ឯករាជភាពរបស់ គ.ជ.ប ជាគន្លឹះដោះស្រាយវិបត្តិបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:១៩
គណបក្សនយោបាយដែលមានសំឡេងភាគតិចក្នុងសភា និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការទាក់ទិននឹងការបោះឆ្នោតបានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយ ដើម្បីដាក់សម្ពាធលើគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតឲ្យមានឯករាជភាព។ យន្តការដែលមានតួនាទីជាអាជ្ញាកណ្តាលសម្រាប់ការប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតមួយនេះបានទទួលរងការរិះគន់ថា«លម្អៀង»ទៅរកគណបក្សកាន់អំណាច។ នេះជាប្រភពនៃវិបត្តិសម្រាប់ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា។ ដូច្នេះ ការធ្វើឲ្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតឯករាជ្យ គឺជាច្រកតែមួយគត់ដើម្បីចេញពីវិបត្តិនេះ។
សមាសភាពរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ហៅកាត់ថា គ.ជ.ប ត្រូវបានអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងតំណាងគណបក្សនយោបាយដែលមានសំឡេងភាគតិចក្នុងសភា ចាត់ទុកជាហេតុផលសំខាន់មួយដែលធ្វើឲ្យពួកគេបាត់បង់ជំនឿចិត្តនៅពេលចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតម្តងៗ។
ក្នុងហេតុផលនេះ គណបក្សនយោបាយចំនួន៤ដែលមានសំឡេងភាគតិចនៅក្នុងសភាគឺ គណបក្សសមរង្ស៊ី- ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច- សិទ្ធិមនុស្ស និងគណបក្សនរោត្តម រណឫទ្ធិ ព្រមទាំង អង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលជាអ្នកសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោត ដូចជា ខុមហ្វ្រែល និងនីកហ្វិច ជាដើម បានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីប្រកាសរួមមួយនៅក្នុងសប្តាហ៍នេះដើម្បីសុំកែប្រែសមាសភាព គ.ជ.ប ថ្នាក់មូលដ្ឋាន។
សេចក្តីប្រកាស បញ្ជាក់ថា នៅកម្ពុជា ស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតមិនត្រូវបានធានា អំពីអព្យាក្រឹតភាព និងឯករាជភាពនៅឡើយ។ បញ្ហានេះបានធ្វើឲ្យគណបក្សនយោបាយដែលចូលរួមប្រកួតប្រជែង បាត់បង់ទំនុកចិត្តយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ។ ដូច្នេះដើម្បីឲ្យការបោះឆ្នោតមួយប្រកបទៅដោយបរិយាកាសជឿទុកចិត្តពីសំណាក់គណបក្សនយោបាយដែលចូលរួមប្រកួតប្រជែង ដ៏ដូចជាបង្កើនតម្លាភាព និងកាត់បន្ថយបណ្តឹងនៅក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោត គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ត្រូវតែជាស្ថាប័នមានអព្យាក្រឹត និងឯករាជ្យ។ អ្វីដែលគណបក្សនយោបាយទាំង៤ និងសង្គមស៊ីវិលចង់បាននៅពេលនេះ គឺស្ថាប័ន គ.ជ.ប គ្រប់លំដាប់ថា្នក់ត្រូវមានសមាសភាពចម្រុះ មកគ្រប់គណបក្សនយោបាយ ដែលមានអាសនៈនៅក្នុងរដ្ឋសភា ឬក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ពេលបច្ចុប្បន្ន។
ជាការពិតណាស់ ឯករាជភាពរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំបោះឆ្នោត ត្រូវបានគណបក្សប្រឆាំង និងសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនរិះគន់តាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ។ ចំណោទនៅត្រង់ថា សមាសភាពភាគច្រើនលើសលប់នៃយន្តការដែលមានតួនាទីធ្វើជាអាជ្ញាកណ្តាលត្រូវបានជ្រើសតាំងចេញពីគណបក្សកាន់អំណាច។ នេះជាចំណុចសង្ស័យដែលនាំឲ្យអ្នកចាញ់មិនអស់ចិត្តបើទោះបីជាស្ថាប័ននេះបានខិតខំបង្ហាញពីអព្យាក្រឹតភាពយ៉ាងណាក៏ដោយចុះ។
នៅពេលដែលគូប្រជែងរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមានមន្ទិលក្នុងចិត្តបែបនេះ ពួកគេប្រាកដជាចាត់ទុកការចាញ់របស់ខ្លួនថាជារឿងអយុត្តិធម៌ដោយសារតែអាជ្ញាកណ្តាលលម្អៀង។ ដើម្បីបំបាត់ចោលក្តីមន្ទិលនេះ មានមតិជាច្រើនបានផ្តល់យោបល់ និងរូបមន្តមួយចំនួនដើម្បីឲ្យ គ.ជ.ប មានឯករាជភាព។ រូបមន្តទាំងនោះមានដូចជា សមាសភាពរបស់ គ.ជ.ប ត្រូវតែជាមនុស្សឯករាជ្យ មិនមែនជ្រើសរើសចេញពីបក្សនយោបាយ។ ប៉ុន្តែ រូបមន្តនេះមិនអាចចេញរួចឡើយ។ ចំណោទនៅត្រង់ថា តើបុគ្គលណាដែលជាមនុស្សឯករាជ្យ ហើយដែលទាំងអស់គ្នាអាចទទួលយកបាន?
ដោយសាររូបមន្តខាងលើមិនអាចចេញរួច រូបមន្តទី២ត្រូវបានគេជ្រើសរើស និងបានអនុវត្តរួចហើយនោះគឺ សមាសភាព គ.ជ.ប ថ្នាក់ជាតិត្រូវបានជ្រើសរើសចេញពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមានចំនួន៥នាក់ គណបក្ស សម រង្ស៊ី២នាក់ និងគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច២នាក់ដែលសរុបទាំងអស់៩នាក់។ ឥឡូវនេះ អ្នកពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោតចង់ឲ្យមានភាពចម្រុះបែបនេះនៅថ្នាក់មូលដ្ឋានថែមទៀត។
សម្រាប់ក្រុមអ្នកវិភាគនយោបាយប្រទេសកម្ពុជា ការនាំគ្នាស្វះស្វែងរកការកែលម្អស្ថាប័ន គ.ជ.ប គឺជារឿងត្រឹមត្រូវនៅក្នុងបរិបទប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។ ត្រឹមត្រូវដោយហេតុថា កន្លងទៅចំណោទបញ្ហាទាំងឡាយសុទ្ធតែផ្តើមចេញពីការមិនទុកចិត្តទៅលើឯករាជភាពរបស់ស្ថាប័នរៀបចំបោះឆ្នោតនេះឯង។ ក្នុងន័យនេះ សំណើរបស់បក្សនយោបាយនិងសង្គមស៊ីវិលខាងលើនេះត្រូវគេមើលឃើញថា មានលក្ខណៈសមហេតុផល ដែលគណបក្សកាន់អំណាចគួរពិចារណា ដើម្បីឲ្យការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាអាចប្រព្រឹត្តទៅក្នុងបរិយាកាសជឿទុកចិត្ត និងកាត់បន្ថយជម្លោះពេលបោះឆ្នោត។
គោលដៅដែលកម្ពុជាត្រូវសម្រេចឲ្យបានក្នុងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យរបស់ខ្លួនគឺ ក្រោយការបោះឆ្នោត អ្នកចាញ់អស់ចិត្ត និងទទួលស្គាល់លទ្ធផលដោយគ្មានលេសតវ៉ា។ ចំណុចគន្លឹះដើម្បីសម្រេចនេះ គឺគ្មានអ្វីក្រៅពី«ឯករាជភាព»របស់ស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅចំពោះមុខអ្នកប្រកួតនិងអ្នកតាមដាននោះឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ