អាវុធនុយក្លេអ៊ែរនៅតែគំរាមពិភពលោក
សព្វាវុធនុយក្លេអ៊ែរនៅតែបន្តធ្វើការគំរាមទៅលើពិភពលោកទោះបីជាគេបានប្រកាសឲ្យដឹងថា មានការកាត់បន្ថយបរិមាណនៃសព្វាវុធនុយក្លេអ៊ែរក៏ដោយ។ ទាំងនេះ ក៏ដោយហេតុតែមានជំនួយពីសំណាក់បច្ចេកវិទ្យាទំនើបៗមកជួយគុណទ្វេក្បាលពាំនុយក្លេអ៊ែរ។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០៥:៣៦
នារយៈប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ភាពតានតឹងនៅលើពិភពលោកបានកើតមានក៏ពីព្រោះតែមានការប្រយុទ្ធចង់បានសម្បត្តិទ្រព្យធម្មជាតិ ដែលបណ្តាលមកពីមានតម្រូវការអន្តរជាតិទៅលើវត្ថុធាតុដើមចេះតែស្ទុះកើនឡើងពុំឈប់ឈរ។ ហើយបញ្ហាកង្វះចំណីអាហារដែលបង្កឡើងដោយការប្តូរប្រែប្រួលអាកាសធាតុនិងតម្រូវការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងក៏ជាកត្តាមួយដ៏អវិជ្ជមានផងទៀតមកដាក់សម្ពាធបន្ថែមលើស្ថានភាពដែលមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរស្រាប់។
ទាំងនេះជាមូលហេតុចម្បងមួយដែលបានមកជួយជំរុញឲ្យកើតមានការប្រកួតប្រជែងបង្កើនសព្វាវុធដែលអាវុធនុយក្លេអ៊ែរនៅតែជាការគំរាមមួយដ៏ធំដល់សន្តិសុខពិភពលោក ទោះបីជាប្រទេសមហាអំណាចក្នុងលោកបានសន្យាធ្វើការកាត់បន្ថយសព្វាវុធយ៉ាងណាក៏ដោយ។
សម្បត្តិទ្រព្យធម្មជាតិគឺពិតជាកត្តាចម្បងដែលបង្កឲ្យមាន “ជម្លោះ”។ ជម្លោះដណ្តើមសម្បត្តិទ្រព្យធម្មជាតិបានបង្កើនឲ្យមានភាពតានតឹងកាន់តែខ្លាំងឡើងៗ នៅក្នុងខណៈដែលស្ថានភាពមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរស្រាប់។ ឧទាហរណ៍ ដូចជាទូរស័ព្ទដៃដែលត្រូវការប្រើវត្ថុធាតុរ៉ែដែលមាននៅប្រទេសកុងហ្គោ នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះគេសង្កេតឃើញនៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោមានអំពើហិង្សាកើតមាននៅតំបន់ដែលមានវត្ថុធាតុរ៉ែទាំងនោះ ដោយហេតុតែមានការប្រកួតប្រជែងដណ្ដើមចង់បានវត្ថុធាតុរ៉ែ។ ហើយនៅទីបំផុត អំពើហិង្សាក៏បានរីករាលដាលដល់ទូទាំងប្រទេស។
ក៏ដូចគ្នាអ៊ីចឹងដែរសម្រាប់ “ប្រេងឥន្ធនៈ”ដែលបានបង្កឲ្យកើតមានបញ្ហាតានតឹងនៅប្រទេសស៊ូដង់និងនៅប្រទេសលីប៊ី។ ហើយនៅទីបំផុតគឺត្រូវរីករាលដាលក្លាយទៅជាកើតមានសង្គ្រាមស៊ីវិលផងទៀត។
ការលេចចេញនៃប្រទេសចិននិងប្រទេសឥណ្ឌានៅលើទីផ្សារស្វែងរកទិញវត្ថុធាតុដើមសម្រាប់យកមកចិញ្ចឹមបំប៉នសន្ទុះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនក៏ជាកត្តាមួយទៀតមកជួយបង្កើនឲ្យមានការប្រកួតប្រជែងដណ្ដើមចង់បានសម្បត្តិទ្រព្យធម្មជាតិនិងវត្ថុធាតុដើម ដែលទាំងនេះបានបណ្តាលឲ្យកើតមានបញ្ហាទំនិញឡើងថ្លៃ ជាពិសេសបញ្ហាចំណីអាហារឡើងថ្លៃ។
បើយោងតាមអ្នកឯកទេសខ្លះ តម្លៃចំណីអាហារអាចឡើងថ្លៃគុណទ្វេជាពីរនៅរវាងឆ្នាំ២០២០ខាងមុខនេះ ដោយហេតុតែមានបញ្ហាខ្វះខាត និងបញ្ហាប្តូរប្រែអាកាសធាតុ។
គួរកត់សម្គាល់ថា ការបះបោរនៅប្រទេសអារ៉ាប់បច្ចុប្បន្ននេះក៏ដោយហេតុតែមានបញ្ហាតម្លៃចំណីអាហារឡើងថ្លៃខ្លាំងផងដែរ។ ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាអាវុធនុយក្លេអ៊ែរគំរាមពិភពលោកវិញ Stockholm International Peace Research Institute ( SIPRI )ឬវិជ្ជាស្ថានស្តុកខុល្មខាងការស្រាវជ្រាវសន្តិភាពអន្តរជាតិបានគូសបញ្ជាក់ថា ទោះបីជាមានការប្រកាសកាត់បន្ថយសព្វាវុធនុយក្លេអ៊ែរពីសំណាក់ប្រទេសមហាអំណាចក៏ដោយ ក៏សព្វាវុធនុយក្លេអ៊ែរនៅតែបន្តធ្វើការគំរាមទៅលើពិភពលោក ដោយហេតុតែមានបច្ចេកវិទ្យាទំនើបៗមកជួយគុណទ្វេក្បាលមីស្ស៊ីលបំពាក់ដោយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។
បច្ចុប្បន្ននេះមហាអំណាចនុយក្លេអ៊ែរក្នុងលោកទាំង៨ដែលក្នុងនោះមាន( សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រទេសរុស្ស៊ី ប្រទេសអង់គ្លេស ប្រទេសបារាំង ប្រទេសចិន ឥណ្ឌា ប៉ាគីស្ថាន និងប្រទេសអ៊ីស្រាអែល) មានមីស្ស៊ីលពាំក្បាលនុយក្លេអ៊ែរទាំងអស់ប្រមាណ២០ ៥០០ ដែលក្នុងនេះមាន៥ ០០០ មីស្ស៊ីលពាំក្បាលនុយក្លេអ៊ែរបានត្រូវគេដាក់ពង្រាយជាស្រេច ហើយនៅមាន២ ០០០ក្បាលទៀតដែលបានត្រៀមលក្ខណៈជាស្រេចពោលគឺគេអាចយកទៅប្រើពេលណាក៏បាន នេះបើយោងតាមការកត់សម្គាល់របស់ វិជ្ជាស្ថានស្តុកខុល្មខាងការស្រាវជ្រាវសន្តិភាពអន្តរជាតិ។
ចំណែកឯ សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រទេសរុស្ស៊ី ប្រទេសអង់គ្លេស ប្រទេសបារាំង និងប្រទេសចិនដែលជាប្រទេសហត្ថលេខីនៃសន្ធិសញ្ញាមិនសាយភាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ពុំញញើតឡើយនឹងដាក់ពង្រាយ “ប្រព័ន្ធអាវុធនុយក្លេអ៊ែរថ្មី”។
ហើយរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំរបស់វិជ្ជាស្ថានស្តុកខុល្មខាងការស្រាវជ្រាវសន្តិភាពអន្តរជាតិបានឲ្យដឹងថា ការចំណាយទៅលើការទិញសព្វាវុធនៅលើពិភពលោកគឺមានសហរដ្ឋអាមេរិកដើរនៅមុខគេដែលនៅឆ្នាំ២០១០កន្លងទៅ ការទិញសព្វាវុធបានកើនឡើង+១,៣%ក្នុង១ឆ្នាំ ហើយចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០១មក ការចំណាយទៅលើសព្វាវុធរបស់អាមេរិកាំងមានរហូតដល់ទៅ១ ៦៣០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។
ប្រទេសឥណ្ឌាដែលកំពុងតែក្លាយខ្លួនទៅជាប្រទេសនាំចូលសព្វាវុធដ៏សំខាន់នៅលើពិភពលោក បានទិញនាំចូលអាវុធយ៉ាងច្រើនពីប្រទេសរុស្ស៊ី។ ហើយក្នុងចំណោមអ្នកផលិតសព្វាវុធសំខាន់ៗប្រមាណជា១០០(ដោយពុំគិតរាប់បញ្ចូលប្រទេសចិន) ឈ្មួញផលិតអាវុធទាំងនោះលក់បានជាទឹកប្រាក់ប្រមាណ៤០១ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០០៩។ ទាំងនេះ ពិតជាកត្តាចម្បងគំរាមដល់សន្តិភាពពិភពលោក៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ