នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីងាកទៅរកចិន ដើម្បីសងសឹកអាមេរិក រឺក៏ជាតម្រូវការជាក់ស្តែង?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:២៦
លោក ណាជីប រ៉ាហ្សាក់ នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី កំពុងមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសចិន ដើម្បីចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងការពារជាតិជាមួយចិន។ ទស្សនកិច្ចរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី នៅចិននាពេលនេះ គឺធ្វើឲ្យគេនឹកឃើញទៅដល់ទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន កាលពី២សប្តាហ៍មុននៅចិនដែរ ដោយហ្វីលីពីន បានសម្រេចចិត្តផ្តាច់ខ្លួនចេញពីអាមេរិក ហើយងាកទៅសុំជំនួយពីចិន។ ម៉ាឡេស៊ី ដែលពីមុនមកជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិក តើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី មានបំណងយ៉ាងណា នៅពីក្រោយទស្សនកិច្ចនៅចិន ក្នុងពេលនេះ?
ចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការយោធា៖
ទៅដល់ទីក្រុងបេកាំង កាលពីល្ងាចថ្ងៃចន្ទ ទី ៣១តុលា លោក ណាជីព រ៉ាហ្សាក់ នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី ត្រូវបានទទួលដោយលោកលី កឺឈាំង នាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន ក្នុងពិធីលៀងសាយភោគ ដ៏អធិកអធម្ម។ កម្មវត្ថុផ្លូវការនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី នៅចិនក្នុងពេលនេះ គឺកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម និងកិច្ចសន្យាទិញសម្ភារៈយោធា សរុបទាំងអស់១០ច្បាប់ ដែលម៉ាឡេស៊ី ចង់ចុះហត្ថលេខាជាមួយចិន។
តាមការឲ្យដឹងពីអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ី គឺម៉ាឡេស៊ី មានបំណងទិញនាវាចម្បាំងមួយគ្រឿងរបស់ចិន ដែលមានសមត្ថភាពផ្ទុកគ្រាប់មីស៊ីល។ ក្រៅពីនេះ នៅមានកិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការយោធា ផ្នែកទ័ពជើងទឹក ដែលម៉ាឡេស៊ី និងចិន បានចុះរួមគ្នា កាលពីថ្ងៃអង្គារទី១ វិច្ឆិកា។ ម៉ាឡេស៊ី ប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិក រាប់សិបឆ្នាំមកហើយ បែរជាទៅចុះកិច្ចសន្យាទិញសម្ភារៈ និងសហប្រតិបត្តិការយោធា ជាមួយចិនទៅវិញ។ វាជារឿងដែលគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើល និងងឿងឆ្ងល់ណាស់។ គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលថែមទៀតនោះ គឺថាម៉ាឡេស៊ី និងចិន កំពុងតែមានជម្លោះនឹងគ្នា ក្នុងការដណ្តើមដែនអធិបតេយ្យក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
រំលឹកទៅដល់ពីរសប្តាហ៍មុន លោករ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌុយទែរតឺ ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន ក៏បានធ្វើដំណើរទៅចិនដែរ ដើម្បីសុំការសហការ និងជំនួយវិនិយោគរបស់ចិន ដើម្បីទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចហ្វីលីពីន។ រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន សុខចិត្តបំភ្លេចរឿងជម្លោះវិវាទក្នុងដែនសមុទ្រ ហើយសន្យាបែងចែកភោគផលជាមួយចិន តាមតែចិនចង់បាន។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ លោកប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន បានប្រកាសដោយត្រង់ៗថា ពីថ្ងៃនេះទៅ ហ្វីលីពីន លែងជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកទៀតហើយ។
ម៉ាឡេស៊ីចោលអាមេរិក ស្រវ៉ាចិន?
តើម៉ាឡេស៊ី កំពុងតែធ្វើត្រាប់តាមហ្វីលីពីនដែររឺយ៉ាងណា? តាំងពីដើមមក គឺមានតែអាមេរិកមួយគត់ ដែលជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈយោធាឲ្យម៉ាឡេស៊ី ជាពិសេសក្នុងវិស័យកងទ័ពអាកាស។ ក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ អ្នកណាដែលមិនដឹង ថាហ្វីលីពីន និងម៉ាឡេស៊ី គឺជាកូនចៅរបស់អាមេរិក? តែពេលនេះ អ្វីៗហាក់កំពុងផ្លាស់ប្តូរទាំងស្រុង។ ចិនហាក់កំពុងតែជំនួសសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលចេះតែខ្សោយទៅៗ ក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។
ឆ្នាំ២០១៤លោកអូបាម៉ា បានអញ្ជើញមកដល់ម៉ាឡេស៊ី ដើម្បីជំរុញឲ្យមានការចុះហត្ថលេខាពាណិជ្ជកម្មដៃគូអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក។ បន្ទាប់មក លោកណាជីប រ៉ាហ្សាក់ ក៏បានអញ្ជើញទៅដល់កោះហាវ៉ៃ ដើម្បីលេងកីឡាវាយកូនហ្គោល ជាមួយលោកអូបាម៉ា។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ស្ថិតក្នុងបរិបទជម្លោះក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី បានថែមទាំងលួចអនុញ្ញាតិ ឲ្យកងទ័ពអាមេរិក ប្រើមូលដ្ឋានទ័ពនៅលើដីម៉ាឡេស៊ី ដោយស្ងាត់ៗទៀតផង។
ប៉ុន្តែ ស្រាប់តែនៅចុងខែសីហាឆ្នាំ២០១៥ ម៉ាឡេស៊ី និងចិន បានធ្វើសមយុទ្ធយោធារួមគ្នា ដែលបានបង្កឲ្យមានចំងល់យ៉ាងខ្លាំង។ មកដល់ពេលនេះ ស្រាប់តែម៉ាឡេស៊ីទិញនាវាផ្ទុកមីស៊ីលរបស់ចិន ហើយបានចុះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយោធាជាមួយចិនទៀត។ តើចន្លោះពេលនេះ មានរឿងអ្វីកើតឡើងខ្លះ បានជាធ្វើឲ្យលោក ណាជីប រ៉ាហ្សាក់ ប្តូរចិត្តលឿនយ៉ាងនេះ?
សងសឹកអាមេរិក?
យើងប្រហែលជានៅមិនទាន់ភ្លេចទេថា ឆ្នាំ២០១៥ កន្លងទៅនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី បានជួបនឹងរឿងអាស្រូវពុករលួយ បង្វិលលុយរដ្ឋដ៏ធំមហិមា។ មូលនិធិម៉ាឡេស៊ី ដើម្បីការអភិវឌ្ឍន៍ ដែលហៅកាត់ថា 1MDB ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយបក្សពួកស្នឹតស្នាលនឹងលោក ណាជីប រ៉ាហ្សាក់ ហើយដែលលោកណាជីប រ៉ាហ្សាក់ខ្លួនឯងខិតខំអំពាវនាវគាំទ្រនោះ បានធ្វើឲ្យបាត់ប្រាក់វិនិយោគរបស់រដ្ឋ ដល់ទៅ១ពាន់លានដុល្លារ។
ស្របពេលដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី កំពុងប្រឈមមុខនឹងរឿងអាស្រូវដ៏ធំ ដែលបានធ្វើឲ្យមូលនិធិ1MDB និងទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុម៉ាឡេស៊ី ស្ទើតែដួលបះជើងនោះ ស្រាប់តែកាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥ មានក្រុមហ៊ុនចិនមួយឈ្មោះសហប្រតិបត្តិការថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ បានមកសេងយកភាគហ៊ុនរបស់មូលនិធិ 1MDB ស្ទើតែទាំងអស់ ក្នុងតំលៃជាង២៣០០លានដុល្លារ។ ក្នុងក្រសែរភ្នែកលោក នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី ចិនបានក្លាយជាអ្នកមានគុណរបស់លោកបាត់ទៅហើយ ស្របពេលដែលប្រទេសមហាមិត្តផ្សេងទៀត បែរខ្នងដាក់លោក។
មិនត្រឹមតែមិនបានជួយលោកណាជីប រ៉ាហ្សាក់ និងបក្សពួកក្នុងការលាក់លុយទុច្ចរិត នៅខែកក្កដា ក្រសួងយុត្តិធម៌អាមេរិក បានទាំងសម្រេចកាត់ផ្តាច់ចរាចរណ៍ហិរញ្ញវត្ថុ ក្នុងតំលៃប្រមាណជា១ពាន់លានដុល្លារ របស់ក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនដែលត្រូវគេស្គាល់ថាជារបស់បក្សពួកលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី។ តាមការស្រាវជ្រាវរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌អាមេរិក ផែនការទិញលក់អចលនទ្រព្យ ជាច្រើននៅអាមេរិក គឺត្រូវបានប្រើដោយប្រាក់ ដែលបានមកពីការបន្លំ ក្នុងខ្ទង់មូនិធិរដ្ឋរបស់ម៉ាឡេស៊ី របស់ធនាគារ 1MDB នេះឯង។ ម្តងនេះទៀត លោកណាជីប រ៉ាហ្សាក់ កាន់តែអស់ជំនឿចិត្តលើសហរដ្ឋអាមេរិក។ ដូច្នេះ វាអាចមិនខុសទេ ដែលអ្នកវិភាគមួយចំនួនហ៊ាននិយាយថា ការដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី ងាកទៅសហការជាមួយចិន ដោះដៃចោលអាមេរិកនាពេលនេះ គឺដោយសារគាត់ចង់សងសឹកអាមេរិក។
តម្រូវការជាក់ស្តែង គឺម៉ាឡេស៊ី ត្រូវការទុនវិនិយោគពីចិន៖
វាអាចមានចំណែកកំហឹងផ្ទាល់ខ្លួន ដែលជំរុញឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី សម្រេចចិត្តងាកទៅរកចិន។ តែវាក៏អាចមានហេតុផល ដែលជាតម្រូវការជាក់ស្តែង។តម្រូវការជាក់ស្តែងនោះ គឺ មិនខុសពី ហ្វីលីពីនទេ ម៉ាឡេស៊ី ត្រូវការលុយពីចិន។ គេត្រូវការលុយដើម្បីវិនិយោគ។ ខណៈដែលចិន រិះរកគ្រប់វិធី ដើម្បីហុចដៃ ឲ្យលុយទៅម៉ាឡេស៊ី និងហ្វីលីពីន អាមេរិកឯណោះ កាន់តែខ្សោយទៅៗ ហាក់មិនចង់ធ្វើអ្វីទាល់តែសោះ នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ នេះគឺជាទិដ្ឋភាពជាក់ស្តែង ដែលគេអាចសង្កេតបាន នៅក្នុងអាណត្តិរបស់លោកអូបាម៉ា។ លោកអូបាម៉ា បានផ្តល់អាទិភាពដល់កិច្ចការផ្ទៃក្នុង វិបត្តិសង្គម វិបត្តិអត់ការងារធ្វើរបស់ប្រជាជនអាមេរិក ជាជាងកិច្ចការនយោបាយការបរទេស។
នរណាមិនត្រូវការប្រាក់? នរណាមិនត្រូវការទុនវិនិយោគ? យោងតាមការផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានស៊ីងហួ ម៉ាឡេស៊ី កំពុងត្រូវការជំនួយវិនិយោគពីចិន ក្នុងការសាងសង់ខ្សែររថភ្លើងល្បឿនលឿន ពីទីក្រុងកូឡាឡុំពួរ ទៅសឹង្ហបុរី ព្រមទាំងកសាងកំពង់ផែជាច្រើនទៀត។ មានតែចិនទេ ដែលមានប្រាក់ធ្វើហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធទាំងនេះ។
លោកសាស្ត្រចារ្យ Zhang Baohui នៃសកលវិទ្យាល័យហុងកុង យល់ថា ប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ាន ត្រូវការចិន ហើយចង់បានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយចិន ព្រោះគេដឹងថា ចំណងសហប្រតិបត្តិការល្អជាមួយចិន និងនាំឲ្យពួកគេចំណេញ។ ចំណែកលោក Michael Auslin អ្នកវិភាគនៅAmerican Enterprise Institutនៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន យល់ថា ចាប់តាំងពីដំបូង ក្នុងពេលដែលអាមេរិក ចង់លូកដៃជួយដោះស្រាយជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង ថ្នាក់ដឹកនាំម៉ាឡេស៊ី បានមានការប្រុងប្រយ័ត្នរួចទៅហើយ ដោយមិនចង់បង្ហាញថាប្រទេសខ្លួនស្ថិតក្រោមបង្គាប់របស់អាមេរិកទេ ដើម្បីអាចងាយរលាស់ខ្លួនវិញ ក្នុងករណីដែលអាមេរិកបកក្រោយ។
លោក Ernest Bower ប្រធានBower Group Asia និយាយថា គ្រប់គ្នាកំពុងងាកទៅរកចិន។ រដ្ឋាភិបាល និងថ្នាក់ដឹកនាំអាមេរិកអាណត្តិក្រោយ គួរយកបញ្ហានេះទៅពិចារណា។ លោកបន្ថែមថា ប្រទេសតូចៗនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដឹងខ្លួនថា ចង់សុខ ត្រូវតែចាប់ដៃធ្វើសហប្រតិបត្តិការជាមួយចិន ព្រោះគេលែងសង្ឃឹមលើអាមេរិកទៀតហើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ