ជំនួបកំពូលអាស៊ាននៅភ្នំពេញត្រូវបានគ្របដណ្តប់ដោយបច្ចុប្បន្នភាពតំបន់
ក៏ដូចលើកមុនៗដែរ នៅក្នុងជំនួបកំពូលអាស៊ានឆ្នាំនេះនៅភ្នំពេញ បច្ចុប្បន្នភាពក្តៅគគុក ដូចយ៉ាងការបោះឆ្នោតនៅភូមានិងជម្លោះនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងហាក់ដូចជាបានគ្របពីលើសំណុំរឿងដែលទាក់ទិនទៅនឹងការបន្តកសាងអង្គការតំបន់មួយនេះ។ ចូរកុំភ្លេចថា បណ្តាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំងដប់មានមហិច្ឆតាបង្កើតសហគមន៍អាស៊ានមួយប្រកបដោយទីផ្សាររួមតែមួយគត់ នៅឆ្នាំ២០១៥ខាងមុខនេះ។ ម្ល៉ោះហើយ អស់ពីបញ្ហាប្រទេសភូមា ពីពេលនេះទៅជម្លោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលអាស៊ានត្រូវគិតគូរ អាចនឹងបង្កឱ្យមានភាពយឺតយ៉ាវក្នុងការបន្តកសាងអង្គការតំបន់មួយនេះឱ្យប្រញាប់ក្លាយជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៤១
រហូតមកទល់ឆ្នាំនេះ ជាទូទៅ ជំនួបកំពូលអាស៊ានតែងតែត្រូវបានបំពុលតិចឬច្រើនដោយបញ្ហាប្រទេសភូមា។ ផ្ទុយទៅវិញ លើកនេះនៅភ្នំពេញ ភូមាលែងជាក្រមរដែលធ្វើឱ្យរមាស់ស្បែករបស់អាស៊ានទៀតហើយ តែជាមោទនភាពរបស់អង្គការតំបន់មួយនេះទៅវិញទេ។ ពីព្រោះ របបសឹកបានក្លាយជារដ្ឋាភិបាលស៊ីវិល បាននិងកំពុងបន្តធ្វើកំណែទម្រង់នយោបាយ បានដោះលែងលោកស្រីអុង សាន់ស៊ូជីដែលថែមទាំងបានជាប់ឆ្នោតជាតំណាងរាស្រ្ត កាលពីចុង សប្តាហ៍កន្លងទៅនេះទៀតផង។
ទន្ទឹមនេះ ស្រាប់តែបញ្ហាមួយថ្មី ស្រួចស្រាល់និងស្មុគស្មាញខ្លាំង បានមកជំនួសបញ្ហាភូមានៅក្នុងជំនួបកំពូល នោះគឺជម្លោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងជុំវិញទីប្រជុំកោះParacels និងSpratleys រវាងចិននិងសមាជិកអាស៊ានមួយចំនួន គឺវៀតណាម ហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី និងព្រុយណេ។ មិនមែនជារឿងមួយចៃដន្យទេ ដែលប្រធានាធិបតីចិន លោកហ៊ូ ជីនតាវបានមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា មុនការផ្តើមឡើងជាផ្លូវការនៃជំនួបកំពូលអាស៊ាននៅភ្នំពេញ។ មិនមែនចៃដន្យ ពីព្រោះក្នុងអំឡុងពេលជិតពីរឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មហិច្ឆតាកាន់តែច្បាស់និងការគំរាមកំហែងកាន់តែខ្លាំងរបស់ទីក្រុងប៉េកាំង នៅក្នុងដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូងបានធ្វើឱ្យអាស៊ានទាំងមូលរំជួលចិត្ត និងបានធ្វើឱ្យវៀតណាមនិងហ្វីលីពីនជាពិសេសខឹងនិងភ័យ។ តាមរយៈទស្សនកិច្ចដ៏វិសេសវិសាលនេះរបស់លោកហ៊ូ ជីនតាវ ចិនចង់បញ្ជូនសារទៅកាន់ទីក្រុងភ្នំពេញជាថ្មីថា ចិនជាមិត្តប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់កម្ពុជា ជាអ្នកជួយលុយកម្ពុជា និងជាចន្ទល់នយោបាយនិងភូមិសាស្រ្តនយោបាយមួយដ៏គួរឱ្យទុកចិត្តរបស់កម្ពុជា។
ម្ល៉ោះហើយ ជាថ្នូរវិញ កម្ពុជាដែលជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ២០១២នេះ គ្មានជម្រើសអ្វីផ្សេងក្រៅពីធ្វើឱ្យចិនកក់ក្តៅចិត្ត ដោយបានយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងទៅលើភាពតានតឹងនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលត្រូវបានដាក់ទៅក្នុងរបៀបវារៈនៃជំនួបកំពូល។ នៅទីបំផុត ភាគីចិននិងកម្ពុជាបានប្រកាសថា នឹងដោះស្រាយពីអំណើះតទៅ បញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងនៅលើវេទិកានិងនៅក្នុងក្របខណ្ឌអាស៊ាន។ ពាក្យថា "ក្របខណ្ឌអាស៊ាន"មួយម៉ាត់នេះ មានអត្ថន័យជ្រៅ ដ្បិតវាអាចមានន័យថានាឱកាសអង្គប្រជុំនៅខែវិច្ឆិកាចុងឆ្នាំនេះក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញដដែល គេនឹងមិនត្រូវយកសំណុំរឿងសមុទ្រចិនខាងត្បូងមកពិភាក្សាទេ។ ពីព្រោះនៅពេលនោះ អស់ពីជំនួបកំពូលអាស៊ាន នឹងត្រូវមានជំនួបកំពូលអាស៊ីបូព៌ាដែលមានវត្តមានប្រទេសដទៃ ជាពិសេសវត្តមានរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលនឹងត្រូវតំណាងដោយលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា។
យ៉ាងណាក៏ដោយ បញ្ហានៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលប្រមុខរដ្ឋនិងប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអាស៊ានបានជជែកពិភាក្សាគ្នានៅថ្ងៃនេះ ស្តែងឱ្យឃើញថា អង្គការតំបន់ដ៏ចាស់ជាងគេបង្អស់នៅអាស៊ីមួយនេះ បាននិងកំពុងបន្តប្រឈមមុខនឹងវិញ្ញាសា ដែលមានលក្ខណៈខុសៗគ្នា ពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់ ពីបរិបទមួយទៅបរិបទមួយ។ វិញ្ញាសាថ្មីមួយនេះដែលច្បាស់ជានឹងបំពុលបរិយាកាសជំនួបកំពូលអាស៊ានជាច្រើនឆ្នាំតទៅមុខទៀត ក៏តម្រូវឱ្យអង្គការតំបន់មួយនេះពូកែពត់ខ្លួននិងពូកែសម្របស្មារតីជាលំដាប់ដែរទៅតាមកាលៈទេសៈភូមិសាស្រ្តនយោបាយតំបន់និងអន្តរជាតិ។ បើពុំនោះសោតទេ អាស៊ានអាចនឹងជួបការយឺតយ៉ាវ ក្នុងការសម្រេចមហិច្ឆតាពិតប្រាកដរបស់ខ្លួន នោះគឺការបន្តកសាងអង្គការមួយដែលនឹងត្រូវក្លាយជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចដ៏មានឥទ្ធិពលមួយនៅលើឆាកអន្តរជាតិ។
នៅក្នុងន័យនេះ ការសម្រេចបង្កើតឱ្យបាននូវទីផ្សារតែមួយស្រដៀងគ្នានឹងគំរូរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ប៉ុន្មានឆ្នាំទៀតខាងមុខនេះ គឺជាគោលដៅសំខាន់។ ពីព្រោះចូរកុំភ្លេចថាអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលតាមការព្យាករណ៍នឹងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរហូតដល់ទៅ៦,៣%នៅឆ្នាំ២០១២នេះ អាចនឹងក្លាយជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចទី៩នៅក្នុងពិភពលោក ប្រសិនបើបង្កើតជាទីផ្សារតែមួយគត់បានដូចក្តីប្រាថ្នា។
ក៏ប៉ុន្តែ ត្រង់ចំណុចនេះ គេគួរតែយល់ថា តំណែងជាប្រធានផ្លាស់វេន ពីពេលនេះទៅដល់ឆ្នាំ២០១៦ នឹងត្រូវកាន់កាប់សឹងទាំងអស់ដោយប្រទេសសមាជិកដែលមានកម្រិតសេដ្ឋកិច្ចទាបជាងគេនៅក្នុងអាស៊ាន។ ជាក់ស្តែង គឺកម្ពុជានៅឆ្នាំ២០១២នេះ ភូមានៅឆ្នាំ២០១៤ និងឡាវនៅឆ្នាំ២០១៦។ និយាយដូច្នេះ មិនមែនថាប្រទេសក្រីក្រជាងគេទាំងនេះមិនគិតគូរពីការកសាងសហគមន៍អាស៊ាននោះទេ។ តែ តាមនិយាយ ពួកបណ្តាប្រទេសទាំងនេះ ប្រហែលជាចង់គិតគូរជាអាទិភាពពីការកាត់បន្ថយគម្លាតសេដ្ឋកិច្ចរវាងពួកខ្លួននិងពួកសមាជិកជើងចាស់ជាងការបោះពួយទៅរកទីផ្សាររួមតែមួយ។
ដោយឡែក អាយុ៤៥ឆ្នាំទៅហើយ អាស៊ាននៅតែមិនដែលលើកឡើងសោះឡើយពីលទ្ធភាពជាយថាហេតុនៃការបង្កើតប្រព័ន្ធការពារជាតិរួមគ្នាមួយ។ នៅក្នុងបរិបទបែបនេះ មហាយក្សចិនអាចនឹងនៅបន្តមានប្រៀបជាងអាស៊ានទាំងមូល និងជាងសមាជិកអាស៊ាននីមួយៗដាច់ដោយឡែក យូរឆ្នាំតទៅមុខទៀត ជាអាទិ៍នៅក្នុងជម្លោះដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ