តើការកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមពិតជារឿងឥតប្រយោជន៍មែនឬ?
អស់រយៈពេលជិត ៥ឆ្នាំហើយ ដែលតុលាការខ្មែរក្រហមបានធ្វើការកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម។ មានជនជាប់សង្ស័យចំនួន ៥នាក់ ដែលត្រូវបានតុលាការចោទប្រកាន់ ក្នុងនោះ មានជនសង្ស័យម្នាក់ គឺ កាំង ហ្កេកអ៊ាវ ហៅ ឌុច ត្រូវបានតុលាការកាត់ទោសជាស្ថាពរឲ្យជាប់គុកអស់មួយជីវិត។ ក៏ប៉ុន្តែ មកទល់នឹងពេលនេះ អ្នកមានគំនិតប្រឆាំងនឹងតុលាការនេះហាក់ដូចជានៅតែមានច្រើននៅឡើយ។ តើហេតុអ្វីបានជាមានអ្នកប្រឆាំងនឹងតុលាការខ្មែរក្រហមនេះ? តើតុលាការនេះពិតជាមិនគួរត្រូវគេបង្កើតឡើងមែនឬ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០៩:២១
៥ឆ្នាំ ក្រោយពេលតុលាការខ្មែរក្រហមចាប់ផ្តើមដំណើរការកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ជិត ៨ឆ្នាំ បើរាប់ចាប់តាំងពីពេលច្បាប់បង្កើតអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញនេះបានចូលជាធរមាន នៅតែមានមនុស្សច្រើនគិតថា ការបង្កើតតុលាការនេះ គឺជារឿងឥតប្រយោជន៍។
គំនិតប្រឆាំងនឹងដំណើរការកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមបានកើតមានឡើង តាំងពីមុនពេលបង្កើតតុលាការខ្មែរក្រហមមកម៉្លេះ។ នៅក្នុងចំណោមអ្នកដែលប្រឆាំងនឹងការបង្កើតតុលាការខ្មែរក្រហមនេះ គេសង្កេតឃើញមានចរន្តពីរ៖
- ក្រុមទីមួយ គឺអ្នកដែលមិនចង់ឲ្យមានការកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមតែម្តង
- ក្រុមទីពីរ គឺអ្នកដែលចង់ឃើញអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមត្រូវគេនាំយកទៅកាត់ទោស ក៏ប៉ុន្តែ ត្រូវកាត់ទោស នៅតុលាការអន្តរជាតិសុទ្ធសាធ មិនមែននៅតុលាការបែបកូនកាត់ ដូចជាតុលាការបច្ចុប្បន្ននេះទេ។
អ្នកដែលមិនចង់ឲ្យបង្កើតតុលាការកូនកាត់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម យល់ថា តុលាការបែបនេះនឹងមិនអាចរកយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះ និងមិនអាចបើកកកាយរកការពិតនៃរបបខ្មៅងងឹតនេះបានទេ។ គេបារម្ភអំពីការខ្វះឯករាជ្យ និងអព្យាក្រឹតភាពនៃចៅក្រមខ្មែរ។ បារម្ភអំពីសម្ពាធផ្នែកនយោបាយ ដែលអាចធ្វើឲ្យដំណើរការស៊ើបអង្កេតត្រូវរអាក់រអួល ឬមិនបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។
ជាការពិត យើងសង្កេតឃើញថា ដំណើរការតុលាការខ្មែរក្រហមនេះពិតជាមានការយឺតយ៉ាវមែន តាំងពីដំណើរការចរចាបង្កើត រហូតដល់ពេលដំណើរការនីតិវិធី។ ដើម្បីសម្រុះសម្រួលឲ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀង សមត្ថកិច្ចរបស់តុលាការត្រូវបានកំណត់ត្រឹមតែឲ្យកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំថ្នាក់កំពូលៗនៃរបបខ្មែរក្រហមតែប៉ុណ្ណោះ។ ចំណែកបទល្មើសទៀតសោត ក៏ត្រូវកំណត់តែចំពោះបទឧក្រិដ្ឋដែលប្រព្រឹត្តក្នុងចន្លោះពេលដែលខ្មែរក្រហមកាន់អំណាចដែរ ពោលគឺពីចន្លោះថ្ងៃទី១៧ មេសា ១៩៧៥ ដល់ថ្ងៃទី៦ មករា ឆ្នាំ១៩៩៧៩តែប៉ុណ្ណោះ។
ដល់ពេលតុលាការចាប់ផ្តើមដំណើរការកាត់ទោស ក៏គេតែងតែសង្កេតឃើញមានភាពរអាក់រអួលមិនចេះចប់ដែរ។ កាលពីដំបូងឡើយ ដំណើរការកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមត្រូវគេគ្រោងធ្វើតែក្នុងរយៈពេល បីឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ កញ្ចប់ថវិកាក៏មានសម្រាប់តែបីឆ្នាំដែរ។ ប៉ុន្តែ រហូតមកទល់ពេលនេះ ដំណើរការកាត់ទោសបានអូសបន្លាយពេលរហូតដល់ទៅ ៥ឆ្នាំទៅហើយ ឯថវិកាសម្រាប់ដំណើរការសាលាក្តីក៏ចេះតែត្រូវបង្កើនម្តងហើយម្តងទៀត ប៉ុន្តែ គេទើបនឹងធ្វើការកាត់ទោសបានអតីតមេគុកខ្មែរក្រហមម្នាក់។ បញ្ហាខ្វះខាតថវិកាបន្ថែមសម្រាប់ដំណើរការសាលាក្តី នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២នេះ ក៏នៅតែមិនទាន់ដោះស្រាយចប់នៅឡើយ។ ឯរឿងចម្រូងចម្រាស ជុំវិញការបន្តចោទប្រកាន់អតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមផ្សេងៗទៀត បន្ទាប់ពីសំណុំរឿង ០០២ ក៏នៅតែកើតមានឥតឈប់។ ការតែងតាំងសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ ក៏ជាបញ្ហាចម្រូងចម្រាស។ ទាំងនេះសុទ្ធសឹងតែជាហេតុផលដែលនាំឲ្យមានការរិះគន់ទៅលើទម្រង់តុលាការបែបកូនកាត់នេះ។
ក៏ប៉ុន្តែ សំណួរសួរថា បើបង្កើតតុលាការកូនកាត់នេះទេ តើគេពិតជាអាចនាំអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមទៅកាត់ទោសនៅតុលាការអន្តរជាតិសុទ្ធសាធបានដែរឬទេ? តើធ្វើដូចម្តេច ដើម្បីអាចយកអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមទៅកាត់ទោសនៅតុលាការអន្តរជាតិបាន?
នៅក្នុងករណីបទឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ ដូចជាឧក្រិដ្ឋកម្មខ្មែរក្រហមនេះ គេឃើញមានតែលទ្ធភាពពីរប៉ុណ្ណោះ គឺទីមួយ កាត់ទោសនៅតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ នៅទីក្រុងឡាអេ ដែលជាតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអចិន្រ្តៃយ៍ និងមួយទៀត គឺបង្កើតតុលាការអន្តរជាតិពិសេសមួយ ដើម្បីកាត់ទោសខ្មែរក្រហម។
ថ្វីដ្បិតតែបទឧក្រិដ្ឋប្រព្រឹត្តដោយខ្មែរក្រហមពិតជាចូលក្នុងប្រភេទបទល្មើស ដែលស្ថិតក្នុងសមត្ថកិច្ចរបស់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិក្រុងឡាអេក៏ពិតមែន ក៏ប៉ុន្តែ តុលាការនេះមានសមត្ថកិច្ចជំនុំជម្រះតែទៅលើបទឧក្រិដ្ឋណា ដែលត្រូវបានប្រព្រឹត្តនៅក្រោយពេលតុលាការនេះចូលជាធរមាន ពោលគឺ នៅក្រោយឆ្នាំ២០០២ ប៉ុណ្ណោះ។ ចំណែកឯបទល្មើសរបស់ពួកខ្មែរក្រហម បានកើតមានឡើងតាំងពីមុនឆ្នាំ២០០២ម៉្លេះ។ ដូច្នេះ គេមិនអាចយកអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមទៅកាត់ទោសនៅតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ក្រុងឡាអេនេះទេ។
លទ្ធភាពមួយទៀត គឺការបង្កើតតុលាការអន្តរជាតិពិសេស ដូចជា តុលាការសម្រាប់ប្រទេសរវ៉ាន់ដា ឬសម្រាប់អតីតយូហ្គោស្លាវី ជាដើម។ ក៏ប៉ុន្តែ តុលាការពិសេសបែបនេះអាចបង្កើតឡើងបានលុះត្រាតែមានសេចក្តីសម្រេចពីក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអ.ស.ប.។ បញ្ហាគឺនៅត្រង់ថា ក្នុងចំណោមប្រទេសជាសមាជិកអចិន្រ្តៃយ៍ទាំង៥ នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ដែលមានសិទ្ធិវ៉េតូ មានប្រទេសពីរ គឺសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន សុទ្ធសឹងតែធ្លាប់បានគាំទ្រ ហើយថែមទាំងបានផ្តល់ជំនួយផ្នែកយោធាដល់ពួកខ្មែរក្រហមទៀតផង។ ដូចនេះ វាសឹងតែប្រាកដណាស់ថា ប្រទេសទាំងពីរនេះនឹងរាំងខ្ទប់មិនឲ្យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអនុម័តសេចក្តីសម្រេច បង្កើតតុលាការអន្តរជាតិ ដើម្បីកាត់ទោសខ្មែរក្រហម ដែលខ្លួនធ្លាប់គាំទ្រនោះទេ។ ឬក៏អាចយល់ព្រមឲ្យបង្កើតដែរ ប៉ុន្តែ ត្រូវដាក់កម្រិតដែនសមត្ថកិច្ច ដើម្បីរារាំងកុំឲ្យតុលាការនេះអាច ធ្វើការស៊ើបអង្កេត និងជំនុំជម្រះដោយសេរីស្រេចនឹងចិត្ត ចៀសវាងខ្លាចប៉ះលើខ្លួនឯង ដែលធ្លាប់គាំទ្រពួកខ្មែរក្រហម។
បើដូច្នេះ តើអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ដែលសុទ្ធសឹងតែចាស់ជរាអស់ទៅហើយនេះ ពិតជាអាចនៅមានជីវិតរង់ចាំតុលាការពិសេស ដែលមើលទៅហាក់ដូចជាស្រមោលនេះ បង្កើតឡើងមកកាត់ទោសពួកគេបានទេ?
សម្រាប់អ្នកដែលគាំទ្រដំណើរការកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមសព្វថ្ងៃ គេយល់ថា តុលាការកូនកាត់បច្ចុប្បន្ននេះ គឺជាផ្លូវកណ្តាលមួយ រវាងការអង្គុយចាំតុលាការអន្តរជាតិពិសេសមួយ ដែលអាចមានឯករាជ្យ និងអព្យាក្រឹតភាពជាង ក៏ប៉ុន្តែ មិនដឹងជាអាចបង្កើតបានឬមិនបាន និងការណ៍ដែលអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមស្លាប់បាត់អស់ ហើយមិនអាចមានការកាត់ទោសជារៀងរហូត។
ក៏ប៉ុន្តែ មានមនុស្សមួយក្រុមទៀតយល់ថា បើមិនមានការកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមជារៀងរហូតនោះ ក៏ជាការល្អម្យ៉ាងដែរ ព្រោះថា ការកាត់ទោសលើបទឧក្រិដ្ឋដែលបានប្រព្រឹត្តតាំងពី៣០ឆ្នាំមុននោះ ហាក់ដូចជាមិនបានប្រយោជន៍អ្វីប៉ុន្មានទេ។ ទំព័រខ្មែរក្រហមនេះ ល្មមដល់ពេលត្រូវបិទបញ្ចប់ ហើយនាំគ្នាគិតពីបញ្ហាចំពោះមុខ ដូចជា ការបំបាត់ភាពក្រីក្រឯណោះវិញ ទើបមានប្រយោជន៍ជាង។ លុយរាប់សិបលានដុល្លារ ដែលគេត្រូវចំណាយ ដើម្បីរៀបចំការកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម គួរយកទៅជួយប្រជាជនក្រីក្រវិញ វាប្រសើរជាង។
ជាការពិតណាស់ថា គេគួរតែរស់ សម្រាប់ថ្ងៃនេះ និងថ្ងៃស្អែក ហើយមិនគួរបន្តរស់នៅក្នុងអតីតកាលជារៀងរហូតនោះទេ។ ប្រជាជនកម្ពុជារងទុក្ខវេទនាយូរណាស់មកហើយ។ ទំព័រប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរក្រហមដ៏ខ្មៅងងឹតមួយនេះគួរតែត្រូវបិទបញ្ចប់ត្រឹមនេះហើយ។
ប៉ុន្តែ សំណួរសួរថា តើគេពិតជាអាចបិទទំព័រប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរក្រហម ដោយគ្មានការស្វែងរកយុត្តិធម៌ គ្មានការស្វែងរកការពិតបែបនេះបានទេ? ដើម្បីអាចបិទទំព័រមួយ ហើយបើកទៅទំព័រថ្មី គេគួរតែសរសេរឲ្យចប់ទំព័រចាស់នេះជាមុនសិន។
ជាការពិតណាស់ថា ដំណើរការកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមនៅពេលនេះ មិនមានលក្ខណៈល្អឥតខ្ចោះនោះទេ។ វាជាដំណើរការស្វែងរកយុត្តិធម៌ដែលធ្វើឡើង ៣០ឆ្នាំ ក្រោយពីបទឧក្រិដ្ឋត្រូវបានប្រព្រឹត្ត។ ជាការកាត់ទោសដែលមានដែនកំណត់ ពោលគឺ ធ្វើឡើងតែទៅលើអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមចាស់ៗប៉ុន្មាននាក់ និងចំពោះតែបទល្មើសដែលត្រូវបានប្រព្រឹត្តក្នុងរយៈពេលជាង៣ឆ្នាំ ដែលខ្មែរក្រហមកាន់អំណាច។ ក៏ប៉ុន្តែ យ៉ាងហោចណាស់ក៏វាប្រសើរជាងទុកឲ្យអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ដែលបានប្រព្រឹត្តអំពើព្រៃផ្សៃបណ្តាលឲ្យប្រជាជនស្លូតត្រង់រាប់លាននាក់បាត់បង់ជីវិត បែរជារស់នៅដោយសេរី ដោយគ្មានការកាត់ទោសអ្វីសោះនោះដែរ។ ដំណើរការកាត់ទោសនេះ បើសិនជាវាអាចជួយស្វែងរកយុត្តិធម៌ និងគាស់កកាយការពិតបានត្រឹមមួយផ្នែកណាមួយនោះ ក៏វាប្រសើរដែរ ដើម្បីអនុញ្ញាតឲ្យកម្ពុជាសរសេរបញ្ចប់ទំព័រដ៏ខ្មៅងងឹតមួយនេះ។
ក៏ប៉ុន្តែ សំណួរចោទថា តើការកាត់ទោសនេះពិតជានឹងអាចដំណើរការបានរហូតដល់ចប់ចុងចប់ដើម អាចជួយរកយុត្តិធម៌ និងស្វែងរកការពិត ដើម្បីបិទទំព័រខ្មែរក្រហមនេះបានមែនដែរឬទេ បើក្នុងដំណើរការសាលាក្តីខ្មែរក្រហម គេឃើញមានតែភាពចម្រូងចម្រាសមិនចេះចប់ ពេលវេលាក៏ចេះអូសបន្លាយ ឯអាយុរបស់អតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមក៏ចេះតែចាស់ជរា ថវិកាក៏ចេះខ្វះខាត រកបានមួយថ្ងៃ សម្រាប់រស់បានតែមួយថ្ងៃ ហើយតួនាទីរបស់ជនរងគ្រោះ ក្នុងដំណើរការសវនាការ ក៏កំពុងចោទជាបញ្ហាចម្រូងចម្រាសដូចជាសព្វថ្ងៃនេះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ