តើអង្គការណាតូកំពុងយកប្រទេសនៅឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំងដូចការចោទរបស់ចិនដែរ ឬទេ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៤៦
ក្នុងរយៈពេល ២ថ្ងៃពីថ្ងៃអង្គារ ទី១១ ដល់ថ្ងៃពុធ ទី១២ កក្កដា អង្គការសន្ធិសញ្ញាអាត្លង់ទិកខាងជើងហៅកាត់ជាភាសាអង់គ្លេសណាតូបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅក្នុងទីក្រុងវីលនីញូស ប្រទេសលីទុយអានី។ ចិនមិនមែនជាសមាជិក ហើយក៏មិនត្រូវបានណាតូអញ្ជើញឲ្យចូលរួមដែរ។ តែណាតូបានអញ្ជើញប្រទេសអូស្រា្តលី ជប៉ុន នូវែលសេឡង់ និងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង។ កាយវិការនេះត្រូវបានចិនចោទណាតូពីបទយកប្រទេសនៅឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំង។ ហេតុអ្វីបានជាចិនលើកឡើងយ៉ាងដូចនេះ និងថា តើចិនគួរបារម្ភពីការពង្រីកសមាជិកណាតូទៅកាន់អាស៊ីដែរ ឬទេ?
ចាប់កំណើតក្នុងថ្ងៃទី៤ មេសា ឆ្នាំ ១៩៤៩ ដោយមានសមាជិកចំនួន ១២ប្រទេសមកពីអឺរ៉ុប និងអាមេរិកខាងជើង អង្គការណាតូមានសមាជិកសរុបចំនួន ៣១ប្រទេសនាពេលសព្វថ្ងៃ។ តែនៅពេលខាងមុខ អង្គការសន្ធិសញ្ញាអាត្លង់ទិកខាងជើងមួយនេះអាចមានសមាជិកថ្មីបន្ថែមទៀត ពិសេសមុនគេគឺប្រទេសស៊ុយអែត។ គួរបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងចំណោមសមាជិកទាំង ៣១ប្រទេសរបស់ណាតូ គឺគ្មានប្រទេសអាស៊ីទេ។ តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ចិនដែលជាប្រទេសមហាអំណាចមួយនៅអាស៊ីបានតាមដាន និងឃ្លាំមើលការវិវត្តន៍របស់ណាតូដោយមិនដាក់ភ្នែក។
មានមូលហេតុសំខាន់ចំនួនពីរដែលបញ្ជាក់ត្រង់ចំណុចនេះ ទី១ ណាតូហាក់កំពុងចាប់អារម្មណ៍ និងបែរសម្លឹងទៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក និងទី២ ណាតូហាក់កំពុងដាក់ចិននៅក្នុងបញ្ជីប្រទេសគូប្រជែង ឬអាចជាសត្រូវដែលមិនអាចធ្វេសប្រហែស និងមើលរំលងបានឡើយ។ ណាតូហាក់កំពុងចាប់អារម្មណ៍ និងបែរសម្លឹងទៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ព្រោះនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលរៀបចំក្នុងទីក្រុងម៉ាឌ្រីដ ប្រទេសអេស្ប៉ាញកាលពីឆ្នាំ ២០២២ ណាតូបានអញ្ជើញ ៤ប្រទេសនៅឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកឲ្យចូលរួមក្នុងនាមជាភ្ញៀវ គឺប្រទេសអូស្រា្តលី ជប៉ុន នូវែលសេឡង់ និងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង។ នេះជាលើកទី១ ដែលណាតូបានអញ្ជើញប្រទេសទាំង ៤ ឲ្យចូលរួម។
តែសម្រាប់ចិន ទោះការអញ្ជើញពេលនោះជាលើកទី១ ឬជាលើកទីប៉ុន្មានក៏ដោយ គឺគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីធ្វើឲ្យខ្លួនបារម្ភ និងមិនអាចធ្វើព្រងើយកន្តើយបានទេ។ ចំណែកណាតូហាក់កំពុងយកចិនធ្វើជាគូប្រជែង ឬអាចជាសត្រូវ ព្រោះនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ចេញផ្សាយនៅក្រោយជំនួបកំពូលឆ្នាំ ២០២២ ណាតូបានចាត់ទុកចិនជាតួអង្គមួយដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ សន្តិសុខ និងតម្លៃរបស់ណាតូ។ ណាតូមើលឃើញថា ចិនកំពុងព្យាយាមធ្វើឲ្យផុយស្រួយនូវសណ្តាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិដែលផ្អែកលើច្បាប់ជាធំ។ ការហ៊ាននិយាយយ៉ាងដូចនេះត្រូវបានប្រមុខអង្គការណាតូលោកយែន ស្តុលទែនប៊ែរពន្យល់បកស្រាយនាដំណើរទស្សនកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសជប៉ុនកាលពីដំណាច់ខែមករា ឆ្នាំ ២០២៣ នេះ។
លោកស្តុលទែនប៊ែរបានលើកឡើងជាពិសេសពីឥទ្ធិពល និងអាកប្បកិរិយាឈ្លានពានរបស់ចិននៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងនៅក្នុងតំបន់ ការបង្កើតសព្វាវុធបាញ់ចម្ងាយឆ្ងាយ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែជិតស្និទ្ធជាមួយរុស្ស៊ី។ ការឆ្លើយបកវិញរបស់ចិនហាក់ដូចយឺតពេលបន្តិចមែន តែចិនមិនដែលទុកឲ្យការវាយប្រហារណាមួយលើខ្លួនកន្លងហួសដោយគ្មានការឆ្លើយតបនោះទេ។ ថ្លែងទៅកាន់ក្រុមមន្រ្តីការទូតជប៉ុន និងកូរ៉េខាងត្បូងក្នុងថ្ងៃទី៤ កក្កដា នាយកការិយាល័យមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនិស្តចិនទទួលបន្ទុកកិច្ចការបរទេសលោកវ៉ាង យីបានប្រើឃ្លាក្នុងន័យចំអកថា « អាមេរិក និងអឺរ៉ុបអសមត្ថភាពក្នុងការបែងចែករវាងជនជាតិចិន ជនជាតិជប៉ុន និងជនជាតិកូរ៉េ។ ទោះជាយើងទៅលាបសក់ពណ៌ទង់ដែង ឬទៅកែច្រមុះឡើងវិញក៏យើងមិនអាចក្លាយជាជនជាតិលោកខាងលិចបានដែរ។ យើងត្រូវដឹងថាតើប្រភពកំណើតរបស់យើងនៅឯណា »។
ចំណែកប្រតិកម្មចំៗ និងខ្លាំងៗរបស់ចិនបានចេញពីមាត់រដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិចិនលោកលី ស្ហាំងហ្វូ។ នៅក្នុងឱកាសចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលស្តីពីសន្តិសុខរៀបចំក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរីនាដើមខែមិថុនា លោកលី ស្ហាំងហ្វូបានវាយតម្លៃថា គោលបំណងរបស់សម្ព័ន្ធយោធា ដូចជាណាតូនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក គឺយកប្រទេសក្នុងតំបន់ធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំង និងបង្កជម្លោះ រួមទាំងការប្រឈមមុខ។ តាមប្រមុខការពារជាតិចិន ការប៉ុនប៉ងបែបនេះនឹងធ្វើឱ្យតំបន់ធ្លាក់ក្នុងជម្លោះ និងការបែកបាក់។ តាមរយៈប្រតិកម្មរបស់ចិននេះនាំឲ្យគេយល់បានថាតិច ឬច្រើន ចិនបារម្ភពីការពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់អង្គការណាតូនៅអាស៊ី ពិសេសនៅឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកដែលចិនកំពុងអាងយ៉ាងខ្លាំង។
តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី រឿងតៃវ៉ាន់នៅតែជារឿងសំខាន់ និងអាទិភាពទី១ របស់ចិនដដែល។ រដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិចិនលោកលី ស្ហាំងហ្វូបានរម្លឹកជាថ្មីនៅសិង្ហបុរីដែលលោកបានចូលរួមនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលស្តីពីសន្តិសុខថា តៃវ៉ាន់ជាកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ចិន។ អាចថាជារឿងចៃដន្យក៏ថាបាន មិនចៃដន្យក៏ថា ព្រោះក្នុងថ្ងៃទី៦ កក្កដា ពោលប៉ុន្មានថ្ងៃមុនអង្គការណាតូបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលក្នុងថ្ងៃទី១១ កក្កដា ប្រធានាធិបតីចិនលោកស៊ី ជីនពីងបានធ្វើដំណើរទៅកាន់ទីបញ្ជាការដ្ឋានកងទ័ពក្នុងខេត្តជាំងស៊ូដែលមានទីតាំងមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីកោះតៃវ៉ាន់។
នៅទីនោះ លោកស៊ីបានប្រាប់កងទ័ពចិនឲ្យហ៊ានប្រយុទ្ធ ប្រយុទ្ធឲ្យល្អបំផុត និងត្រូវប្តេជ្ញាប្រយុទ្ធដើម្បីការពារអធិបតេយ្យភាព និងសន្តិសុខជាតិ។ ទន្ទឹមគ្នានេះនៅក្រុងសៀងហៃ កងទ័ពជើងទឹកចិន និងរុស្ស៊ីបានធ្វើសមយុទ្ធរួមគ្នារយៈពេលមួយសប្តាហ៍តាំងពីថ្ងៃទី៥ កក្កដាដល់ថ្ងៃទី១១ កក្កដាដែលជាថ្ងៃទី១ នៃការបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់អង្គការណាតូ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ