អ្នករាយការណ៍ពិសេស សិទ្ធិមនុស្ស៖ ប្រព័ន្ធតុលាការនៅកម្ពុជា កំពុងជួបប្រទះនឹងការលំបាកជាច្រើន
អ្នករាយការណ៍ពិសេស របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា លោក ស៊ូយ៉ា ប្រាសាទ ស៊ូបឺឌី ( Surya Prasat Subedi ) បានបិទបញ្ចប់បេសកកម្មលើកទី៣ របស់លោក នៅកម្ពុជា នាថ្ងៃទី១៧ មិថុនានេះ។ ក្នុងបេសកកម្មរយៈពេល ១០ ថ្ងៃមកនេះ លោក ស៊ូយ៉ា បានជួបមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល សង្គមស៊ីវិល និងមន្ត្រីតុលាការ ដើម្បីស្វែងរកការពិត លើប្រព័ន្ធតុលាការ នៅកម្ពុជា។ នៅក្នុងសន្និសីទកាសែត នាប៉ុន្មានម៉ោងមុននេះ លោក ស៊ូយ៉ា បានវាយតម្លៃថា ប្រព័ន្ធតុលាការ នៅកម្ពុជា កំពុងជួបប្រទះនឹងការលំបាកជាច្រើន ក្នុងការផ្តល់យុត្តិធម៌ជូនប្រជាជនកម្ពុជា ជាពិសេស ប្រជាជនក្រីក្រ។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
សេចក្តីរាយការណ៍របស់ លី ម៉េងហួរ
ក្នុងដំណើរបំពេញបេសកកម្មលើកទី៣ នៅកម្ពុជា រយៈពេល ១០ ថ្ងៃ ដែលបានបិទបញ្ចប់នៅថ្ងៃ១៧មិថុនានេះ លោក ស៊ូយ៉ា ស៊ូបឺឌី បានចូលក្រាបបង្គំគាល់ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា សម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ដែលព្រះអង្គជាព្រះប្រធាននៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម។ លោកស៊ូយ៉ា ក៏បានជួបជាមួយលោក ហោ ណាំហុង រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស, ជួបលោក ឱម យិនទៀង ប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា, លោក ឌិត មន្ទី ប្រធានតុលាការកំពូល និងជួបចៅក្រម ព្រះរាជអាជ្ញា ព្រមទាំងជួបមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល តំណាងសង្គមស៊ីវិល និងជនរងគ្រោះដោយការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។
ក៏ប៉ុន្តែក្នុងដំណើរ មកកាន់កម្ពុជាលើកទី៣នេះ លោក ស៊ូយ៉ា មិនបានជួបជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងគណបក្សប្រឆាំងទេ។ ជំនួបរវាងលោកស៊ូយ៉ា និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានកំណត់ថា ត្រូវធ្វើឡើងនៅព្រឹកថ្ងៃទី១៧មិថុនានេះ ប៉ុន្តែត្រូវបានលុបចោលទៅវិញ។ ចំពោះការមិនជួបគណបក្សប្រឆាំង ត្រូវបានលោកស៊ូយ៉ា បញ្ជាក់នៅក្នុងសន្និសីទកាសែត នៅប៉ុន្មានម៉ោងមុននេះថា លោកចង់ស្ថិតនៅឆ្ងាយពីបញ្ហានយោបាយ ហើយម្យ៉ាងទៀត ដំណើររបស់លោកមកកម្ពុជាលើកនេះ គឺផ្តោតសំខាន់លើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ និងតុលាការ។
តាមការបូកសរុបដំណើរបេសកកម្ម នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ លោក ស៊ូយ៉ា បានធ្វើការសន្និដ្ឋានថាអ្នកជាប់ឃុំឃាំងមានចំនួនច្រើន គួរឲ្យបារម្ភ ដោយសារមានចំណុចខ្វះខាតមួយចំនួន នៅក្នុងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ និងការអនុវត្តមិនទាន់បានត្រឹមត្រូវរបស់តុលាការ។ ចំណុចខ្វះខាតទាំងនោះ ទាក់ទងនឹងចន្លោះប្រហោងនៃសមត្ថភាពចំណេះដឹងរបស់ចៅក្រមនិងមន្ត្រីតុលាការ ដែលនៅមានកម្រិតពិសេសតុលាការកម្ពុជាសព្វថ្ងៃមានការជ្រៀតជ្រែកពីមជ្ឈដ្ឋានពីខាងក្រៅ។ ការជ្រៀតជ្រែកលើប្រព័ន្ធតុលាការនេះ លោកស៊ូយ៉ា ចង់សំដៅលើបញ្ហាថវិកានិងបញ្ហានយោបាយជាដើមដែលបានធ្វើឲ្យស្ថាប័នតុលាការ មិនអាចផ្តល់ការជឿទុកចិត្តដល់ប្រជាជន នៅគ្រប់ស្រទាប់ជាន់ថ្នាក់បានទេ។ ក្រៅពីការពិនិត្យលើវិស័យយុត្តិធម៌ និងប្រព័ន្ធតុលាការ, នៅក្នុងដំណើរបំពេញបេសកកម្មលើកទី៣ នៅកម្ពុជា ដែលបានបិទបញ្ចប់នៅថ្ងៃនេះ លោក ស៊ូយ៉ា ក៏បានលើកអំពីកង្វល់ជាក់លាក់មួយចំនួនទាក់ទងតួនាទីរបស់តុលាការក្នុងការការពារសេរីភាពខាងការសម្តែងមតិ និងក្នុងករណីដែលទាក់ទងនឹងសិទ្ធិដីធ្លី។
លោកស៊ូយ៉ា បានបញ្ជាក់ថា លោកមានកង្វល់អំពីផលប៉ះពាល់នៃទំនាស់ដីធ្លី សម្បទានដី និងការតាំងទីលំនៅថ្មី ដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនសាមញ្ញទាំងនៅទីប្រជុំជននិងទាំងនៅតំបន់ជនបទ។ លោកស៊ូយ៉ា សង្កេតឃើញថា បញ្ហាដីធ្លីនៅកម្ពុជា សព្វថ្ងៃកើតចេញពីការអនុវត្តន៍យុត្តិធម៌ មិនបានត្រឹមត្រូវនិងការរួមតូចនៃលំហរនយោបាយនិងការជជែកដេញដោលគ្នាអំពីបញ្ហាសំខាន់ៗ ក្នុងសង្គម ដោយសារការប្រើប្រាស់មិនស្មើភាពគ្នានៃបណ្តឹងបរិហារកេរ្តិ៍ ការផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតនិងការញុះញង់ប្រឆាំងនឹងអ្នកកាសែត សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សនិងអ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាល។ លោក ស៊ូយ៉ា បានបញ្ជាក់ថាបើសិនជាជនក្រីក្រទន់ខ្សោយហើយត្រូវគេដកហូតដីធ្លី គឺទំនងជាមានឱកាសតិចតួចនឹងទទួលបានការដោះស្រាយតាមផ្លូវច្បាប់តាមរយៈប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលដីធ្លីឬតាមរយៈតុលាការ។ លោក ស៊ូយ៉ា បានធ្វើការអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យដាក់ចេញនូវវិធានការជាបន្ទាន់ ដើម្បីពង្រឹងឯករាជ្យភាពនិងសមត្ថភាពនៃប្រព័ន្ធតុលាការដើម្បីឲ្យស្ថាប័នតុលាការអាចអនុវត្តការងាររបស់ខ្លួន ដោយមានសមត្ថភាពផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ជនគ្រប់រូបនៅកម្ពុជា។
ជាមួយនឹងការវាយតម្លៃខាងលើនេះ ក៏មានវិស័យជាច្រើន ដែលលោក ស៊ូយ៉ា បានកត់សម្គាល់ឃើញពីចំណុចល្អរបស់រដ្ឋាភិបាល ហើយក៏បានលើកទឹកចិត្តដល់រដ្ឋាភិបាល ឲ្យជម្រុញអនុវត្តតទៅទៀតនូវកម្មវិធីសកម្មភាពរបស់ខ្លួន ដើម្បីលើកកម្ពស់និងពង្រឹងប្រព័ន្ធតុលាការនិងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងថែមទៀតដល់ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ លោក ស៊ូយ៉ា ក៏បានស្វាគមន៍ការអនុម័តច្បាប់ថ្មីជាបន្តបន្ទាប់នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ រាប់ទាំងក្រមព្រហ្មទណ្ឌថ្មី ច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយនិងក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌដែលបានតាក់តែងឡើង ដើម្បីពង្រឹងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា។
សូមបញ្ជាក់ថា លោក ស៊ូយ៉ា ស៊ូបឺឌី នឹងធ្វើរបាយការណ៍ និយាយពីកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការនៅកម្ពុជាដែលលោកបានប្រមែលប្រមូល នៅពេលនេះ ដើម្បីដាក់ទៅក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងសម័យប្រជុំ នៅទីក្រុងហ្សឺណែវនាខែកញ្ញាខាងមុខនេះ។ ចំពោះកង្វះខាតដែលកម្ពុជាជួបប្រទះពាក់ព័ន្ធនឹងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ដែលត្រូវបានវាយតម្លៃដោយអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិខាងលើនេះត្រូវបានមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបង្ហាញឆន្ទះទទួលយកនិងកិច្ចសហការល្អជាមួយលោកប្រេសិតអង្គការសហប្រជាជាតិរូបនេះ។ លោក ទិត សុធា អ្នកនាំពាក្យអង្គភាពព័ត៌មាននិងប្រតិកម្មរហ័សរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានលើកឡើងថា នៅក្នុងដំណាក់កាលនេះ រាល់កំណែទម្រង់ច្បាប់ និងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ នៅកម្ពុជា គឺជាទិសដៅជាអាទិភាព នៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណ ដំណាក់ទី២ របស់រដ្ឋាភិបាល។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលរូបនេះ បានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បាននិងកំពុងជម្រុញឲ្យមានការបង្កើតច្បាប់ជាច្រើន ក្នុងការកំណត់ទោសទណ្ឌចំពោះចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញា ដើម្បីលើកស្ទួយប្រសិទ្ធិភាពការងារមន្ត្រីតុលាការ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ