ចេះគ្មានក្បួន ជាប្រភពនៃភាពទន់ខ្សោយនៃសង្គមខ្មែរ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:១៩
នៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា ការផ្ទេរចំណេះដឹងពីជំនាន់មួយ ទៅជំនាន់មួយច្រើនតែធ្វើឡើងតៗគ្នាដោយផ្ទាល់ ដោយមិនឆ្លងកាត់សាលារៀន។ ទម្លាប់នេះបានធ្វើឲ្យមុខជំនាញវិជ្ជាជីវៈទាំងនោះចេះតែរេចរឹល និងប្រែធាតុខុសពីសភាពដើមកាន់តែឆ្ងាយទៅ។ ម្យ៉ាងទៀត ទម្លាប់នេះក៏បានធ្វើឲ្យខ្វះឯកសារក្បួនខ្នាតសម្រាប់បង្រៀន។ ជាក់ស្តែង វិជ្ជាជីវៈអាចារ្យដែលជាអ្នកដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការដឹកនាំពិធីប្រពៃណីផ្សេងៗនោះ បានចោទជាបញ្ហាធំធេងដែលបង្ខំឲ្យរដ្ឋាភិបាលបើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាលអាចារ្យជាបន្ទាន់។ តើមានបទពិសោធន៍អ្វីខ្លះដែលគួរតែដកស្រង់ចេញពីបញ្ហានេះ?
រយៈពេលមួយឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មានអាចារ្យសរុបជាង ៣.០០០ នាក់ក្នុងចំណោមអាចារ្យដែលគេប៉ាន់ប្រមាណថាមានចំនួន ២ម៉ឺននាក់នៅទូទាំងប្រទេស បានឆ្លងកាត់វគ្គបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីតួនាទី និងភារកិច្ចអាចារ្យក្នុងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ។ វគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះបានធ្វើឡើង ក្រោយពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានរិះគន់ការអនុវត្តមិនត្រឹមត្រូវរបស់អាចារ្យជាច្រើន រហូតដល់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលហៅបញ្ហានេះថា «វិបត្តិអាចារ្យ»ទៀតផង។
«វិបត្តិអាចារ្យ»គ្រាន់តែជាឧទាហរណ៍មួយក្នុងចំណោមវិបត្តិជាច្រើនទៀតដែលកើតមាននៅក្នុងសង្គមខ្មែរបច្ចុប្បន្ន។ ក្រុមអ្នកវិភាគ និងតាមដានសង្គមខ្មែរបានមើលឃើញថា វិបត្តិទាំងនោះមានឫសគល់ចេញពីទម្លាប់ដែលចេះតៗគ្នាដោយមិនបានឆ្លងកាត់ការសិក្សាតាមក្បួនខ្នាតត្រឹមត្រូវ។ ចំណេះដែលមិនបានឆ្លងកាត់សាលានេះ មានគុណវិបត្តិច្រើនយ៉ាង។ ទី១៖ អ្នកទទួលចំណេះដឹងចេះមិនច្បាស់លាស់ និងមិនយល់ខ្លឹមសារនៃពិធីនីមួយៗឲ្យបានត្រឹមត្រូវតាមលំនាំដើមនោះឡើយ។ ទី២៖ ចំណេះដឹងបែបនេះគ្មានស្ថិរភាព ពីព្រោះទាំងអ្នកផ្ទេរ ទាំងអ្នកទទួលសុទ្ធតែចេះមិនច្បាស់ដូចតែគ្នា និងទី៣៖ នៅពេលណាមួយ ចំណេះដឹងទាំងនោះនឹងបាត់បង់ទាំងស្រុងតែម្តង។
មកដល់ចំណុចនេះ គេគួរកត់សម្គាល់ថា សង្គ្រាមស៊ីវិលជាច្រើនទសវត្សរ៍បានរុញច្រានប្រទេសកម្ពុជាឲ្យធ្លាក់ក្នុងភាពក្រីក្រយ៉ាងខ្លាំង។ ភាពក្រីក្រខាងសេដ្ឋកិច្ចជារឿងមួយហើយ ប៉ុន្តែ ភាពក្រីក្រខាងឯកសារសម្រាប់កូនចៅជំនាន់ក្រោយ គឺជាបញ្ហាធំធេងមួយទៀត។ ក្រៅពីមិនសូវសម្បូរអ្នកសរសេរឯកសារទុកហើយនោះ កម្ពុជាក៏ជួបនឹងរឿងអភ័ព្វម្យ៉ាងទៀត នោះគឺឯកសារដែលមានបន្តិចបន្តួចត្រូវបានបំផ្លាញស្ទើរតែគ្មានសល់ ដោយសារសង្គ្រាម និងមនោគមន៍វិជ្ជានយោបាយ។ វិបត្តិអាចារ្យក៏ជាផលវិបាកមួយនៃបញ្ហានេះដែរ។ តាមន័យដើមរបស់វា អាចារ្យគឺជាអ្នកប្រដៅគេ ជាគ្រូបង្រៀនដែលផ្តល់ចំណេះដឹងដល់គេ និងថែមទាំងជាអ្នកប្រព្រឹត្តត្រឹមត្រូវគួរជាទីគោរពពីសំណាក់អ្នកផងទាំងពួង។ ក្នុងន័យនេះ អាចារ្យត្រូវតែជាអ្នកចេះដឹងក្បួនច្បាប់ ទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីសង្គមយ៉ាងច្បាស់លាស់។
នៅពេលដែលអាចារ្យ «ចាតែថេះ» នោះហើយជាគ្រោះថ្នាក់សម្រាប់សង្គមទាំងមូល។ ដូច្នេះ ការតម្រង់ទិសអាចារ្យគឺជាចំណាត់ការដ៏ត្រឹមត្រូវមួយដែលគួរលើកទឹកចិត្ត។ ប៉ុន្តែ ក៏មានបទពិសោធន៍មួយចំនួនដែរ ដែលត្រូវស្រង់ចេញពីវគ្គតម្រង់ទិសនេះ។ គេនៅចាំបានថា ក្រោយពេលទទួលអនុសាសន៍ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងពាក់ពន្ធ័មួយចំនួនបានរៀបចំវគ្គបណ្តុះបណ្តាលអាចារ្យនេះឡើងក្នុងស្ថានភាពប្រញាប់ប្រញាល់មួយ ពីព្រោះតែប្រធានស្ថាប័នទាំងនោះខ្លាចប្រមុខរដ្ឋាភិបាលស្តីបន្ទោសពីភាពយឺតយ៉ាវ។
ភាពប្រញាប់ប្រញាល់នេះ ប្រាកដណាស់ថាមិនអាចធ្វើឲ្យវគ្គតម្រង់ទិសនេះប្រព្រឹត្តទៅបានល្អនោះឡើយ ពីព្រោះគេត្រូវការពេលវេលាសមស្របមួយដើម្បីស្រាវជ្រាវ និងចងក្រងឯកសារឲ្យត្រឹមត្រូវ និងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ ដូច្នេះហើយបានជាមានការមិនចុះសម្រុងគ្នាជាច្រើនកើតឡើងនៅក្នុងចំណោមគ្រូបង្រៀនក្នុងវគ្គនេះ។ ម្យ៉ាងទៀត ជម្លោះអាចារ្យក៏បានផ្ទុះឡើងស្ទើរគ្រប់កន្លែង គឺផ្ទុះដោយសារតែទំនាស់រវាង«អាចារ្យចាស់ដែលអនុវត្តតាមទម្លាប់ និង អាចារ្យថ្មីដែលអនុវត្តតាមរបៀបដែលទើបតែទទួលបានពីសាលា។
មេរៀនដែលគេអាចទាញបានពីបញ្ហានេះគឺ អំណឹះតទៅ ខ្មែរគួរតែចេះចងក្រងឯកសារទុកសម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយឲ្យបានច្រើន និងគ្រប់វិស័យតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។ ឯកសារទាំងនោះក៏ត្រូវតែរក្សាទុកឲ្យបានគង់វង្សចៀសផុតពីការបំផ្លិចបំផ្លាញ ទោះក្រោមរូបភាពណាក៏ដោយ។ ចំណែកឯការចាប់ផ្តើមកែទម្រង់អ្វីមួយ គេគួរតែសិក្សាឲ្យបានច្បាស់លាស់ដើម្បីកាត់បន្ថយការប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានឲ្យបានច្រើនបំផុតដែលអាចធ្វើទៅបាន និងចុងក្រោយ គេគួរចងចាំថា សង្គមមួយមិនអាចរឹងមាំ និងមានស្ថិរភាពបានទេ ដរាបណាសង្គមនោះឈរលើចំណេះដឹងដែលគ្មានក្បួនខ្នាតត្រឹមត្រូវ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ