៦០ឆ្នាំនៃទំនាក់ទំនងស្មុគស្មាញរវាងបារាំងនិងអាលហ្សេរីក្រោយបញ្ចប់អាណានិគម
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៥៧
នៅថ្ងៃសុក្រទី១៨មីនានេះ គឺជាខួប ៦០ឆ្នាំគត់ នៃកិច្ចព្រមព្រៀង « អេវ្យ៉ង់ » (Evian) បញ្ចប់អាណានិគមបារាំងលើអាល់ហ្សេរី។ នៅក្នុងរយៈពេល ៦០ឆ្នាំក្រោយអាណានិគមនេះ បារាំង និងអាល់ហ្សេរីបានរក្សានូវទំនាក់ទំនងពិសេសជាមួយគ្នា ក៏ប៉ុន្តែ ក៏ជាទំនាក់ទំនងមួយដ៏ស្មុគស្មាញផងដែរ។ ស្មុគស្មាញដោយសារតែអតីតកាលនៃអាណានិគម លាយឡំជាមួយនឹងនយោបាយក្នុងស្រុករបស់ប្រទេសទាំងសងខាង។
អាល់ហ្សេរី ដែលមានផ្ទៃដីធំជាងប្រទេសបារាំងដល់ទៅ៤ដង ធ្លាប់ស្ថិតក្រោមអាណានិគមបារាំងអស់រយៈពេលជាងមួយសតវត្សរ៍ ចាប់ពីឆ្នាំ១៨៤៨ រហូតដល់កិច្ចព្រមព្រៀងប្រគល់ឯករាជ្យ ចុះនៅថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៦២។ កិច្ចព្រមព្រៀងចុះ នៅក្រុងអេវ្យ៉ង់ ស្ថិតនៅក្បែរព្រំដែនរវាងបារាំង និងស្វ៊ីស ហើយដែលត្រូវបានគេស្គាល់ជាទូទៅថា « កិច្ចព្រមព្រៀងអេវ្យ៉ង់ »។
មុននឹងឈានដល់ការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងប្រគល់ឯករាជ្យនេះ បារាំង និងអាល់ហ្សេរី បានឆ្លងកាត់នូវសង្គ្រាមទាមទារឯករាជ្យ ដែលគេតែងតែហៅថា « សង្រ្គាមអាល់ហ្សេរី » ដែលបានអូសបន្លាយពេលរហូតដល់ទៅ ៨ឆ្នាំ ហើយដែលបានបណ្តាលឲ្យស្លាប់មនុស្ស ទាំងទាហាន និងស៊ីវិល រហូតដល់ទៅប្រមាណជាកន្លះលាននាក់ ដោយក្នុងចំណោមអ្នកស្លាប់នោះ មានភាគច្រើនលើសលុប គឺប្រមាណជា ៤០ម៉ឺននាក់ ជាជនជាតិអាល់ហ្សេរី។
ក៏ប៉ុន្តែ បើទោះជាឆ្លងកាត់សង្រ្គាមបង្ហូរឈាមគ្នាបែបនេះក៏ដោយ នៅក្នុងរយៈពេលប្រមាណជា ៣០ឆ្នាំក្រោយបញ្ចប់អាណានិគម បារាំង និងអាល់ហ្សេរី បានរក្សាទំនាក់ទំនងល្អនឹងគ្នា ទាំងនៅក្នុងសម័យកាលប្រធានាធិបតីស្ហាលស៍ ដឺហ្គោល ដែលជាប្រធានាធិបតីក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមអាល់ហ្សេរី និងក្នុងអំឡុងពេលចុះកិច្ចព្រមព្រៀងអេវ្យ៉ង់ និងទាំងប្រធានាធិបតីក្រោយៗមកទៀត ពីលោកហ្សក ប៉ុមពីឌូ រហូតដល់លោកហ្វ្រង់ស័រ មីតេរ៉ង់។
នៅក្នុងអំឡុងពេលនោះ អាល់ហ្សេរីថែមទាំងបានបន្តអនុញ្ញាតឲ្យបារាំងប្រើទឹកដីរបស់ខ្លួន នៅក្នុងតំបន់វាលខ្សាច់សាហារ៉ា ដើម្បីសាកល្បងអាវុធនុយក្លេអ៊ែររហូតដល់ឆ្នាំ១៩៦៧ ហើយថែមទាំងបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងដោយសម្ងាត់ឲ្យបារាំងសាកល្បងអាវុធគីមីនៅក្នុងទឹកដីអាល់ហ្សេរីផងដែរ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧៨។
ក៏ប៉ុន្តែ ទំនាក់ទំនង រវាងប្រទេសទាំងពីរចាប់ផ្តើមធ្លាក់ចូលទៅក្នុងវិបត្តិ នៅឆ្នាំ១៩៩២ ជាមួយនឹងវិបត្តិនយោបាយផ្ទៃក្នុងអាល់ហ្សេរី ហើយដែលក្រោយមក នាំទៅដល់សង្រ្គាមស៊ីវិលអាល់ហ្សេរី ដែលអូសបន្លាយពេលរហូតដល់ទៅមួយទសវត្សរ៍ គឺរហូតដល់ឆ្នាំ២០០២។
នៅក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមស៊ីវិលនោះ ចលនាជាតិនិយមអាល់ហ្សេរីបានរីកដុះដាលកាន់តែខ្លាំង ហើយចលនាប្រឆាំងនឹងបារាំងក៏កើតមានតែច្រើន ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យបារាំងត្រូវក្លាយជាចំណុចស៊ីបនៃការវាយប្រហារភេរវកម្ម ទាំងការវាយប្រហារប្រឆាំងនឹងបារាំង នៅក្នុងទឹកដីអាល់ហ្សេរី ក៏ដូចជាការចាប់ពលរដ្ឋបារាំងជាចំណាប់ខ្មាំង ជាពិសេស គឺចាប់ចំណាប់ខ្មាំងលើយន្តហោះរបស់ក្រុមហ៊ុន Air France នៅឆ្នាំ១៩៩៤។
ចលនាប្រឆាំងនឹងបារាំងនេះមិនបានបញ្ចប់ទៅជាមួយនឹងការបញ្ចប់សង្រ្គាមស៊ីវិលអាល់ហ្សេរីនោះទេ ដោយគេឃើញថា ក្រោយៗមកទៀត ការរំឭកអំពីអាណានិគមបារាំង ការបរិហាររិះគន់បារាំង បានក្លាយជារឿងពេញនិយមមួយ នៅក្នុងនយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់អាល់ហ្សេរី ដោយសូម្បីតែអ្នកនយោបាយអាល់ហ្សរីដែលស្និទ្ធិនឹងបារាំង ក៏តែងតែបរិហាររិះគន់អាណានិគមបារាំងជារឿយៗផងដែរ ដើម្បីទាក់ទាញប្រជាប្រិយភាពពីប្រជាជន។
បញ្ហាអាណានិគម និងសង្រ្គាមឯករាជ្យអាល់ហ្សេរី មិនមែនជាបញ្ហានយោបាយផ្ទៃក្នុង តែនៅអាល់ហ្សេរីនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែ វាក៏ជារឿងដ៏រសើបមួយផងដែរ នៅក្នុងប្រទេសបារាំង ជាពិសេស គឺការប្រទាញប្រទង់គ្នា រវាងម្ខាង ចរន្តនយោបាយឆ្វេងនិយម ដែលប្រឆាំងនឹងអាណានិគមជាទូទៅ ហើយការពារសិទ្ធិស្វ័យសម្រេចរបស់ប្រជាជនក្នុងការទាមទារឯករាជ្យពីអាណានិគម និងម្ខាងទៀត ចរន្តនយោបាយស្តាំ និងស្តាំនិយមជ្រុល ដែលនៅតែបន្តស្តាយស្រណោះដែនដីអាល់ហ្សេរី ក៏ដូចជាស្តាយស្រណោះភាពរុងរឿងរបស់បារាំងនៅក្នុងសម័យអាណានិគម។ ការប្រទាញប្រទង់គ្នា ដែលជារឿយៗ តែងតែបង្កើតឲ្យមានជាបញ្ហារកាំរកូសគ្នា នៅក្នុងទំនាក់ទំនង រវាងរដ្ឋាភិបាលបារាំង និងអាល់ហ្សេរី។
ទោះជាយ៉ាងណា បើទោះជាមានភាពរកាំរកូសគ្នាច្រើនបែបនេះក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែ នៅខាងក្រោយឆាកវិញ បារាំង និងអាល់ហ្សេរី នៅតែរក្សាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អជាមួយគ្នា ច្រើនផងដែរ ជាអាទិ៍ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៣មក អាល់ហ្សេរីបានអនុញ្ញាតឲ្យកងទ័ពបារាំងប្រើដែនអាកាស ដើម្បីធ្វើប្រតិបត្តិការប្រឆាំងនឹងក្រុមជីហាតជ្រុលនិយមនៅម៉ាលី។
ដូចជាអ្នកជំនាញបារាំង និងអាល់ហ្សេរី តែងតែបានលើកឡើងជារឿយៗថា នៅក្នុងទំនាក់ទំនង រវាងបារាំង និងអាល់ហ្សេរី អ្វីៗដែលធ្វើពីក្រោយឆាកដោយសម្ងាត់ ច្រើនតែធ្វើទៅដោយរលូន ចំណែកអ្វីៗដែលធ្វើជាសាធារណៈតែងតែរកាំរកូសគ្នា។
នេះបង្ហាញឲ្យឃើញថា ប្រទេសទាំងពីរត្រូវការគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយមានផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក នៅក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយគ្នា ក៏ប៉ុន្តែ ស្លាកស្នាមអតីតកាលនៃអាណានិគម និងសង្រ្គាមឯករាជ្យបង្ហូរឈាមគ្នា នៅតែជាកត្តាចម្បងមួយ ដែលបន្តជះឥទ្ធិពល នៅក្នុងនយោបាយក្នុងស្រុករបស់ប្រទេសទាំងពីរ ហើយបង្កើតជាបញ្ហាស្មុគស្មាញ នៅក្នុងទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយគ្នា៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ