ហេតុអ្វីបានជាអ៊ីរ៉ង់ចេញមុខគំាទ្ររដ្ឋាភិបាលស៊ីរីខ្លំាងម្ល៉េះ ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:០៥
នៅក្នុងប្រទេសស៊ីរី សង្រ្គាមស៊ីវិលបាននិងកំពុងបន្តអូសបន្លាយជិត ២ឆ្នំាមកហើយរវាងរដ្ឋាភិបាល និងក្រុមប្រឆំាង។ ក្រុមប្រឆំាងដែលបានចោទរដ្ឋាភិបាលពីការប្រើអាវុធគីមីសម្លាប់ជនស៊ីវិល តែរដ្ឋាភិបាលបានបដិសេធយ៉ាងដាច់អហង្ការ។ ខណៈនេះ សហគមន៍អន្តរជាតិ ពិសេសអាមេរិកកំពុងបន្តដាក់គំនាបកាន់តែខ្លំាងឡើងៗលើរដ្ឋាភិបាលស៊ីរីរបស់លោកប្រធានាធីបតីអាសាដ ព្រមទំាងព្រមានធ្វើអន្តរាគមន៍យោធា បើមានភស្តុតាងបញ្ជាក់ពីការប្រើអាវុធគីមីមែននោះ។ ជាចម្លើយតបវិញ ទីក្រុងដាម៉ាសបានព្រមានទុកជាមុនថា អន្តរាគមន៍របស់អាមេរិកនឹងធ្វើឲ្យឆាបឆេះតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាទំាងមូល។ ការព្រមានស្រដៀងគ្នានេះក៏មានដែរ ពីសំណាក់ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ស៊ីរី។ ហេតុអ្វីបានជាអ៊ីរ៉ង់ចេញមុខគំាទ្ររដ្ឋាភិបាលស៊ីរីខ្លំាងម្ល៉េះ ?
តំាងពីវិបត្តិនយោបាយបានផ្ទុះឡើងនៅក្នុងប្រទេសស៊ីរីកាលពីខែមីនា ឆ្នំា ២០១១ មក សង្រ្គាមពាក្យសម្តីបាននិងកំពុងបន្តកើតមានជាហូរហែរជុំវិញការប្រើអាវុធគីមី។ នៅម្ខាង គឺទាហានរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកប្រធានាធិបតីអាសាដ និងនៅម្ខាងទៀត គឺក្រុមប្រឆំាង។ ក្រុមប្រឆំាងដែលតែងតែបានបង្ហាញពីរូបភាព និងភស្តុតាងគ្រប់ប្រភេទដែលបញ្ជាក់ថា កងទ័ពរដ្ឋាភិបាលបានប្រើអាវុធគីមីសម្លាប់ជនស៊ីវិល។ តែការចោទប្រកាន់នេះត្រូវបានរបបក្រុងដាម៉ាសច្រើនចោលជារឿយៗ ព្រមទំាងទម្លាក់កំហុសដាក់ក្រុមប្រឆំាងវិញ។
ចម្ងល់ដែលគ្រប់គ្នាកំពុងចង់ដឹងពេលនេះ មិនមែននៅត្រង់ថា តើប្រទេសស៊ីរីមានអាវុធគីមី ឬអត់ទេ តែចង់ដឹងថា តើខាងណា ជាអ្នកដែលប្រើអាវុធគីមីនោះ ?
ក្រោមភ្នែកច្រមុះរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ ភាពមន្ទិលសង្ស័យបានផ្តោតតែលើកងទ័ពរដ្ឋាភិបាលតែមួយគត់ មានន័យថា លោកប្រធានាធិបតីស៊ីរីអាសាដបានប្រើអាវុធគីមីសម្លាប់ពលរដ្ឋខ្លួនឯងដោយមិនរើសមុខ។ ពិតណាស់ថាពេលនេះ ក្រុមអធិការរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិកំពុងបន្តបេសកកម្មរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសស៊ីរីដើម្បីស្វែងរកការពិត។ តែបើតាមមើលទៅ អ្នកដែលបានទទួលខុសត្រូវនៅក្នុងការប្រើអាវុធគីមី គឺគ្មាននរណាក្រៅពីទាហានរបស់លោកអាសាដទេ។
គឺផ្តើមចេញពីសម្មតិកម្មនេះហើយ ដែលបាននិងកំពុងធ្វើឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិដាក់គំនាប ព្រមទំាងព្រមានធ្វើអន្តរាគមន៍យោធាទៀតផង។ អ្នកដែលបានចេញមុខប្រើពាក្យសម្តីធ្ងន់ៗជាងគេ គឺអាមេរិក បារំាង ព្រមទំាងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិកមួយចំនួន។
តើការព្រមានធ្វើអន្តរាគមន៍យោធាពេលនេះ ជាការព្រមានចុងក្រោយ ឬមួយក៏ជាការដាក់ឱសានវាទចំពោះរបបក្រុងដាម៉ាស ?
សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលស៊ីរី ព្រមានចុងក្រោយ ឬមួយក៏ជាការដាក់ឱសានវាទ គឺមិនឈឺក្បាលទេ។ តែបានព្រមានតបវិញថា អន្តរាគមន៍យោធារបស់អាមេរិកលើខ្លួននឹងធ្វើឲ្យឆាបឆេះតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាទំាងមូល។ ការព្រមានស្រដៀងគ្នានេះក៏មានដែរ ពីសំណាក់ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តចាក់ទឹកមិនលិចរបស់ស៊ីរីនៅក្នុងតំបន់។ នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៥ សីហា នាយសេនាធិការរងនៃកងទ័ពអ៊ីរ៉ង់បានព្រមានទុកជាមុនថា បើអាមេរិកហ៊ានឆ្លងខ្សែបន្ទាត់ក្រហមនៅស៊ីរីនោះ អាមេរិកនឹងទទួលផលវិបាកយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
ហេតុអ្វីបានជាអ៊ីរ៉ង់ចេញមុខគំាទ្ររដ្ឋាភិបាលស៊ីរីខ្លំាងម្ល៉េះ ?
ដើម្បីអាចយល់ពីបញ្ហានេះបាន គេត្រូវត្រឡប់ក្រោយមើលទំនាក់ទំនងពីកំណើតរវាងស៊ីរី និងអ៊ីរ៉ង់។ តំាងពីស៊ីរីបានទទួលឯករាជ្យក្នុងឆ្នំា ១៩៤៦ ភ្លាម អ៊ីរ៉ង់ក៏បានផ្តើមទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលស៊ីរីជាផ្លូវការ ហើយប្រទេសទំាងពីរតែងតែបង្ហាញចេញនូវផលប្រយោជន៍រួមគ្នា។ គេត្រូវរង់ចំារហូតដល់ដើមទសវត្សឆ្នំា ៧០ ទើបទីក្រុងតេហេរ៉ង់ និងទីក្រុងដាម៉ាសអាចធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិរវាងគ្នានៅក្នុងវិស័យការទូត និងនយោបាយ។ ទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធានាធិបតីស៊ីរី Hafez Assad នៅអ៊ីរ៉ង់ក្នុងឆ្នំា ១៩៧៥ គឺជាសក្ខីកម្មមួយមិនអាចប្រកែកបានទេ។
តំាងពី ៣ ទសវត្សចុងក្រោយនេះ ពោលតំាងពីក្រោយបដិវត្តន៍អ៊ីស្លាមនៅអ៊ីរ៉ង់ក្នុងឆ្នំា ១៩៧៩ មក ទីក្រុងតេហេរ៉ង់ និងដាម៉ាស់បានពង្រឹង និងបន្តរក្សាទំនាក់ទំនងរវាងគ្នាយ៉ាងល្អឥតខ្ចោះ។ ក្នុងសម័យសង្រ្គាមអ៊ីរ៉ាក់-អ៊ីរ៉ង់ចន្លោះឆ្នំា ១៩៨០ ១៩៨៨ ក៏ដូចជាក្រោយការដួលរលំរបបអ៊ីរ៉ាក់របស់លោក Saddam Hussein ដែរ ស៊ីរី និងអ៊ីរ៉ង់រក្សាបានល្អណាស់នូវទំនាក់ទំនងចាក់ទឹកមិនលិចរវាងគ្នា។ ជានិច្ចកាល ទីក្រុងដាម៉ាស និងតេហេរ៉ង់តែងតែបានសហការរួមគ្នាដោយផ្អែកលើស្ថានការណ៍ជាក់ស្តែងក្នុងតំបន់ និងតម្រូវការរបស់ខ្លួនម្នាក់ៗ។
តាមពិតទៅ និងបើគេពិនិត្យឲ្យបានស៊ីជម្រៅបន្តិច គឺអ៊ីរ៉ង់ទៅវិញទេដែលជាអ្នកចំណេញច្រើនពីទំនាក់ទំនងល្អជាមួយស៊ីរី និងដែលអ៊ីរ៉ង់ខ្លួនឯងបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា គ្មានថ្ងៃណាមួយដែលខ្លួននឹងត្រូវធ្វើឲ្យស៊ីរីអាក់អន់ ស្រពន់ចិត្តឡើយ ព្រោះថា ស្ថានភាពនយោបាយរបស់ស៊ីរីបានអនុញ្ញាតឲ្យអ៊ីរ៉ង់មានតួនាទីយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងតំបន់។ អ៊ីរ៉ង់មិនមានព្រំប្រទល់ដែនជាប់ជាមួយស៊ីរីទេ តែអ៊ីរ៉ង់ត្រូវការស៊ីរីដើម្បីពង្រីក និងបន្តពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់ ពិសេសជួយឈឺឆ្អាលការឈឺចាប់របស់ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនចំពោះប្រទេសអ៊ីស្រាអែល។
អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ស៊ីរីបានផ្តល់អំណោយផលភូមិសាស្រ្តយុទ្ធសាស្រ្តល្អចំពោះអ៊ីរ៉ង់ ព្រោះស៊ីរីគឺជាស្ពានដែលអនុញ្ញាតឲ្យអ៊ីរ៉ង់អាចចូលទៅកាន់សមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេ ដោយកាត់តាមតំបន់ Alep ក្នុងទឹកដីស៊ីរី និងដែនដីប្រទេសលីបង់របស់ក្រុម Hezbollah ដែលស្និទ្ធិនឹងរបបអ៊ីរ៉ង់។ ម្យ៉ាងទៀត និងដើម្បីជួយការពារផលប្រយោជន៍របស់សហគមន៍អ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយឈីអ៊ីតនៅលីបង់ អ៊ីរ៉ង់ក៏ត្រូវការស៊ីរីដែលធ្លាប់បាន និងកំពុងបន្តដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងឆាកនយោបាយលីបង់។
ដូច្នេះ និងដើម្បីរក្សាឲ្យបានល្អខ្ជាប់ខ្ជួននូវផលចំណេញខាងភូមិសាស្រ្តនយោបាយនេះ អ៊ីរ៉ង់ចំាបាច់ត្រូវតែចេញមុខការពារស៊ីរីនាពេលនេះ ព្រោះថាចង់ ឬមិនចង់ អ្វីដែលបាននិងកំពុងកើតឡើងនៅស៊ីរីសព្វថ្ងៃ វាបាននិងកំពុងជះឥទ្ធិពលល្អ ឬអាក្រក់ ដោយផ្ទាល់ ឬដោយប្រយោលចំពោះផលប្រយោជន៍របស់អ៊ីរ៉ង់បច្ចុប្បន្ន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ