ខុសពីទសវត្សរ៍មុនៗ ប្រទេសកម្ពុជាបានឈានចូលយុគសម័យថ្មីមួយដែលមានការប្រែប្រួលខ្លាំងខាងព័ត៌មាន។ អ្នកដែលមានភាពប៉ិនប្រសប់និងផ្តល់ព័ត៌មានលឿនជាងគេគឺជាអ្នកឈានមុខ។ ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកមើលស្រាលព័ត៌មាននឹងក្លាយជាមនុស្សដែលដើរមិនទាន់សភាពការណ៍។ ក្នុងបរិបទនេះ ការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថចំពោះសារព័ត៌មានគឺជាកំណែទម្រង់ចាំបាច់និងបន្ទាន់សម្រាប់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល អ្នកនយោបាយ ក៏ដូចជាមជ្ឈដ្ឋានផ្សេងទៀត។ និន្នាការនេះក៏កំពុងដាក់សម្ពាធទៅលើវិស័យសារព័ត៌មានខ្លួនឯងឲ្យមានកំណែទម្រង់ស៊ីជម្រៅផងដែរ។
សារព័ត៌មានដែលគេចាត់ទុកថាជា«អំណាចទី៤»កំពុងមានឥទ្ធិពលកាន់តែខ្លាំងឡើងនៅកម្ពុជា។ តម្លៃរបស់សារព័ត៌មានបានស្តែងឡើងតាមរយៈការផ្តល់តម្លៃខ្លាំងជាងមុនពីសំណាក់មហាជន សង្គមស៊ីវិល ពិភពជំនួញក៏ដូចជាអ្នកនយោបាយដែរ។ ការរៀបចំឲ្យមានអ្នកនាំពាក្យ មន្ត្រីព័ត៌មាន និងការបង្កើនទំនាក់ទំនងល្អជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានពីសំនាក់ស្ថាប័នទាំងនោះគឺជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង។
មានមូលហេតុច្រើនយ៉ាងដែលធ្វើឲ្យ«អំណាចទី៤»ផ្តើមទទួលបានតម្លៃជាបណ្តើរ៖ មូលហេតុទី១ គឺមកពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ម្ចាស់ស្ថាប័ននិងអ្នកសារព័ត៌មានដោយផ្ទាល់ក្នុងការការពារនិងពង្រឹងអាជីពរបស់ខ្លួន។ មូលហេតុទី២ គឺមកពីប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក៏ដូចជាមជ្ឈដ្ឋានផ្សេងៗទៀតបានផ្តើមយល់ថា ព័ត៌មានពិតជាមានសារប្រយោជន៍យ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់ពួកគេ។ និងមូលហេតុទី៣ គឺមកពីផ្លែផ្កានៃដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរយៈពេល២០ឆ្នាំនៅកម្ពុជា។
ជាការពិតណាស់ថា វាជាកំហុសឆ្គងដ៏ធំមួយរបស់គណបក្សនយោបាយ រដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាមហាជនទូទៅដែរក្នុងការផ្តល់តម្លៃដល់សារព័ត៌មានមិនបានត្រឹមត្រូវ។ កន្លងទៅនេះ គេហាក់ដូចជានាំគ្នាផ្តល់តម្លៃសារព័ត៌មានត្រឹមតែជាឧបករណ៍ឃោសនាដើម្បីធ្វើប្រជាភិថុតិតែប៉ុណ្ណោះ។ អ៊ីចឹងហើយបានជាមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលក៏ដូចជាអ្នកនយោបាយជាច្រើនចូលចិត្តតែព័ត៌មានដែលលើកតម្កើងពីខ្លួនឯងហើយបិទបាំងចំណុចអវិជ្ជមានជាច្រើន។
ពួកគេសប្បាយនឹងឃើញរូបភាពរបស់ខ្លួនលើទំព័រកាសែតឬលើកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ដោយមិនខ្វល់ខ្វាយថាតើខ្លឹមសារនៃព័ត៌មានបែបណាដែលមហាជនចង់បាននោះឡើយ។
ប៉ុន្តែ អ្វីដែលពួកគេភ្លេចគិតនោះគឺ ខណៈដែលសារព័ត៌មានឯករាជ្យនិងវិជ្ជាជីវៈកំពុងទទួលបានការគាំទ្រពីមហាជនកាន់តែខ្លាំង ការបិទបាំងព័ត៌មានមិនខុសអ្វីពី«ដំរីស្លាប់យកចង្អេរទៅបាំង»នោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ការផ្តល់ព័ត៌មានច្បាស់លាស់និងលឿនរហ័សគឺជាអាវុធដ៏មានប្រសិទ្ធភាពដើម្បីឈានទៅរកភាពជោគជ័យ។
សូមកុំភ្លេចថា ពលរដ្ឋខ្មែរកាន់តែច្រើនឡើងផ្តើមចេះបែងចែកអ្វីជាព័ត៌មានដែលមានប្រយោជន៍និងអ្វីជាការឃោសនាប្រជាភិថុតិ។ ក្នុងបរិបទបែបនេះ ទាំងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលនិងអ្នកនយោបាយត្រូវតែធ្វើកំណែទម្រង់និងកែប្រែឥរិយាបថចំពោះសារព័ត៌មានជាចាំបាច់។ ស្ថាប័នសារព័ត៌មានខ្លួនឯងក៏ត្រូវធ្វើកំណែទម្រង់ទៅរកវិជ្ជាជីវៈជាចាំបាច់ដែរពីព្រោះនេះជាកត្តាស្លាប់រស់នៃអាជីពរបស់ខ្លួន។ ព័ត៌មានបែបពិធីការឬបែបឃោសនាប្រជាភិថុតិ និងការគាំទ្រនយោបាយផ្កាប់មុខនឹងគ្មានតម្លៃក្នុងក្រសែភ្នែកមហាជនទៀតឡើយ។
សភា ហើយឆ្លើយតបវិញដោយរួសរាន់ប្រកបដោយភាពឆ្លាតវៃនិងទន់ភ្លន់គឺជាឥរិយាបថដែលមន្ត្រីនយោបាយនិងអាជ្ញាធរគ្រប់រូបគួរតែប្រកាន់យក។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើពួកគេបន្តព្រងើយកន្តើយចំពោះព័ត៌មានដែលមានសារប្រយោជន៍ចំពោះមហាជន ហើយនៅតែងប់ងល់នឹងព័ត៌មានបែបបញ្ចើចបញ្ចើតទៅទៀតនោះ ពួកគេច្បាស់ជានឹងមិនស្ថិតនៅក្នុងក្រសែភ្នែករបស់មហាជនខ្មែរទៀតឡើយ។ រីឯការព្យាយាមបន្សាបឥទ្ធិពលសារព័ត៌មានទោះជាក្នុងរូបភាពណាក៏ដោយក៏លែងមានប្រសិទ្ធភាពទៀតដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញ ឥទ្ធិពលរបស់បណ្តាញផ្សាយព័ត៌មាននឹងសាបដោយខ្លួនឯងប្រសិនបើពួកគេមិនបំពេញវិជ្ជាជីវៈរបស់ខ្លួនឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។
សរុបមកវិញ អំណឹះតទៅ គឺជាពេលវេលាដែលអ្នកនយោបាយនិងមន្ត្រីអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ត្រូវផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថចំពោះសារព័ត៌មានពោលគឺផ្លាល់ប្តូរពីការប្រើប្រាស់សារព័ត៌មានត្រឹមជាឧបករណ៍ឃោសនាលើកដម្កើងខ្លួនឯងមកជាការប្រើសារព័ត៌មានជាទីលានបង្ហាញសមត្ថភាពនិងតម្លាភាពឲ្យប្រជាជនបានឃើញ។ និយាយតាមបែបផ្សេងកម្ពុជាកំពុងឈានចូលក្នុងយុគសម័យនៃការប្រណាំងប្រជែងក្នុងទីភ្លឺដែលទាមទារឲ្យតួអង្គនីមួយៗផ្លាស់ប្តូររបៀបសម្តែងជាចាំបាច់។
ចំណែកឯវិស័យសារព័ត៌មានខ្លួនឯងក៏ត្រូវប្តូរពីឧបករណ៍បម្រើនយោបាយផ្កាប់មុខនិងពីការប្រើ«អំណាចទី៤»ដើម្បីស្វែងរកលាភសក្ការៈផ្ទាល់ខ្លួនមកជាការគោរពក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈនិងគុណភាពព័ត៌មានវិញជាចាំបាច់ដែរ។ នេះជាចរន្តសត្យានុម័តដែលគ្មានអ្នកណាអាចដើរបញ្ច្រាសបានឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ