១០ឆ្នាំក្រោយមហាកុប្បកម្មនៅប្រទេសបារាំង
នៅថ្ងៃទី ២៧តុលា គឺមានរយៈពេល ១០ឆ្នាំគត់ ដែលមហាកុប្បកម្ម នៅសង្កាត់ជាយក្រុង បានផ្ទុះឡើងនៅប្រទេសបារាំង។ មរណភាពរបស់យុវជន ពីរនាក់ ដោយសារការតាមចាប់ ប្រមាញ់ របស់ប៉ូលិស បានក្លាយជាដើមហេតុ បង្កឲ្យមានការងើបបះបោរដ៏ហិង្សារបស់ក្រុមយុវជន រស់នៅជាយក្រុងប៉ារីស។ នៅក្នុងឱកាសរំលឹកខួប១០ឆ្នាំនៃព្រឹត្តិការណ៍បះបោររបស់យុវជនកុប្បករ នាយករដ្ឋមន្រ្តីបារាំង កាលពីថ្ងៃចន្ទ បានប្រកាសចាត់វិធានការ ដើម្បីកាត់បន្ថយ ការរើសអើង និងការធ្វើសមាហរណកម្មក្រុមយុវជនដែលរស់នៅជាយក្រុងផង។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ដើមចមដំបូងដែលធ្វើឲ្យផ្ទុះមហាកុប្បកម្ម
បន្ទាប់ពីឈប់លេងបាល់ នៅពេលល្ងាច យុវជនមួយក្រុម បានចូលការដ្ឋាន មួយ ដែលជាផ្លូវកាត់ សំដៅផ្ទះរបស់ពួកគេ នៅសង្កាត់Clichy sous Bois ជាយក្រុងប៉ារីស។ បន្ទាប់ពីបានទទួលទូរស័ព្ទ ពីប្រជាជន ប៉ូលិសបារាំង បានចេញទៅដេញ តាមចាប់ពួកគេ ដោយសង្ស័យថា បានលួចសំភារៈនៅក្នុងការដ្ឋានសំណង់។ ខុសពីមិត្តភក្តិ ដែលត្រូវប៉ូលិសចាប់ខ្លួនបាន យុវជនបីនាក់ គឺ Zyed Mouna និងMuhittin ដែលមានអាយុពី ១៥ ទៅ ១៧ឆ្នាំ រត់លឿនជាងគេ និងបានផ្លោះរបង ចូលទៅសំងំលាក់ខ្លួន នៅក្នុងរោងចក្រអគ្គិសនី មួយ ដើម្បី គេចចេញពីការត្រួតពិនិត្យរបស់ប៉ូលិស។ គឺនៅពេលនោះហើយ ដែលយុវជនពីរនាក់ បានស្លាប់ និងម្នាក់រងរបួសធ្ងន់ ដោយសារឆក់ខ្សែភ្លើង។
គ្រាន់តែដឹងថា យុវជនពីរនាក់ ស្លាប់ ដោយសារ ការប្រមាញ់របស់ប៉ូលិស នៅយប់ថ្ងៃទី ២៧តុលា ឆ្នាំ ២០០៥ ក្រុមយុវជនបាននាំគ្នា គប់ដុំថ្ម និងដបសាំង ទៅលើប៉ូលិស។ កុប្បកម្មក៏បានចាប់ផ្ទុះដំបូង នៅក្នុងសង្កាត់ Clichy sous Bois ដែលយុវជនរងគ្រោះទាំងពីរនាក់ រស់នៅ។ យុវជនកុប្បករដែលផ្ទុះកំហឹង បានវាយប្រហាររាល់ប្រយោជន៍របស់រដ្ឋ ដូចជា រថយន្តប៉ូលិស រថយន្តក្រុង និងសាលារៀន ជាដើម។ កុប្បកម្មនៅសង្កាត់ Clichy sous Bois ក៏បានឆេះរាលដាល ទៅខេត្តផ្សេងទៀត ពេញផ្ទៃប្រទេសបារាំង។
ដើម្បី បញ្ចប់ កុប្បកម្ម រដ្ឋាភិបាលបារាំង នៅ ជំនាន់នោះបានប្រកាសប្រើច្បាប់ ដាក់ប្រទេស នៅក្នុងស្ថានភាពអាសន្ន ដែលបារាំង បានបង្កើតឡើង នៅក្នុងពេលដែលបារាំងបានកើតសង្រ្គាមជាមួយប្រទេសអាល់ហ្សេរី។ ជាលទ្ធផល ក្នុងរយៈពេល តែ៣សប្តាហ៍ កុប្បកម្មបានធ្វើឲ្យប្រទេសបារាំង ខាតបង់ថវិកាជាង ២០០លានអឺរ៉ូ។ រថយន្ត ជិត ១ម៉ឺនគ្រឿង ត្រូវក្រុមកុប្បករ ដុតបំផ្លាញ ចំណែកអគារសាធារណៈ និងឯកជន ជាង ២០០ នៅក្នុងសង្កាត់ចំនួន ៣០០ ត្រូវបំផ្លាញ ខូចខាត យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។ នេះគេនៅមិនទាន់គិតថ្លៃខូចខាត មុខមាត់ របស់ប្រទេសបារាំងនោះទេ។ ដោយសារកុប្បកម្ម ដែលប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនិយាយច្រើន ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក បានផ្តល់ដំបូន្មានប្រជាជនខ្លួនកុំធ្វើដំណើរទៅប្រទេសបារាំង។
គ្រាប់ផ្កាភ្លើង
ក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះបានបន្ទោសប៉ូលិស ថា ជាអ្នកជំរុញ ឲ្យពួកយុវជនរត់ចូលទៅក្នុងរោងចក្រអគ្គិសនី។ លើសពីនោះ បើតាមសំឡេងឆ្លើយឆ្លងរបស់ប៉ូលិស គឺប៉ូលិសមិនបានចូលទៅអន្តរាគមន៍ ជួយយុវជន ដែលអាចប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់នោះទេ។ ក្រុមគ្រួសាររបស់យុវជនរងគ្រោះបានដាក់ពាក្យបណ្តឹង ប្តឹង មនុស្ស “ក” ពីបទ មិនអន្តរាគម ជួយ ជនរងគ្រោះ។ ប៉ូលិសពីរនាក់ ដែលចូលរួមនៅក្នុងការដេញប្រមាញ់យុវជន Zyed និងMouna និងដែលរងការចោទប្រកាន់ មិនជួយជនរងគ្រោះ ទើបត្រូវបានតុលាការបារាំង សម្រេចដោះលែង កាលពីខែ ឧសភាឆ្នាំ២០១៥ ដោយមូលហេតុ ខ្វះភស្តុតាង។
មរណភាពរបស់យុវជនទាំងពីរនាក់ ដែលស្លាប់ដោយសារឆក់ខ្សែភ្លើង គឺប្រៀបបាននឹងផ្កាភ្លើង។ វាបានទៅដុតបញ្ឆេះ ធ្វើឲ្យយុវជនផ្សេងទៀត ដែលរស់នៅក្នុងសង្កាត់ក្រីក្រ ផ្ទុះកំហឹងឡើង។ ប៉ូលិស និងក្រុមយុវជននៅសង្កាត់ជាយក្រុង ប្រៀបនឹងទឹក ហើយនិងប្រេង។ រហូតមក អ្នកដែលរស់នៅក្នុងសង្កាត់ក្រីក្រ ឬនៅសង្កាត់ជាយក្រុង បានបរិហារ រិះគន់អាកប្បកិរិយារើសអើងរបស់ប៉ូលិស ដែលចាប់ត្រួតពិនិត្យមនុស្ស ដោយយោងទៅលើមុខមាត់ សំបុរស្បែក និងកម្រិតជីវភាពរស់នៅ។ យុវជនទាំង៣នាក់ បានរត់ទៅសំងំលាក់ខ្លួន នៅក្នុងរោងចក្រ អគ្គិសនី ក៏ដោយសារតែពួកគេចង់គេចចេញពីការត្រួតពិនិត្យ សួរដេញដោល របស់ប៉ូលិស ដែលតែងតែធ្វើជាញឹកញយទៅលើយុវជនដែលរស់នៅក្នុងសង្កាត់ជាយក្រុង។
នៅក្រោយ មរណភាពរបស់យុវជន Zyed និងMouna រដ្ឋមន្រ្តីមហាផ្ទៃ កាលណោះ គឺលោកនីកូឡា សាកូហ្ស៊ី ដែលទើបអស់អាណត្តិជាប្រធានាធិបតី បារាំង បាននិយាយថា យុវជនរងគ្រោះ Zyed និងMouna គឺជាចោរ។ ប្រសាសន៍របស់លោកសាកូហ្ស៊ី ប្រៀបបាននឹង សាំង ចាក់ទៅលើភ្លើង។ ក្រុមយុវជន រស់នៅជាយក្រុង ដែលរងនឹងការរើសអើងទាំង ពីប៉ូលិស និងអ្នកនយោបាយបារាំង បានផ្ទុះកំហឹងកាន់តែខ្លាំង។
ការងើបបះបោររបស់យុវជនកុប្បករ បានរីករាលពេញប្រទេសបារាំង ពោលគឺវាកើតមាននៅក្នុងសង្កាត់ក្រីក្រ ដែលភាគច្រើន យុវជនគ្មានការងារធ្វើ និងមានអារម្មណ៍ថា ពួកគេត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលបោះបង់ចោល ឲ្យរស់នៅក្នុងសង្កាត់ដែលគ្មានអ្វីទាំងអស់ គឺគ្មាន សាលារៀនត្រឹមត្រូវ និងគ្មានកន្លែងបណ្តុះបណ្តាលសម្រាប់ សមាហរណកម្មយុវជនទៅក្នុងសង្គមបារាំង។ ជារួម កុប្បកម្មរបស់យុវជនបារាំង នៅឆ្នាំ ២០០៥ បានលាតត្រដាងឲ្យឃើញ ពី ការបែកបាក់ ការស្អប់ មិនទុកចិត្តគ្នា រវាងប៉ូលិស និងអ្នកដែលរស់នៅក្នុងសង្កាត់ក្រីក្រ។ តាមរយៈកុប្បកម្ម យុវជនបារាំងទាំងនោះ ចង់បរិហារនយោបាយរដ្ឋាភិបាលបារាំង និងការរើសអើង របស់ប៉ូលិសបារាំង ដែលគិតថា រាល់យុវជនដែលរស់នៅក្នុងសង្កាត់ក្រីក្រ សុទ្ធតែជាមនុស្សអាក្រក់ ជាចោរ ជាក្រុមជួញដូរថ្នាំញៀន។
១០ឆ្នាំ ក្រោយ កុប្បកម្ម នាយករដ្ឋមន្រ្តីបារាំង សន្យាបំពាក់កាម៉េរ៉ា លើខ្លួនប៉ូលិស ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការរើសអើង
នៅក្រោយ កុប្បកម្ម ឆ្នាំ ២០០៥ ដែលជាសញ្ញាបញ្ជាក់ពីកំហឹងរបស់ប្រជាជននៅក្នុងសង្កាត់ដែលក្រីក្រ រដ្ឋាភិបាលបារាំង បានប្រកាសវិធានការជាច្រើនដើម្បីកែលម្អសង្កាត់ជាយក្រុង។ រដ្ឋាភិបាលបានចំណាយប្រាក់រាប់លានអឺរ៉ូ ដើម្បី ស្តារជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជននៅក្នុងសង្កាត់ជាយក្រុង ដូចជា សាងសង់លំនៅឋានថ្មីៗ និងកន្លែងបណ្តុះបណ្តាល សម្រាប់អ្នករកការងារធ្វើ និងបានសន្យាបង្កើតផ្លូវរទះភ្លើងដើម្បីភ្ជាប់សង្កាត់ក្រីក្រទាំងនោះ ទៅទីក្រុងប៉ារីស។
ប៉ុន្តែ ក្នុងស្ថានភាពជាក់ស្តែង ប្រជាជនដែលរស់នៅក្នុងសង្កាត់ជាយក្រុង មើលមិនឃើញ មានអ្វីប្រែប្រួលធំដុំ។ មនុស្សជាច្រើន នៅក្នុងសង្កាត់ជាយក្រុង នៅតែជួបបញ្ហាគ្មានការងារធ្វើ។ ភាពក្រីក្របានជំរុញឲ្យយុវជនធ្លាក់ចូលទៅក្នុងការជួញដូរថ្នាំញៀន។ ប៉ូលិស សម្រាប់ប្រឆាំងការជួញដូរ មិនសូវមាន ប៉ុន្តែ ការរើសអើងរបស់ប៉ូលិស ទៅលើអ្នកដែលរស់នៅក្នុងសង្កាត់ក្រីក្រ នៅតែបន្ត កើតមាន។ នៅក្នុងទស្សនកិច្ចរបស់លោកទៅMureaux លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីបារាំង Manuel Vallsបានប្រកាសវិធានការថ្មី ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការរើសអើង នោះ គឺការបំពាក់កាម៉េរ៉ាលើប៉ូលិស។ ក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សគាំទ្រវិធានការនេះ ប៉ុន្តែ នៅតែគិតថា វានឹងមិនសូវមានប្រសិទ្ធិភាព ដោយសារតែគ្មានតម្លាភាពពីប៉ូលិស។
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ