វប្បធម៌សន្ទនារវាងគណបក្សកាន់អំណាចនិងគណបក្សប្រឆាំង ទំនងជាដាច់ខ្យល់ហើយនៅពេលនេះ។ ដាច់ខ្យល់ ព្រោះជាជាងប្រើវប្បធម៌សន្ទនាដោះស្រាយបញ្ហា ថ្មីៗនេះ គេឃើញតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំងសរសេរលិខិតថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ ដើម្បីសុំព្រះរាជអន្តរាគមន៍ឲ្យមានការដោះលែង លោក អ៊ុំ សំអាន។ ចំណែកថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទៀតសោត ក៏ត្រូវរងបណ្ដឹងតាមផ្លូវតុលាការជុំទិស ដោយគ្មានការអើពើពីសំណាក់ដៃគូសន្ទនារបស់ខ្លួន គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាសោះតែម្ដង។
វិបត្តិនយោបាយនៅកម្ពុជា មានភាពស្មុគស្មាញនិងធ្ងន់ធ្ងរណាស់ នៅអាណត្តិទី៥នេះ។ កម្ដៅនយោបាយបានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ និងបន្តរហូតដល់ពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០១៤។ សីតុណ្ហភាពនយោបាយចុះត្រជាក់បានជិតមួយឆ្នាំ។ គឺរហូតទាល់តែដល់ពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០១៥ ទើបចាប់ឡើងកម្ដៅបន្តទៀត រហូតមកទល់ឆ្នាំ២០១៦នេះ។
រំលឹកឡើងវិញ វិបត្តិនយោបាយបានកើនកម្ដៅដល់កម្រិតកំពូល នៅពេលបក្សកាន់អំណាចប្រើកម្លាំង បង្ខំឲ្យបក្សប្រឆាំងបញ្ចប់ការតវ៉ាតាមដងផ្លូវ។ ប៉ុន្តែការតវ៉ាតាមដងផ្លូវរបស់បក្សសង្គ្រោះជាតិមិនបានបញ្ចប់ទាំងស្រុងទេ គឺរហូតមានការប៉ះទង្គិចគ្នាជាថ្មីទៀត នៅថ្ងៃទី១៥កក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ ក្នុងយុទ្ធនាការរំដោះទីលានប្រជាធិបតេយ្យ។ យុទ្ធនាការកាលណោះ បានផ្ដល់ឱកាសឲ្យរដ្ឋាភិបាលនៃបក្សប្រជាជន ចាប់ខ្លួនតំណាងរាស្ត្រនិងសកម្មជនបក្សប្រឆាំងដាក់ពន្ធនាគារ។
ដោយសារព្រឹត្តិការណ៍នេះ បក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរបានជួបចរចាគ្នា ហើយសម្រេចព្រមព្រៀងគ្នាបង្កើតវប្បធម៌សន្ទនា ដើម្បីបញ្ចប់ភាពជាប់គាំងខាងនយោបាយ នៅថ្ងៃទី២២កក្កដាឆ្នាំ២០១៤។ តាមរយៈវប្បធម៌សន្ទនានោះ កម្ដៅនយោបាយធ្លាក់ចុះវិញបន្តិច ហើយតំណាងរាស្ត្រនិងសកម្មជនបក្សប្រឆាំង ត្រូវបានដោះលែង។
ប៉ុន្តែ ចុងក្រោយនេះ បញ្ហាបានកើតឡើងបន្តកន្ទុយគ្នារប៉ុយ ធ្វើឲ្យវិបត្តិនយោបាយពុះកញ្ជ្រោលជាថ្មី។ បញ្ហាទាំងនោះរាប់ចាប់តាំងពីការចាប់ខ្លួនសមាជិកព្រឹទ្ធសភាលោក ហុង សុខហួរ ការវាយប្រហារលើអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បណ្ដឹងតាមផ្លូវតុលាការលើលោក សម រង្ស៊ី រឿងអាស្រូវស្នេហារបស់លោក កឹម សុខា និងការចាប់ខ្លួនលោក អ៊ុំ សំអាន ជាដើម។
គ្មានការជួបចរចាណាមួយដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាទាំងអស់នេះទេ។ វប្បធម៌សន្ទនា រវាងគណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរ ដែលធ្លាប់តែដោះស្រាយបញ្ហាបាន ត្រូវគេទុកនៅកៀនជញ្ជាំង។
ថ្មីៗនេះ គេឃើញតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំងសរសេរលិខិតថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ ដើម្បីសុំព្រះរាជអន្តរាគមន៍ឲ្យមានការដោះលែង លោក អ៊ុំ សំអាន។ តំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំង ថែមទាំងបានទូលថ្វាយទៅព្រះមហាក្សត្រទៀតថា តំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សកាន់អំណាច រំលោភលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញ តាមរយៈការបោះឆ្នោតសម្រេចឲ្យតុលាការបន្តនីតិវិធីលើលោក អ៊ុំ សំអាន។ ប្រហែលជាដោយសារវប្បធម៌សន្ទនា ដាច់ខ្យល់ ឬមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាអ្វីបាន ទើបគណបក្សប្រឆាំងងាកមកស្វែងរកអន្តរាគមន៍ពីព្រះមហាក្សត្រវិញ។
តើមានអ្វីនៅពីក្រោយមរណភាពនៃវប្បធម៌សន្ទនា? ចម្លើយសម្រាប់សំណួរនេះ មានតែមួយគត់ គឺភាពមិនស្មោះត្រង់រវាងដៃគូសន្ទនា។ កន្លងមក គណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា ប្រកាន់យកវប្បធម៌សន្ទនាតែនៅលើបបូរមាត់ប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងការអនុវត្ត ទាំងសងខាង តិចឬច្រើន គឺសុទ្ធតែបានប្រើប្រាស់យុទ្ធសាស្ត្រចាប់ដៃជាន់ជើង។
ដំបូងនិយាយពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ ប្រធានបក្សកាន់អំណាច លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានបង្ហើបពីការសង្ស័យរបស់ខ្លួនចំពោះភាពស្មោះត្រង់របស់ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ការសង្ស័យនេះ កើតឡើងតាមរយៈប្រតិកម្មរបស់លោក ហ៊ុន សែន ចំពោះការពិសារអាហារពេលល្ងាចជាលក្ខណៈគ្រួសារជាមួយលោក សម រង្ស៊ី ក៏ដូចជាការអុកឡុករបស់តំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំង នៅក្នុងរឿងព្រំដែន។
និយាយពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ សង្គ្រោះជាតិ រងគ្រោះដោយនយោបាយចាប់ដៃជាន់ជើង ឬនយោបាយលាក់កាំបិតស្នៀតពីក្រោយខ្នងរបស់បក្សកាន់អំណាចម្ដងហើយម្ដងទៀត នៅពេលមានការចាប់ខ្លួនសមាជិកព្រឹទ្ធសភាពីគណបក្សសមរង្ស៊ី ការវាយប្រហារនិងការចាប់ខ្លួនអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងបណ្ដឹងតាមផ្លូវតុលាការទៅលើប្រមុខបក្សប្រឆាំងទាំងពីររូប។
ថ្វីត្បិតតែបក្សកាន់អំណាចអះអាងថា ចំណាត់ការទាំងនេះធ្វើឡើងតាមនីតិវិធីតុលាការក៏ដោយ ប៉ុន្តែបើផ្អែកតាមបទពិសោធកន្លងមក បញ្ហាដូច្នេះ អាចនឹងបញ្ចប់ដោយវប្បធម៌សន្ទនា ព្រមទាំងកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយ។ ឥឡូវនេះ បើទោះបីជាបក្សទាំងពីរនៅតែអះអាងពីភាពរស់រានមានជីវិតរបស់វប្បធម៌សន្ទនាក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែគេមិនបានឃើញឡើយ ការជួបប្រជុំជជែកគ្នាដូចពីមុន។ អវត្តមាននៃជំនួបនេះ សរបង្ហាញឲ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់ពីមរណភាពនៃវប្បធម៌សន្ទនា ដែលកើតចេញពីការមិនទុកចិត្តគ្នារវាងអ្នកនយោបាយ។
ការប្រស់ឲ្យវប្បធម៌សន្ទនាត្រឡប់មកមានដង្ហើមឡើងវិញ មិនមែនថាមិនអាចធ្វើបាននោះទេ ប៉ុន្តែវាត្រូវការការស្ម័គ្រចិត្តពីភាគីសន្ទនាខ្លួនឯង។ ភាគីសន្ទនាដែលជាអ្នកនយោបាយ ត្រូវតែពង្រឹងទំនុកចិត្តរវាងគ្នា តាមរយៈការជជែកគ្នាដោយស្មោះត្រង់ និងទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក។ ព្រោះបើគ្មានភាពស្មោះត្រង់ និងការទុកចិត្តទេ វិបត្តិនយោបាយនៅតែកើតឡើងជាដរាប គ្មានឡើយដំណោះស្រាយនយោបាយដាច់ស្រេចនិងយូរអង្វែង។ ជាការពិតហើយថា ការងារនេះជារឿងពិបាក ប៉ុន្តែមិនមែនមិនអាចទៅរួចសោះនោះទេ។ វាគ្រាន់តែត្រូវការពេលវេលា និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងច្រើនតែប៉ុណ្ណោះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ