តើហេតុអ្វីបានជាសហរដ្ឋអាមេរិក និងកាណាដា មានជម្លោះជាមួយជុំវិញឈើសំណង់?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:២២
តាមរយៈក្រសួងពាណិជ្ជកម្មអាមេរិក កាលពីសប្តាហ៍មុននេះ សហរដ្ឋបានប្រកាសថានឹងយកពន្ធចំនួន ២០% ជាមធ្យមលើការនាំចូលប្រភេទសំណង់មកពីប្រទេសកាណាដា។ ប្រទេសទាំងពីរអាចនឹងធ្លាក់ចូលទៅក្នុងជម្លោះពាណិជ្ជកម្មជាថ្មីម្តងទៀតរហូតអាចឈានដល់ការប្តឹងជំទាស់នៅតុលាការ។ មែនទែនទៅ ប្រទេសទាំងពីរមានជម្លោះពាណិជ្ជកម្មផ្លូវការជុំវិញសំណុំរឿងឈើសំណង់នេះអស់រយៈពេល៣៥ឆ្នាំមកហើយ។ តើមូលហេតុអ្វីបានជាសហរដ្ឋអាមេរិកសំរេចតំឡើងពន្ធបែបនេះ?
ប្រទេសកាណាដា និងសហរដ្ឋអាមេរិកមានជម្លោះក្រៅផ្លូវការជុំវិញឈើសំណង់អស់រយៈពេល ២០០ ឆ្នាំមកហើយ។ ប៉ុន្តែ រយៈពេល ៣៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ជម្លោះនេះមានលក្ខណៈផ្លូវការរហូតដល់មានការប្តឹងនៅតុលាការ។ ជម្លោះនេះតែងជាស្រមោលអន្ទោលតាមប្រាណធ្វើឲ្យប្រទេសទាំងពីរមើលមុខគ្នាមិនចំឡើយ។
កាលពីសប្តាហ៍មុន ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មអាមេរិកបានប្រកាសថានឹងយកពន្ធក្នុងកំរិតជាមធ្យម២០% លើប្រភេទឈើសំណង់ ដែលនាំចូលមកពីប្រទេសកាណាដា។ ប្រសិនបើប្រទេសកាណាដាសំរេចដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅតុលាការពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ និងក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្តាលដោះស្រាយជម្លោះក្នុងក្របខ័ណ្ឌកិច្ចព្រមព្រៀងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរីអាមេរិកខាងជើង (ALENA) ពិតមែននោះ វានឹងក្លាយទៅជាជម្លោះផ្លូវការលើកទី ៥ រវាងប្រទេសទាំងពីរជុំវិញបញ្ហាឈើសំណង់។
ជាបឋម យើងត្រូវយល់ថា ឈើសំណង់នេះ គឺជាប្រភេទឈើសំរាប់យកទៅប្រើប្រាស់ក្នុងសាងសង់ផ្ទះ ឬជួសជុលផ្ទះ។ ជាទូទៅ គេប្រើប្រាស់ឈើសំណង់នេះធ្វើជាទម្រ សរសរ ឬគ្រោងឆ្អឹងតំបូងជាដើម។តាមពិតទៅ ជាទ្រឹស្តី ឈើសំណង់ជាផែ្នកមួយនៃទំនិញដែលអាចធ្វើចរាចរណ៍បានដោយសេរីពុំចាំបាច់ត្រូវយកពន្ធឡើយ ក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃកិច្ចព្រមព្រៀងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរីអាមេរិកខាងជើង (ALENA)។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះត្រូវបានចុះហត្ថលេខាកាលពីឆ្នាំ ១៩៩៤ រវាងប្រទេសម៉ិចសិក កាណាដា និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
ប៉ុន្តែ ជារឿយៗ សហរដ្ឋអាមេរិកតែងតាមរករឿងបង្កបញ្ហា ដោយសារតែឈើសំណង់នាំចូលមកពីប្រទេសកាណាដាមានតម្លៃទាបជាងរបស់ខ្លួន ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យសហគ្រាសផលិតឈើសំណង់អាមេរិកជួបវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ។ ដើមចម គឺដោយសារតែមានក្រុម lobby មួយការពារផលប្រយោជន៍ឲ្យសហគ្រាសឈើសំណង់អាមេរិកបានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅគណៈកម្មាធិការពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីប្រឆាំងជំទាស់នឹងសហគ្រាសរឈើសំណង់កាណាដា។ ក្រុម lobby មានឈ្មោះថា សម្ព័ន្ធសហគ្រាសកាប់ឈើអាមេរិក (U.S. Lumber Coalition)។ ហើយក្រុមនេះក៏តែងដាក់សម្ពាភផងដែរដល់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកឲ្យដាក់ពន្ធលើឈើសំណង់កាណាដា។
ទាំងក្រុម lobby និងរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកតែងបានចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលកាណាដាថាបានជួយឧបត្ថម្ភថវិការដល់ឧស្សាហកម្មព្រៃឈើ ជាពិសេសឈើសំណង់ ដែលជាហេតុធ្វើសហគ្រាសកាណាដាក្នុងស្រុកអាចលក់ឈើសំណង់ក្នុងតម្លៃថោកសំរាប់នាំចេញ។ ដើម្បីទប់ស្កាត់ស្ថានភាពនេះ សហរដ្ឋអាមេរិកតែងតែបានប្រកាសគំរាមយកពន្ធលើប្រភេទឈើសំណង់នាំចូលមកពីប្រទេសកាណាដាដោយផែ្អកក្រោមលេសថា កាណាដាធ្វើការប្រកួតប្រជែងពាណិជ្ជកម្មមិនស្មោះត្រង់ជាមួយខ្លួន។
កន្លងមក កាណាដាធ្លាប់បានពន្យល់បកស្រាយថា ខ្លួនមានសិទ្ធិជួយឧបត្ថម្ភទំនុកបំរុងដល់សហគ្រាសអារឈើសំណង់ក្នុងស្រុករបស់ខ្លួន។ ជាទូទៅ រដ្ឋាភិបាលកាណាដាតែងផ្តល់ប្រាក់កំចី ឬឥណទានពន្ធដល់សហគ្រាសផលិតឈើសំណង់ ដើម្បីអាចបង្កើតការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋកាណាដា។ ម៉្យាងទៀត ភាគីកាណាដាក៏បានលើកអំណះអំណាងថា តម្លៃឈើសំណង់កាណាដាថោកជាងអាមេរិក គឺដោយសារបរិបថនៃប្រទេសទាំងពីរខុសគ្នាទាំងស្រុង។ នៅប្រទេសកាណាដា ៩០% នៃឈើសំណង់ត្រូវបានកាប់ចេញមកពីព្រៃរបស់រដ្ឋ ដែលជាហេតុធ្វើតម្លៃកាប់ឈើមានកំរិតទាប។ ផ្ទុយទៅវិញ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ឈើសំណង់ត្រូវបានគេកាប់ចេញពីដីព្រៃឯកជន ដែលជាទូទៅ ម្ចាស់ព្រៃឯកជនទាំងនោះតែងទាមទារតម្លៃខ្ពស់។
កាយវិការអាមេរិកក្នុងការគំរាមយកពន្ធលើឈើសំណង់កាណាដាគឺ ដើម្បីចង់បានការចរចាពិសេស។ កន្លងមក ចាប់តាំងពី ឆ្នាំ១៩៨២មកម្ល៉េះ កាណាដា និងសហរដ្ឋអាមេរិកបានចុះកិច្ចព្រមព្រមពិសេសមួយស្តីពីឈើសំណង់។ ហើយកិច្ចព្រមព្រៀងនោះតែងមានរយៈពេលកំណត់។
រាល់ពេលផុតកំណត់ម្តងៗ ភាគីអាមេរិកតែងបង្កជម្លោះ។ ជម្លោះចុងក្រោយដែលជាជម្លោះទី ៤ រវាងប្រទេសទាំងពីរជុំវិញឈើសំណង់នេះ គឺចន្លោះពីឆ្នាំ២០០២ដល់ឆ្នាំ២០០៦។ លទ្ធផលនៃការចរចានោះ គឺភាគីកាណាដាសុខចិត្តយល់ព្រមដកឈើសំណង់ចេញពីមុខទំនិញនៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអាមេរិកខាងជើង។ ជាថ្នូរមកវិញ កាណាដាទទួលបានការនាំចេញឈើសំណង់ទៅអាមេរិកដោយឥតគិតពន្ធ។ ប៉ុន្តែ កិច្ចព្រមព្រៀងពិសេសនេះមានសុពលភាពរយៈពេលតែ ១០ ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។
ដោយសារតែកិច្ចព្រមព្រៀងនេះបានផុតកំណត់រួចហើយ ដូចនេះ ក្រុម lobby ការពារផលប្រយោជន៍ឲ្យសហគ្រាសឧស្សាហកម្មឈើអាមេរិកបានដាក់សម្ពាធទៅរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកតែម្តង។ ក្នុងពេលទន្ទឹងរង់ចាំកិច្ចព្រមព្រៀងពិសេសថ្មី ភាគីកាណដាមានជម្រើសតែពីរប៉ុណ្ណោះ។
ទី១) គឺចរចាគ្នា ដែលជានិច្ចជាកាលសហរដ្ឋអាមេរិកបានចំណេញច្រើន និង
ទី២) គឺប្តឹងជំទាស់ទៅតុលាការពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ។
កន្លងមក ក្នុងកំឡុងពេលចរចា ឬរង់ចាំសេចក្តីសម្រេចពីតុលាការ សហគ្រាសអារឈើកាណាដាតែងជួបលំបាក។ កាលពីឆ្នាំ២០០៦ ពលរដ្ឋកាណាដាជាច្រើនបានបាត់បង់ការងារធ្វើ។ មានរោងចក្រអារឈើមួយចំនួនត្រូវបានបិទទ្វារដោយសារតែការបញ្ជាទិញពីអាមេរិកចុះថយ។ បើទោះបីជាតំណាងភាគីឧស្សាហកម្មឈើកាណាដាមានសង្ឃឹមឈ្នះក្តីដូចសព្វដងក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែ ភាគីទាំងពីរ ពោលគឺ កាណដា និងអាមេរិកនឹងខាតបង់ទាងសងខាង។ ព្រោះការប្តឹងផ្តល់នឹងចំណាយពេលវេលាយូរ ហើយជាពិសេសភាគីទាំងពីរនឹងចំណាយប្រាក់កាសដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់លើមេធាវី។
សំរាប់សេដ្ឋកិច្ចកាណាដា ឈើសំណង់ដើរតួនាទីសំខាន់ណាស់។ ភាគច្រើននៃឈើសំណង់ដែលត្រូវបានផលិតចេញពីរោងចក្រនៅប្រទេសកាណាដា គឺសំរាប់នាំចេញ។ បើយោងតាមទន្នន័យថ្មីបំផុតបង្ហាញដោយក្រសួងស្ថិតិកាណាដាបានឲ្យដឹងថា សំរាប់ខែមករាឆ្នាំ២០១៧ ប្រទេសកាណាដាបានផលិតឈើសំណង់ប្រមាណជាង ៥ លានម៉ែត្រគូប។ ក្នុងនោះ ឈើចំនួនជាង ៣ លានម៉ែត្រគូបត្រូវបាននាំចេញទៅបរទេស។
កាលពីឆ្នាំ២០១៥ ការនាំចេញឈើសំណង់នេះបាននាំចំណូលជាទឹកប្រាក់រហូតដល់ ៨,៥ ពាន់លានដុល្លារ។ សហរដ្ឋអាមេរិកជាទីផ្សារធំជាងគេបំផុត ដែលតំណាងឲ្យ ៧៥% នៃការនាំចេញសរុប។ ហើយការនាំចេញទៅសហរដ្ឋអាមេរិកបានបង្កើតការងារដោយផ្ទាល់ដល់ពលរដ្ឋកាណាដាចំនួន ២៤ ៣០០ នាក់៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ