សេរីភាពសារព័ត៌មានគំរាមកំហែងដោយទោសជាប់ពន្ធនាគារ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:០៨
នៅថ្ងៃទី៣ឧសភានេះ ប្រទេសកម្ពុជាក៏ដូចជាប្រទេសជាច្រើនទៀតក្នុងពិភពលោកដែរ នឹងប្រារព្ធទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មាន ដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ នៅកម្ពុជា សេរីភាពសារព័ត៌មានបានបោះជំហានទៅមុខគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ក្នុងរយៈពេលជិតពីរទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ។ ប៉ុន្តែទោសជាប់ពន្ធនាគារ ដែលនៅតែតាមលងអ្នកកាសែតជារឿយៗនោះ គឺជាផ្ទាំងពពកខ្មៅ ដែលតាមមកបិទបាំងរស្មីនៃសេរីភាពសារព័ត៌មានក្នុងប្រទេសនេះឲ្យ ស្រអាប់យ៉ាងខ្លាំង។
កម្ពុជាគឺជាប្រទេសដែលមានការរីកចម្រើនផ្នែកសេរីភាពសារព័ត៌មាន។ ការរីកចម្រើននេះត្រូវបានគេកត់សម្គាល់ជាទូទៅ ដោយមិនត្រឹមតែប្រៀបធៀបទៅនឹងអតីតកាលសម័យសង្គ្រាមប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏ជាប្រទេសដែលមានចំណាត់ថ្នាក់ល្អ នៅក្នុងតំបន់ថែមទៀតផង។
ប៉ុន្តែឧបសគ្គចម្បង ដែលចេះតែធ្វើឲ្យសេរីភាពសារព័ត៌មានក្នុងប្រទេសនេះដើរទៅមុខមិនសូវរួចនោះ គឺដោយសារតែ ជារឿយៗ អ្នកកាសែតខ្មែរនៅតែត្រូវប្រឈមមុខនឹងទោសជាប់ពន្ធនាគារ ដោយសារការសរសេរអត្ថបទរបស់ខ្លួន។ ករណីលោកហង្ស ចក្រា ចាងហ្វាងកាសែតខ្មែរម្ចាស់ស្រុក ដែលទើបតែចេញពីពន្ធនាគារ កាលពីអំឡុងចូលឆ្នាំខ្មែរថ្មីៗនេះ គឺជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងមួយ។អ្នកកាសែត ដែលលំអៀងទៅរកបក្សប្រឆាំងរូបនេះ ត្រូវបានតុលាការកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារមួយឆ្នាំ ពីបទផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ដែលប្តឹងដោយមេធាវីរដ្ឋាភិបាល។
តាមពិត អ្នកកាសែតគ្មានអភ័យឯកសិទ្ធិអ្វីពិសេសលើសពីពលរដ្ឋទូទៅឡើយ ក្នុងការទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ ពោលគឺ ប្រសិនបើអ្នកកាសែតណាប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ អ្នកកាសែតនោះក៏ត្រូវទទួលទោសព្រហ្មទណ្ឌដូចគេឯងដែរ។ ប៉ុន្តែ ដើម្បីធានាសេរីភាពបញ្ចេញមតិ តាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ ច្បាប់បានការពារអ្នកកាសែតមិនឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ ដោយសារតែការសរសេរអត្ថបទនោះឡើយ។
មានទឡ្ហីករណ៍បីយ៉ាងដែលអាចធានាថា អ្នកកាសែតខ្មែរមិនគួរនឹងត្រូវទទួលទោសជាប់ពន្ធនាគារសោះឡើយ។
ទី១ ចាប់តាំងពីក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៩៣មក ប្រទេសកម្ពុជាបានសម្រេចជ្រើសរើសយករបបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ក្នុងនោះសេរីភាពបញ្ចេញមតិត្រូវបានធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
ទី២ ដើម្បីធានាសេរីភាពសារព័ត៌មានឲ្យកាន់តែរឹងមាំថែមទៀត ច្បាប់ស្តីពីរបបសារព័ត៌មានត្រូវបានរដ្ឋសភាអនុមត័ និងបានចូលជាធរមាន តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៥មកម៉្លេះ។ ច្បាប់នេះបានធានាច្បាស់លាស់ថា គ្មានអ្នកកាសែតណាម្នាក់ត្រូវគេចាប់ចង ឬដាក់ពន្ធនាគារ ដោយសារការបញ្ចេញមតិរបស់ខ្លួនឡើយ។
ទី៣ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានប្រកាសលុបចោលជាសាធារណៈ នូវទោសជាប់ពន្ធនាគារចេញពីបទបរិហារកេរ្តិ៍។ ការប្រកាសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏មានគោលដៅបញ្ចៀសអ្នកកាសែតពីទោសជាប់ពន្ធនាគារនេះដែរ។
ប៉ុន្តែជាអកុសល នៅពេលមានការប្តឹងផ្តល់ចំពោះអ្នកកាសែតម្តងៗ ទឡ្ហីករណ៍ទាំងនេះច្រើនតែត្រូវបានគេបំភ្លេចចោល ហើយអ្នកកាសែតបែរជាត្រូវគេកាត់ទោស ពីបទផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត តាមច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌទៅវិញ ដែលនៅតែធ្វើឲ្យអ្នកកាសែតជាប់ពន្ធនាគារដដែល។តាមពិត ទោះបីជាច្បាប់ស្តីពីរបបសារព័ត៌មានការពារអ្នកកាសែត ឲ្យរួចផុតពីទោសជាប់ពន្ធនាគារក្តី តែច្បាប់នេះក៏តម្រូវឲ្យអ្នកកាសែតបង់ប្រាក់ពិន័យយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដែរ ទាក់ទងទៅនឹងបទបរិហារកេរ្តិ៍ ឬក៏ការផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត។
ប៉ុន្តែអ្វីដែលជារឿងចម្លែកនោះ គឺទាំងអ្នកប្តឹង ទាំងតុលាការ បែរជាព្យាយាមគេចវេសពីច្បាប់នេះ ហើយយកច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ ដើម្បីទាញអ្នកកាសែតឲ្យជាប់ពន្ធនាគារឲ្យទាល់តែបាន។ តើអ្នកណាទទួលផលចំណេញពីបញ្ហានេះ? ចម្លើយគឺពិតជាគ្មានភាគីណាមួយទទួលផលចំណេញឡើយ តែផ្ទុយទៅវិញ មានតែផលខាតតែប៉ុណ្ណោះ។ ខាតដោយហេតុថា អ្នកកាសែតត្រូវជាប់ពន្ធនាគារ និងខាតបង់ពេលវេលា និងប្រាក់ចំណូល សម្រាប់ចិញ្ចឹមគ្រួសារ។ រីឯរដ្ឋាភិបាល ដែលបណ្តោយឲ្យអ្នកកាសែតជាប់ពន្ធនាគារ ត្រូវទទួលរងការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំង ពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន និងបានធ្វើឲ្យប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋ ក្នុងប្រទេសត្រូវបានគេវាយតម្លៃយ៉ាងទាបទៀតផង។
ម្យ៉ាងទៀត ព្រឹត្តិការណ៍នេះបានដើរបញ្ច្រាសទិសទាំងស្រុងទៅនឹងទស្សនវិជ្ជានៃនយោបាយឈ្នះៗរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន។ ដូច្នេះ គេមិនគួរនឹងបណ្តោយឲ្យពពកខ្មៅបន្តបិទបាំងរស្មីប្រជាធិបតេយ្យ នៅកម្ពុជា ដោយសារតែមានអ្នកកាសែតជាប់ពន្ធនាគារទៀតឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ