បើ គ.ជ.ប.មិនព្រមលុបឈ្មោះជនសង្ស័យថាជាវៀតណាមទេ តើគេត្រូវធ្វើអ្វីទៀត?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៤៤
ប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ គ.ជ.ប. ត្រូវរងការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់សាធារណជន ចំពោះការមិនព្រមលុបឈ្មោះជនសង្ស័យថាជាជនបរទេស ពិសេសគឺជនជាតិវៀតណាម។ ចំពោះមូលហេតុរបស់គ.ជ.ប. គឺដោយសារតែជនទាំងនោះ មានឯកសារត្រឹមត្រូវគ្រប់គ្រាន់តាមកំណត់នៃច្បាប់បោះឆ្នោត។ ក៏ប៉ុន្តែចំពោះអ្នកប្តឹងជំទាស់និងមហាជនជាទៅ នៅតែងឿងឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វីក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះរបស់គ.ជ.ប. មិនព្រមសួរដេញដោលឲ្យមានតម្លាភាពជាងនេះ? ដូច្នេះតើអ្វីទៅជាប្រភពនៃបញ្ហា ហើយគេត្រូវដោះស្រាយដូចម្តេច?
បណ្តឹងជំទាស់ ដែលសុំឲ្យលុបឈ្មោះជនបរទេសក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត គឺមានចំនួន ៦៤ បណ្តឹង ដែលប្តឹងឡើងទៅដល់គ.ជ.ប.។ បណ្តឹងទាំងនោះ គឺពាក់ព័ន្ធនឹងជនបរទេស ចំនួន ១ ១៨៩ នាក់។ ភាគច្រើននៃជនទាំងនេះ ត្រូវអ្នកប្តឹងជំទាស់ ដែលតំណាងដោយក្រុមមេធាវីរបស់បក្សសង្គ្រោះជាតិ សង្ស័យថាជាជនជាតិវៀតណាម។
ហើយបើតាមពាក្យប្តឹង, អ្នកទាំងនេះ មួយចំនួនមិនចេះភាសាខ្មែរ ឬនិយាយខ្មែរមិនច្បាស់។ អ្នកខ្លះទៀត ឲ្យតែដល់ពេលបុណ្យចូលឆ្នាំចិននិងវៀតណាម គឺធ្វើពិធីបែបប្រពៃណីវៀតណាម ហើយនិងទៅប្រារព្ធពិធីនៅប្រទេសវៀតណាមជាដើម។ អ្នកត្រូវគេសង្ស័យផ្សេងទៀត គឺមកពីអ្នកប្តឹងរស់នៅជិតខាងគ្នាស្រាប់ បានស្គាល់ប្រភពនិងសាវតារជាក់ច្បាស់ជាដើម។
ក៏ប៉ុន្តែ ហេតុផលប៉ុណ្ណេះ គឺគ្មានមូលដ្ឋានច្បាប់រឹងមាំនោះទេចំពោះក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះរបស់គ.ជ.ប. ហើយតាំងពីនៅថ្នាក់ឃុំសង្កាត់ រហូតដល់ថ្នាក់ជាតិនៅទីស្នាក់គ.ជ.ប. គឺសម្រេចមិនលុបឈ្មោះពួកគេទាំងនោះទេ ដោយសំអាងថា បុគ្គលទាំងនោះ មានអត្តសញ្ញាណបណ្ណ និងឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណបម្រើឲ្យការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបានត្រឹមត្រូវហើយ។
ការអះអាងរបស់គ.ជ.ប.យ៉ាងដូច្នេះ គឺមិនអាចទទួលយកបានទេចំពោះអ្នកប្តឹងជំទាស់និងពលរដ្ឋខ្មែរខ្លះ ហើយពួកគេនឹកឆ្ងល់ថា ក្នុងសវនាការជំនុំជម្រះ តើម្តេចក៏គ.ជ.ប. មិនសាកសួរដេញដោលឲ្យស៊ីជម្រៅទៅ? តើក្រុមជនសង្ស័យទាំងនោះ បើជាជនបរទេសពិតមែន តើបានអត្តសញ្ញាណបណ្ណខ្មែរដោយរបៀបណា? តើមានព្រះរាជក្រឹត្យប្រទានសញ្ញាតិខ្មែរឬអត់?
ចម្លើយនៃសំណួរទាំងនេះ ចំពោះគណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោត គឺថាវាពីហួសដែនសមត្ថកិច្ចនៃគ.ជ.បហើយ។ នៅទីបំផុត គឺនៅតែធ្វើឲ្យមនុស្សមិនតិចទេ ដែលមិនអស់ចិត្ត គឺមិនស្រណុកចិត្តទាល់តែសោះ។
ដូច្នេះ តើអ្វីទៅជាដំណោះស្រាយ?
ជម្រើសទី១ គឺគេអាចប្តឹងបន្តទៅក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ។ បើតាមផ្លូវច្បាប់ដែលចែងជាធរមាន! ចំពោះម្ចាស់ដើមបណ្តឹង ប្រសិនបើនៅតែមិនអាចទទួលយកបាននិងនៅតែមិនសុខចិត្ត គឺមានសិទ្ធិប្តឹងជំទាស់ឡើងទៅក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញជាបន្តទៀត ដើម្បីសុំឲ្យលុបឈ្មោះជនសង្ស័យទាំងនោះ។ ករណីនេះ គ.ជ.ប. ទុកពេលឲ្យ៥ថ្ងៃ ហើយក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ត្រូវសម្រេចក្នុងរយៈពេល១០ថ្ងៃ ហើយសេចក្តីសម្រេចជាចុងក្រោយនោះ គឺនឹងបិទផ្លូវតវ៉ា។
ជម្រើសទី២ គឺប្តឹងទៅតុលាការឲ្យដកហូតអត្តសញ្ញាណបណ្ណ ហើយយកសាលក្រម ឬសាលដីកាទៅបង្ហាញគ.ជ.ប.។ ចំពោះរឿងចម្រូងចម្រាស់ជុំវិញអត្តសញ្ញាណបណ្ណដែលជនសង្ស័យថាជាជនបរទេសកាន់ប្រើប្រាស់សម្រាប់ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនោះ គឺអ្នកប្តឹងត្រូវបង្វែរទៅជជីកសួរខាងមន្ត្រីអត្តសញ្ញាណកម្ម ដែលជាអាជ្ញាធររបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃវិញ។ ក៏ប៉ុន្តែរឿងនេះ គឺស្មុគស្មាញណាស់។
ហេតុនេះ ជាបឋម គេគួរយល់ថា ទំនាស់រឿងជាតិសាសន៍នៅក្នុងពេលរៀបចំការបោះឆ្នោតនេះ មិនមែនជារឿងថ្មីទេ ហើយក៏មិនមែនចម្លែក ពិសេសមានតែមួយនៅស្រុកខ្មែរដែរ។ នៅបរទេសផ្សេង រហូតដល់ប្រទេសជឿនលឿនខ្លះផង ក៏មានបញ្ហានេះដែរ។
ចំណុចទី២ មនុស្សជាទូទៅ គួរតែយល់និងទទួលស្គាល់ថា ក្រោយការដួលរលំនៃរបបខ្មែរក្រហម ទាហាននិងពលរដ្ឋវៀតណាម បានហូរចូល មកតាំងទីលំនៅកម្ពុជា ជិត៤០ឆ្នាំទៅហើយ។ ពួកគេទាំងនោះ ខ្លះមានប្រពន្ធខ្មែរ មានប្តីខ្មែរ និងមានកូនចៅកើតលើទឹកដីខ្មែរថែមទៀត។ ចំពោះអត្តសញ្ញាណបណ្ណដែលពួកគេទាំងនោះ បានទទួល គឺជាសំណល់នៃបញ្ហារបស់អាជ្ញាធរចាស់ ដែលដុះស្នឹមរាប់ទសវត្សរ៍មកហើយ។
ដូច្នេះហើយ បើចង់ប្តឹងឲ្យដកហូតអត្តសញ្ញាណបណ្ណ ឬប្តឹងជនបរទេសដែលកាន់កាន់ឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណ មិនត្រឹមត្រូវ គឺមានតែប្តឹងផ្តល់ទៅតុលាការ ដែលជាសាលាជម្រះក្តី។
ប្រសិនបើតុលាការចេញសេចក្តីសម្រេចថា ដកហូតអត្តសញ្ញាណបណ្ណ ឬសម្រេចថា ជននោះ ប្រើអត្តសញ្ញាណបណ្ណ ពុំត្រូវត្រឹម ទើបគេអាចយកសាលាក្រម ឬសាលដីការបស់តុលាការនោះ ដែលជាភស្តុតាងរឹងមាំ ទៅស្នើសុំឲ្យ គ.ជ.ប. លុបឈ្មោះជននោះចេញពីបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតបាន។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ជម្រើសទាំង២ខាងលើនេះ គឺជាផ្លូវ និងជាច្រកបន្តទៀត! ក៏ប៉ុន្តែទំនងជាមិនបានសាច់ការច្រើនប៉ុន្មានឡើយ។ ហើយនៅទីបំផុត សម្រេចសម្រួចទៅ គ.ជ.បថ្មី ដែលជាលទ្ធផលនៃការចរចាទំនាស់នយោបាយនោះ គឺទំនងជានៅតែបន្តរងការរិះគន់ ជៀសមិនផុត៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ