អឺរ៉ុបជួបប្រជុំជាមួយប្រទេសអតីតសហភាពសូវៀត ទាំងញញើតញញើម
ជំនួបកំពូលរវាង សហភាពអឺរ៉ុប និងប្រទេសអតីតសហភាពសូវៀតចំនួន៦ ដែលមានឈ្មោះថា ជំនួបកំពូលជាមួយដៃគូភាគខាងកើត បានចាប់ផ្តើមធ្វើឡើងនៅក្នុងទីក្រុង រីហ្គា រដ្ឋធានីប្រទេសឡេតូនី នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២១ ឧសភា។ ជំនួបកំពូលដែលមានទិសដៅ បើកផ្លូវទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយ រវាងសហភាពអឺរ៉ុប ជាមួយនិង អតីតកូនចៅរបស់សូវៀត ហាក់បានធ្វើឡើង ដោយស្ទាក់ស្ទើរជាទីបំផុត ដោយសារតែគ្រប់គ្នា ក្រែងថា រុស្ស៊ីមួរម៉ៅ ព្រោះឃើញប្រទេសដែលខ្លួនធ្លាប់ក្តោមក្តាប់ ងៀកក្បាលទៅរកសហភាពអឺរ៉ុប វិញ។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០៦:៣០
ប្រទេសអឺរ៉ុបខាងកើត ដែលកំពុងតែជួបប្រជុំគ្នា ជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប នាពេលនេះ គឺមាន៦ប្រទេស គឺ ប្រទេស ហ្សកហ្ស៊ី អារម៉េនី ប៊ីយែឡូរុស្ស៊ី ម៉ុលដាវី អាហ្ស៊ែកបៃហ្សង់ និងអ៊ុយក្រែន។ ប្រទេសទាំង៦នេះ ធ្លាប់ស្ថិតក្រោមការក្តោបក្តាប់ របស់សហភាពសូវៀត ហើយបច្ចុប្បន្ននេះ បានទទួលឯករាជ្យក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែរុស្ស៊ីនៅតែបន្ត ដាក់គំនៀប ក៏ដូចជាប្រើប្រាស់ឥទ្ធិពល លើប្រទេសទាំងនេះ ព្រោះថាវាជារនាំងយុទ្ធសាស្រ្តការពាររុស្ស៊ី ពីការរីករាលដាលនៃលិទ្ធិសេរីនិយម របស់សហភាពអឺរ៉ុប។
រុស្ស៊ីព្យាយាមប៉ែងជើង ជំនួបកំពូល៖
គំនិតដែលចង់ឲ្យមានទំនាក់ទំនងបើកច្រកសេដ្ឋកិច្ចរវាងសហភាពអឺរ៉ុប និងប្រទេសទាំង៦នេះ បានចាប់បដិសន្ធិឡើង ក្នុងឆ្នាំ២០០៩ ដែលកាលនោះ សហភាពអឺរ៉ុប ដែលយើងដឹងស្រាប់ហើយថា មានប្រទេសសមាជិកទំាងអស់ ២៨ មានគម្រោងឲ្យប្រទេសអតីតសហភាពសូវៀតទាំង៦ ចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសមាគមន៍មួយ ដើម្បីបើកផ្លូវឲ្យមានការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មសេរី។
ដូចដែលយើងបានតាមដានកន្លងមក ជំនួបកំពូលកាលពីលើកមុនៗ តែងតែជួបបញ្ហាជានិច្ច ដោយសារ តែរុស្ស៊ី ដែលដឹកនាំដោយលោកប្រធានាធិបតីពូទីន បានប្រើយុទ្ធសាស្រ្ត គម្រាមកំហែងប្រទេសទាំង៦នេះ មិនឲ្យចុះហត្ថលេខាជាមួយ សហភាពអឺរ៉ុប។ ចង់មិនចង់ រុស្ស៊ី មើលឃើញថា បើប្រទេសទាំងនេះ ងៀកទៅឱបជើងសហភាពអឺរ៉ុប មានន័យថា រុស្ស៊ីនឹងបាត់បង់កូនចៅ នឹងដែនឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន ក្នុងតំបន់អឺរ៉ុបខាងកើត។ មួយវិញទៀត តំបន់នេះ មានសារៈប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចខ្លាំងណាស់ ជាពិសេសក្នុងវិស័យថាមពលរ៉ែប្រេង និងឧស្ម័នធម្មជាតិ ដែលគ្រប់គ្នាដណ្តើមទិញប្រើប្រាស់។
ដូច្នេះហើយ បានជាកន្លងមករុស្ស៊ីព្យាយាម ប៉ែងជើងជំនួបកំពូលនេះ ជាក់ស្តែងក្នុងឆ្នាំ២០១៣ នៅពេលដែលរុស្ស៊ី ញុះញង់មិនឲ្យអ៊ុយក្រែន ដែលកាលនោះ ដឹកនាំដោយលោក យ៉ាណូកូវិឆ ទៅចូលរួមប្រជុំ។ ឧបាយកលរបស់លោក ពូទីន មិនមែនមានតែត្រឹមនេះ ទេ។ បន្ទាប់ពីនេះមក រុស្ស៊ីបានច្បាមយក តំបន់គ្រីម៉េ ដែលស្ថិតក្នុងទឹកដីអ៊ុយក្រែន មកធ្វើជារបស់ខ្លួន ហើយថែមទាំងបាន ឧបត្ថម្ភក្រុមឧទ្ទាមនៅភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែន ឲ្យធ្វើការបះបោះថែមទៀតផង។ ការធ្វើបែបនេះ គឺវាបានគំរាមដល់ប្រទេសផ្សេងទៀត ថាបើហ៊ានងៀកទៅរកសហភាពអឺរ៉ុប ប្រាដកជាស្គាល់ធម៌ក្តៅ ដូចអ៊ុយក្រែនមិនខាន។ រហូតមកដល់ពេលនេះមានតែប្រទេស៣ទេ ដែលមានចិត្តក្លាហាន ហ៊ានចុះហត្ថលេខាជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប គឺ ប្រទេសហ្សកហ្ស៊ី និងប្រទេសម៉ុលដាវី និង អ៊ុយក្រែន។
ធ្វើយ៉ាងណា កុំឲ្យគេយល់ថា នេះជាការជួបប្រជុំគ្នាប្រឆាំងនឹងរុស្ស៊ី៖
បើយើងនិយាយជារួម សហភាពអឺរ៉ុប ក៏ដូចជាប្រទេសឡេតូនី ដែលជាម្ចាស់ផ្ទះ ព្យាយាមបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹង។ មន្រ្តីការទូតអឺរ៉ុប បានបញ្ជាក់ថា គេត្រូវចៀសវាង ធ្វើយ៉ាងណា កុំឲ្យមតិទូទៅយល់ថា ជំនួបកំពូលជាមួយប្រទេសភាគខាងកើតនេះ ជាជំនួបកំពូលដែលប្រឆាំងជាមួយរុស្ស៊ី ក៏ដូចជាលោកពូទីន។ ដូចគ្នាដែរ លោករដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសរុស្ស៊ី បានថ្លែងថា រុស្ស៊ី គ្មានអ្វីទៅប្រឆាំង នឹងការកសាងទំនាក់ទំនងរវាងសហភាពអឺរ៉ុប ជាមួយនឹងប្រទេសអឺរ៉ុបខាងកើត ទាំង៦នេះទេ ប៉ុន្តែ រុស្ស៊ីសុំតែម្យ៉ាងទេ គឺកុំឲ្យតែទំនាក់ទំនងនេះ ទៅធ្វើឲ្យខូចខាត ដល់ផលប្រយោជន៍របស់រុស្ស៊ី។
ប្រធានាធិបតីហ្សកហ្ស៊ី ដែលក្លាហានជាងគេ បានបញ្ចេញយោបល់ថា សហភាពអឺរ៉ុប គួរឆ្លៀតឱកាសនេះ បង្ហាញប្រាប់គេឯង ពីភាពក្លាហានរបស់ខ្លួន ចំពោះមុខអំពើផ្តាច់ការរបស់ពូទីន ទៅលើប្រទេសទន់ខ្សោយក្នុងតំបន់អឺរ៉ុបខាងកើត។ បើសិនជាមេដំបូល ចិត្តមិនសឿងទេ មានរឿងអី ដែលប្រទេសតូចតាច មានព្រំដែនជាប់រុស្ស៊ី គេអាចទុកចិត្តបាន ថាគេនឹងបានសុខ។ ត្រង់នេះហើយ ដែលប្រទេសមួយចំនួន បន្តនៅស្ទាក់ស្ទើរ ព្រោះថាគេមិនទុកចិត្តសហភាពអឺរ៉ុប ថាអាចការពារគេឲ្យផុត ពីកណ្តាប់ដៃរុស្ស៊ីបានដែររឺអត់។
អឺរ៉ុបមិនសូវហ៊ាន ប្រទេសតូចតាចមានការខកចិត្ត៖
បើតាមការរាយការណ៍ ជំនួបកំពូលនេះ ទំនងអាចជាការខកចិត្តម្តងទៀតហើយ ព្រោះថា ក្រៅពីមានការជួបជុំគ្នា បរិភោគអាហារពេលល្ងាច ប្រទេសទាំងអស់នឹងជួបពិភាក្សាគ្នា តិចតួចបំផុតនៅព្រឹកថ្ងៃបន្ទាប់។ ត្រង់នេះឯងហើយ បានជាអ្នកវិភាគទាំងអស់យល់ថា អឺរ៉ុបនៅមានភាពស្ទាក់ស្ទើរណាស់។
ប្រទេសទាំងបី ដែលបានចុះហត្ថលេខា ហើយនោះ ចង់ឲ្យអឺរ៉ុបពន្លឿន ការសម្រេចចិត្តទាក់ទិនទៅនឹង ការបន្ធូរបន្ថយលក្ខខណន្តិកៈ ក្នុងការទទួលបានទិដ្ឋាការ ចេញចូលអឺរ៉ុប។ ប៉ុន្តែបើតាមស្ទាបស្ទង់ព័ត៌មាន អឺរ៉ុប មិនទាន់មានគម្រោង សិក្សាបញ្ហានេះទេ។ ចរាចរណ៍ចេញចូលទៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប ស្រួលៗពេក អាចនឹងបង្កការលំបាកដល់ប្រទេសសមាជិកអឺរ៉ុប ជាពិសេសស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈបច្ចុប្បន្ន ដែលមានជនអន្តោប្រវេសន៍ច្រើន។ អ៊ុយក្រែន និងហ្សកហ្ស៊ី បានបង្ហាញពីឆន្ទៈរបស់ខ្លួន ក្នុងការចូលជាសមាជិកពេញសិទ្ធិ របស់សហភាពអឺរ៉ុបផងដែរ។ ប៉ុន្តែថ្នាក់ដឹកនាំអឺរ៉ុប បានប្រកែកដាច់អហង្ការថា គេនៅ មិនទាន់អាចនិយាយរឿងនេះបានទេ។ ឯអ្នកខ្លះវិញ និយាយថា រឿងនេះជារឿងមួយ ដែលមិនអាចទៅរួចបាន ជាដាច់ខាត។
ចំណែក ប្រទេស ប៊ីយេឡូរុស្ស៊ី និង អារមេនីវិញ នៅមិនទាន់ចុះហត្ថលេខា លើសេចក្តីប្រកាសរួម ដែលនឹងធ្វើឡើង នៅថ្ងៃសុក្រ ទី ២២ ឧសភា ទេ ព្រោះក្នុងសេចក្តីប្រកាសនេះ មានលើកឡើងអំពីការថ្កោលទោសលើរុស្ស៊ី ដែលបានឈ្លានពានតំបន់គ្រីម៉េ របស់អ៊ុយក្រែន។ យើងឃើញថា មានប្រទេសខ្លះ នៅខ្លាចរុស្ស៊ីខ្លាំងណាស់។
ភ្នំមួយ មិនអាចមានខ្លាពីរទេ៖
ចៀសវាង ការប្រឈមមុខជាមួយរុស្ស៊ី វាជាការលំបាកណាស់ សម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំអឺរ៉ុប ព្រោះថា រុស្ស៊ីឯណោះ ក៏គេបានបើកឲ្យមាន វេទិកាសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចមួយផងដែរ។ ក្នុងចំណោមប្រទេសទាំង៦ មានប្រទេសខ្លះ នៅទទួលឥទ្ធិពលរបស់រុស្ស៊ីខ្លាំងណាស់ ហើយកាន់ជើងខាងរុស្ស៊ីទៀត។ ឯប្រទេសខ្លះវិញ ចង់គេចឲ្យផុតពីអតីតកាលឈឺចាប់ ដែលធ្លាប់វេទនាកាលជំនាន់សូវៀត។
តាមពិត យើងគួរយល់ថា សេចក្តីប្រាថ្នា និងសន្ទុះនៃការចង់បានរបស់ប្រទេសនីមួយៗ វាខុសៗគ្នា។ មន្ត្រីទូតបារាំងម្នាក់បានបញ្ជាក់ថា គេមិនអាច ចាប់ប្រទេសទាំង៦នេះ ម្តងទាំងអស់បានទេ។ គេត្រូវទុកលទ្ធភាពឲ្យប្រទេសនីមួយៗ ធ្វើអ្វី ដែលគេអាចធ្វើបាន។ មួយវិញទៀត គេត្រូវធ្វើយ៉ាងណា កុំឲ្យគ្រប់គ្នាគិតថា គេត្រូវធ្វើការជ្រើសរើស យកមួយណា រវាង អឺរ៉ុបនិងរុស្ស៊ី។ សហភាពអឺរ៉ុប ត្រូវបើកចិត្តឲ្យទូលាយ ដើម្បីឲ្យប្រទេសដែលជាសមាជិក ក្រុមសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ដែលដឹកនាំដោយរុស្ស៊ី អាចចុះហត្ថលេខា លើកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយអឺរ៉ុប បានដែរ។ ភាគីរុស្ស៊ីក៏អញ្ចឹងដែរ។
ប៉ុន្តែ យ៉ាងណាក៏ដោយ វាជារឿងមួយពិបាកធ្វើណាស់។ ពាក្យខ្មែរយើងនិយាយថា ភ្នំមួយមិនអាចមានខ្លាពីរ គឺវាមិនខុសទេ។ ម្នាក់ៗត្រូវតែសម្រេចជ្រើសរើសមេរបស់ខ្លួន។ បើយើងជ្រើសយកសហភាពអឺរ៉ុប គឺមានន័យថា យើងមិនចង់នៅជាមួយរុស្ស៊ី៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ