រាប់បណ្តាញព័ត៌មានរបៀបនេះ ការចំណាយប្រាក់ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយលើ Facebook សំដៅទៅជនជាតិអាមេរិក គឺត្រូវបានហាមឃាត់។Facebook ក៏បានផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ លើការការពារគណនីរបស់បេក្ខជនឈ្មោះដែរ ដើម្បីកុំឲ្យមានរឿងកើតឡើង ដូចករណីគណនីលោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន។ នៅថ្ងៃ៣ វិច្ឆិកា ដែលជាថ្ងៃបោះឆ្នោត រាល់ការផ្សព្វផ្សាយ ទាក់ទិននឹងបញ្ហាសង្គម បញ្ហានយោបាយ នឹងត្រូវហាមឃាត់ ដើម្បីចៀសវាង កុំឲ្យមានការភ័ន្តច្រឡំ និងចលាចល។
ទប់ស្កាត់ចលាចល ក្នុងពេលលទ្ធផលឆ្នោតមិនទាន់ចេញ
ការប្រកាសលទ្ធផលឆ្នោតនៅលើកនេះ អាចត្រូវការពេលវេលាយូរ ព្រោះថាត្រូវចំណាយពេលរាប់សន្លឹកឆ្នោត ដែលផ្ញើរមកតាមសំបុត្រ។ សំបុត្រដែលផ្ញើមក ឲ្យតែដាក់ផ្ញើនៅថ្ងៃទី៣ វិច្ឆិកា គឺអាចយកជាសន្លឹកឆ្នោតបានការ ទោះមកដល់ដៃគណកម្មការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ២ថ្ងៃក្រោយក៏ដោយ។
ប្រការនេះ គឺមានន័យថា លទ្ធផលផ្លូវការ គឺយើងមិនអាចដឹងភ្លាមៗ នៅយប់ថ្ងៃទី៣វិច្ឆិកាទេ។ ដូច្នេះក្នុងពេលរងចាំនេះ វាអាចមានដំណឹង ពាក្យចចាមអារ៉ាមផ្សេងៗ ស្តីពីលទ្ធផលឆ្នោត ហើយវាអាចធ្វើឲ្យមានចលាចល និងអំពើបាតុកម្ម ហឹង្សាជាដើម។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះទៀត លោកដូណាល់ ត្រាំ ធ្លាប់បានគំរាមទៀតថា ក្រុមលោកមិនទុកចិត្តសន្លឹកឆ្នោតដែលផ្ញើមកតាមសំបុត្រទេ។
ដើម្បីទប់ស្កាត់ការប្រកាសលទ្ធផល ដែលលឿនរហ័សជ្រុល ដោយភាគីបក្សនយោបាយណាមួយនេះ Facebook បានកំណត់ថា នឹងដាក់កំណត់សំគាល់ ដើម្បីបញ្ជាក់ថា ការរាប់សន្លឹកឆ្នោត មិនទាន់ចប់រួចរាល់ទេ ហើយអ្នកឈ្នះពិតប្រាកដ ក៏មិនទាន់ដឹងថាជានរណាដែរ។ ក្នុងករណីដែល បញ្ហាទៅជារីកធំ ទប់មិនឈ្នះ ក្លាយជាចលាចល ហិង្សា Facebook បានបញ្ជាក់ថា នឹងប្រើនីតិវិធីអាសន្ន តាមរយៈការកាត់បន្ថយចរន្តនៃការលោតចេញ នៃដំណឹងនិងសារទាំងអស់ នៅលើ Facebook។ នេះ បើផ្អែកតាមការអះអាង របស់លោក Nick Clegg អ្នកទទួលបន្ទុកកិច្ចការសារធារណៈរបស់ Facebook ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ