ជួយកសាងអាហ្វហ្កានីស្តង់ដើម្បីប្រយោជន៍ពិភពលោក
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០២:៣៣
នៅអាហ្វហ្កានីស្តង់ ៩ឆ្នាំកន្លងមកហើយ ដែលកងទ័ពអន្តរជាតិខិតខំខ្ទប់កុំឲ្យពួកតាលីបង់វិលមកកាន់អំណាច វិញ ជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមកហើយដែលសហគមន៍អន្តរជាតិផ្តល់លុយ និងជំនួយគ្រប់បែបយ៉ាងទៅឲ្យរដ្ឋអំណាចនៃប្រទេសនេះ ដើម្បីបង្កើតរដ្ឋបាល និងរដ្ឋាភិបាលមួយឡើង។ បេសកកម្មនេះ ដែលបំពេញជាពិសេសដោយបស្ចិមលោក ត្រូវបានទទួលការរិះគន់ថា ជាអាណានិគមនិយមបែបថ្មី។ តែការពិតមិនមែនអ៊ីចឹងទេ។ ជួយបង្កើតឲ្យមានរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្តង់មួយមាំមួន និងប្រជាធិបតេយ្យ គឺជាប្រយោជន៍សម្រាប់ពិភពលោកទាំងមូល។
គោលដៅចំបងនៃសន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីអាហ្វហ្កានីស្តង់នៅទីក្រុងកាប៊ូលដែលទើបតែត្រូវបានបិទបញ្ចប់ នៅថ្ងៃនេះ គឺកសាងប្រជាជាតិឯករាជ្យនិងអធិបតេយ្យមួយឡើងវិញ nation building។ តាមពិត ពាក្យថា nation building នេះ ត្រូវបានពួកបស្ចិមប្រទេសលើកឡើងតាំងពីចុងឆ្នាំ២០០១ម្ល៉េះ។ កាលណោះ អាមេរិក និងអឺរ៉ុប ក្រោយពេលដែលបានរំលំរបបតាលីបង់រួចហើយ បានផ្តេជ្ញាចិត្តថា ចាំបាច់ត្រូវតែផ្តល់ជំនួយ ជួយបង្កើតឡើងនូវរដ្ឋបាលមួយមាំមួន និងរដ្ឋាភិបាលមួយប្រជាធិបតេយ្យ នៅក្នុងប្រទេសមួយនេះ។
៩ឆ្នាំក្រោយមក គោលការណ៍នៃការកសាងប្រជាជាតិ និងរដ្ឋអាហ្វហ្កានីស្តង់មួយឡើង នៅតែជាបច្ចុប្បន្នភាពក្តៅគគុកដដែល។ នេះស្តែងឲ្យឃើញថា ពិបាកណាស់ ពិបាកមែនទែន ស្តែងឲ្យឃើញថា មិនមែនងាយទេ ការបង្កើតឲ្យមានមនសិការជាតិឡើងវិញ នៅក្នុងប្រទេសមួយដូចអាហ្វហ្កានីស្តង់ ប្រទេសមួយដែលក្រខ្លាំង ដែលខ្ទេចខ្ទីគ្មានសល់ ដោយហេតុតែសង្គ្រាម៣០ឆ្នាំ និងដែលបែកបាក់គ្នាជាបក្សពួក ជាកុលសម្ព័ន្ធ និងជាស្តេចក្រាញ។
តើសំខាន់ដែរឬទេ នយោបាយ nation building នេះរបស់បស្ចិមលោក នៅអាហ្វហ្កានីស្តង់? ចម្លើយ គឺពិតជាសំខាន់។ ចូរកុំភ្លេចថា សង្គ្រាមនៅអាហ្វហ្កានីស្តង់ គឺជាសង្គ្រាមរំលំរបបអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយមរបស់ពួកឆ្គួតលីលាតាលីបង់ គឺជាសង្គ្រាមគាស់រំលើងអង្គការភេរវកម្មAl-Qaida របស់Oussama Ben Laden ដែលបានពួនលាក់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសនេះ។ ម្ល៉ោះហើយ ការកសាងស្ថាបនាអាហ្វហ្កានីស្តង់ឡើងវិញ គឺជាបេសកកម្មមួយចាំបាច់ ដើម្បីខ្ទប់កុំឲ្យពួកតាលីបង់វិលមកកាន់អំណាចវិញ និងដើម្បីរារាំងកុំឲ្យAl-Qaida មានលទ្ធភាពបង្កមហាភេរវកម្មមួយថ្មី ដូចមហាភេរវកម្មថ្ងៃទី១១កញ្ញឆ្នាំ២០០១។
តើនយោបាយ nation building នៅអាហ្វហ្កានីស្តង់នេះ អាចទទួលជ័យជំនះបានដែរឬទេ? ចម្លើយ មិនប្រាកដជាទទួលជ័យជំនះទេ។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ គេត្រូវតែហ៊ាននិយាយការពិតប្រាប់ពិភពលោក ប្រាប់ថា ត្រូវការពេលវេលាយូរ ត្រូវការលុយច្រើនទៀត ទោះបីជាសហគមន៍អន្តរជាតិបានផ្តល់ទៅឲ្យអាហ្វហ្កានីស្តង់ប្រាក់ប្រមាណជាង៤ម៉ឺនលានដុល្លារហើយក៏ដោយ។
ទន្ទឹមជាមួយគ្នានេះ គេក៏ត្រូវហ៊ានទាមទារឲ្យរដ្ឋអំណាចអាហ្វហ្កានីស្តង់បច្ចុប្បន្នចេះជួយខ្លួនឯងសិនដែរ តាមរយៈការកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយ ការកំចាត់អាភៀន គ្រឿងញៀន និងការពង្រឹងអភិបាលកិច្ចល្អ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ